Dolny Śląsk. Walka o unijne pieniądze. W trosce o powiat zgorzelecki
Marszałek województwa dolnośląskiego Cezary Przybylski oraz przewodniczący sejmiku województwa dolnośląskiego Andrzej Jaroch przekazali na ręce Jacka Wasika, dyrektora przedstawicielstwa Komisji Europejskiej we Wrocławiu, dwa dokumenty apelujące o objęcie Funduszem Sprawiedliwej Transformacji obszaru powiatu zgorzeleckiego.
Pierwszy z nich to wspólny apel podpisany przez marszałka Przybylskiego oraz premiera Saksonii Michaela Kretschmera. Ten apel to wyraz solidarności jaka łączy Dolny Śląsk i Saksonię.
- Wielokrotnie podkreślałem że obszar pogranicza należy traktować spójnie i całościowo. Szczególnie obszary dla których odejście od węgla będzie tak dużym wyzwaniem. Obszary Saksonii są już objęte funduszem, jeśli nie chcemy powtórzyć błędów jakie zostały popełnione w czasie transformacji obszaru Wałbrzyskiego, musimy już teraz rozpocząć działania niwelujące skutki dekarbonizacji. Cieszę się, że pan premier Kretschmer podziela to zdanie - mówi marszałek Cezary Przybylski.
Dolny Śląsk. Walka o unijne pieniądze. W trosce o powiat zgorzelecki
Drugi dokument to uchwała sejmiku województwa dolnośląskiego z dnia 29 kwietnia 2021 roku w sprawie przyjęcia stanowiska dotyczącego poparcia na rzecz włączenia Zagłębia Turoszowskiego do obszaru wsparcia Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.
Chińska szczepionka na koronawirusa w Europie. "Mało danych"
W uchwale radni sejmiku wyrażają stanowcze poparcie dla działań władz regionalnych i krajowych, mających na celu włączenie Powiatu Zgorzeleckiego, na terenie którego zlokalizowane jest Zagłębie Turoszowskie, do obszarów wsparcia Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.
- To ważna uchwała, która wyraża zdanie Sejmiku Województwa Dolnośląskiego i troskę o powodzenie i łagodne przejście do fazy post-wydobywczej dla Turoszowa. Jako Sejmik wielokrotnie mówiliśmy o potrzebie sprawiedliwej transformacji energetycznej, która jest procesem bardzo kosztownym. Nie może ona odbyć się bez znaczących nakładów finansowych. Solidarność europejska w zakresie odchodzenia od węgla musi uwzględniać odpowiednie finansowanie procesów z tym związanych - podkreśla Andrzej Jaroch, przewodniczący sejmiku województwa Dolnośląskiego.
Oba dokumenty w imieniu komisarz ds. spójności i reform KE Elisy Fereiry oraz wiceprzewodniczącego wykonawczego KE ds. europejskiego zielonego ładu Fransa Timmermansa przyjął dyrektor przedstawicielstwa regionalnego Komisji Europejskiej z siedzibą we Wrocławiu Jacek Wasik.
- Wobec postępujących zmian klimatu i degradacji środowiska Europa przechodzi obecnie proces odchodzenia od wydobycia węgla na rzecz produkcji energii ze źródeł odnawialnych, stawiając sobie ambitne cele: ograniczenie emisji o 55% do 2030 i neutralność klimatyczną do 2050 r. Musimy pamiętać że czystość powietrza i ochrona środowiska to aspekty życia ważne dla milionów mieszkańców UE. Komisja Europejska pilnie obserwuje i wsłuchuje się w głos państw członkowskich w zakresie możliwości i potrzeb z tym związanych. Fundusz Sprawiedliwej Transformacji to jeden z instrumentów finansowych, który ma wspierać obszary najbardziej dotknięte skutkami transformacji energetycznej. Mogę zapewnić, że Komisja Europejska z uwagą pochyli się nad przekazanymi dzisiaj pismami, a ja niezwłocznie przekażę apel i uchwałę do rąk adresatów - mówi dyrektor Jacek Wasik.
Czym jest Fundusz Sprawiedliwej Transformacji?
Fundusz Sprawiedliwej Transformacji (FST) to nowe narzędzie Unii Europejskiej wspierające te regiony, które poniosą negatywne skutki społeczne i ekonomiczne procesu transformacji dla osiągnięcia neutralności klimatycznej.
Budżet FST to 17,5 mld euro (w tym 3,5 mld euro dla Polski), w ramach którego dofinansowanie będą mogły znaleźć projekty, których zakres wpisuje się m.in. w obszary wsparcia MŚP, wdrażanie technologii i infrastruktur zapewniających przystępną cenowo czystą energię, w redukcję emisji gazów cieplarnianych, wzmacnianie gospodarki o obiegu zamkniętym, efektywność energetyczną czy inwestycje w regenerację, dekontaminację i renaturalizację terenów zdegradowanych.
Jako jeden z polskich obszarów objętych wsparciem FST wskazany został subregion wałbrzyski. Już w 2019 roku, po przystąpieniu województwa dolnośląskiego do inicjatywy Coal Regions in Transition i powołaniu przez zarząd województwa dolnośląskiej grupy roboczej ds. regionów węglowych w transformacji, zostali do niej zaproszeni przedstawiciele samorządów, przedsiębiorstw oraz organizacji pozarządowych z powiatu zgorzeleckiego. Są oni również członkami grupy roboczej ds. FST powołanej w 2020 roku i biorą udział w pracach nad tworzeniem terytorialnych planów sprawiedliwej transformacji (TPST), które będą podstawą przyznania i wdrażania środków funduszu.
- Dwa przekazane dzisiaj do Komisji Europejskiej dokumenty są dowodem na to, że samorząd województwa dolnośląskiego całościowo patrzy na kwestie związane z transformacją energetyczną. Niedawno popisałem z premierem Kretschmerem dokument popierający budowę wspólnego bloku cieplnego dla Europamiasta Zgorzelec-Goerlitz. Projektu, który ograniczy emisję CO2 dla całego obszaru Zgorzelca. Przekazane dzisiaj dokumenty dopełniają proces całościowego podejścia do kwestii dekarbonizacji - podsumuje marszałek Przybylski.
