Za darmo: "Jutro będzie lepiej"

Dzisiaj odbędą się dwa świetne wernisaże pokazujące życie w Polsce przed laty. W Muzeum Narodowym zobaczymy zdjęcia z lat 50. i 60 ., a w Galerii Le Guern okres tuż po końcu PRL-u. Co więcej, oba odbędą się zaraz obok siebie, więc można pojawić się na obu wydarzeniach!

"Jutro będzie lepiej" przedstawia Polskę początku lat dziewięćdziesiątych, sfotografowaną przez Tadeusza Rolkego. Okres ten był czasem przemian, w którym współistniały dwa porządki: funkcjonująca jeszcze stara kultura z czasów PRL, oraz przychodzące nowe życie, budzące entuzjazm i otwierające szanse. Jak każdy okres przejściowy, tak i ten zaowocował specyficznymi fenomenami. Narodowe porzekadło rzecze: Polak potrafi.

Wystawa jest propozycją, jedną z możliwych, napisania historii tego czasu – choć bliskiego od dzisiaj, doświadczonego przez większość z nas, to jednak dokonanego. Polska transformacja ustrojowa, której twarzą są zmieniające się często rządy, szalejąca inflacja, papierowe prawo gospodarcze oraz wielkie i nieoczekiwane kariery od czinkciarza do biznesmena, pokazana tu zostaje przez pryzmat zmieniającej się kultury materialnej, ikonosfery miasta, symptomatycznych zjawisk przejściowych oraz nowych bohaterów kultury wizualnej. Handel na łóżkach polowych i z bagażnika samochodu, pojawiające się coraz śmielej reklamy w przestrzeni publicznej, ulice zapełniające się polonezami oraz wszelkiego rodzaju budki i przyczepy kempingowe tworzą charakterystyczny, łatwo rozpoznawalny pejzaż miejski tamtych czasów. Wśród zdjęć, budujących obraz zaradności i rozwoju, odnajdziemy także gorzki komentarz polityczny i społeczny: rosnące dysproporcje majątkowe, odchodzące pomniki oraz wykluczone społecznie osoby starsze,
których nowe, lepsze jutro już niekoniecznie obejmie.

Przedstawione na wystawie fotografie mają różny status. Ponad połowa z nich stanowi zdjęcia wykonane prywatnie, poza ramami zleceń. Uchwycone spontanicznie, przedstawiane zjawiska wydają się jeszcze żywe, jakby wczorajsze. Dopiero historyczny status tych obrazów, wykonanych w większości między 1990 a 1992 rokiem, uświadamia nam, że mamy do czynienia z czymś, czego już nie ma. Prezentowany zbiór zawiera także zdjęcia powstałe na zamówienie – zlecenia magazynów niemieckich, żywo zainteresowanych sprawą polską. Cykl "Kobiety Przełomu" przypomina kobiety aktywne w polityce, działaczki, biznes-women oraz gwiazdy show-biznesu. Inne, jak seria zdjęć Elżbiety Ficowskiej z 1990 roku, powstały bez intencji uchwycenia swojego czasu, zostały zaś włączone jako pozostające w pośrednim związku z wystawą. W tym wypadku, głównymi elementami mówiącymi są drugi plan oraz detal.

Większość zdjęć z archiwum Tadeusza Rolke z początku lat dziewięćdziesiątych zdradza zainteresowanie lokalnymi fenomenami i przemijającymi śladami poprzedniej epoki. Nie znajdziemy tu zdjęć wielobranżowych delikatesów, zagranicznych restauracji typu fast-food, sprzętu elektronicznego czy modnego wówczas designu, a więc głównych obiektów pożądania lat dziewięćdziesiątych. Taki obraz tłumaczy się biografią autora: fotografa-kosmopolity, który w czasach PRLu wielokrotnie podróżował do Europy Zachodniej, a w latach siedemdziesiątych mieszkał w Hamburgu. Ponad dwadzieścia lat później, kultura masowa i dostępność towarów w gospodarce wolnorynkowej nie były już dla niego zaskoczeniem.

Tadeusz Rolke – polski fotograf, w którego zdjęciach zapisane jest ponad sześćdziesiąt lat historii. Jego wczesne zdjęcia przedstawiają obraz zburzonej i odbudowywanej Warszawy w nowej, powojennej rzeczywistości komunistycznej. W swojej karierze tworzył reportaże, zdjęcia mody; publikował między innymi w “Stolicy”, “Ty i Ja”, “Przekroju” – w Polsce; w “Stern”, “Art”, “Der Spiegel” – w Niemczech. W fotografii najważniejsza jest dla niego chwila, spontaniczność spojrzenia na zastaną sytuację oraz rejestrowanie rzeczywistości, w czym pozostaje bliski fotografii w wydaniu Henri Cartier-Bressona. Od lat dziewięćdziesiątych pracuje nad cyklem zdjęć związanym z ośrodkami Chasydzkimi w Polsce i na Ukrainie, wydanym jako Tu byliśmy. Ostatnie ślady zaginionej kultury. W 2012 roku został nakręcony film dokumentalny o Tadeuszu Rolke „Dziennik z podróży” w reżyserii Piotra Stasika. Obecnie, w Nowym Jorku na Brooklynie (Two Moon art house & cafe), można zobaczyć wystawę 2x15, wspólny projekt Tadeusza Rolke i młodego
fotografa, Michała Gonickiego.

Tadeusz Rolke – Jutro Będzie Lepiej
Wystawa czynna 23.02 – 27.04.2013, wernisaż 22 lutego (piątek) 19:00 -21:00
Galeria Le Guern, ul. Widok 8