Smaki starej Warszawy: zupa migdałowa

Wczoraj dyskutowaliśmy nad tym, czy bardziej popularną w Warszawie zupą wigilijną jest barszcz czy grzybowa. Zdajemy się zupełnie zapominać o innej tradycyjnej zupie na Boże Narodzenie - zupie migdałowej. Czy ją pamiętacie? A może na Waszej wigilii zamiast barszczu czy grzybowej gości właśnie zupa migdałowa?

Była stałym elementem wigilii, obok barszczu czerwonego i zupy grzybowej- mówią Maja i Jan Łozińscy, autorzy książki „Historia polskiego smaku” w rozmowie z Beatą Zatońską - zupę migdałową przygotowywano z mleka, cukru, migdałów, podawano a ryżem, z rodzynkami. Chętnie jadały ją panie. O tej zupie wspomina m.in. Julian Ursyn Niemcewicz. Ze względu na dodatek drogich migdałów był to jednak specjał, który gościł na stołach ludzi zamożnych. Chłopi jadali różne zbożowe kleiki, zupę z siemienia słodzoną miodem.

Zupa migdałowa urosła w którymś momencie do rangi pierwszej wigilijnejzupy. Zupa migdałowa z ryżem i rodzenkami, a druga jaka komu się podoba, barszcz z uszkami albo zupa rybna z farszem - napisała Maria Marciszewska w swoim popularnym w drugiej połowie XIX wieku podręczniku sztuki kulinarnej. Przepis na to wigilijne danie znajdujemy także w najpopularniejszej warszawskiej książce kucharskiej XIX wieku - "365 obiadów" Lucyny Ćwierczakiewiczowej wydanej w roku 1858.

U Ćwierczakiewiczowej czytamy: Funt migdałów słodkich, 10 gorzkich, oparzyć, obrać z łupin, usiekać bardzo drobno, a następnie uwiercić w donicy, skarapiając wodą lub mlekiem, żeby olejku nie puściły. Wlać w tę masę dwie kwarty gotowanej wody, wymieszać i przecisnąć przez serwetę lub gęste sito, miazgę jeszcze raz przetłuc, nalać trochę tego samego odwaru i jeszcze raz wycisnąć przez serwetę. Włożyć pół funta, nawet trzy ćwierci cukru miałkiego i wymieszać. Osobno zaś ugotować na sypko ryż na mleku, lub na wodzie. Jeżeli zupa ma być do suchego postu to z cukrem, cynamonem i rodzynkami bez pestek, włożyć w wazę i rozebrać zupą. Taka zupa może być podawana na ciepło lub na zimno. Prawdziwa migdałowa zupa czyli orszadowa, robi się zawsze na wodzie. Proporcja na 6 lub 8 osób.

W sieci możemy znaleźć o wiele prostsze i uwspółcześnione przepisy na zupę migdałową. Wybierają one różne składniki, ale wszystkie zaznaczają, że zupa jest wyjątkowo szybka i łatwa w przygotowaniu. Gotuje się ją na przykład jedynie 15 minut.* Próbowaliście kiedyś ją przygotować?*