Co z XIX‑wiecznym brukiem? TW: "Nie stwierdziliśmy tam występowania zabytkowej kostki"

Przypomnijmy: Przy okazji przebudowy torowiska na Pradze Północ, zdjęto kostkę brukową na ul. Czynszowej. Varsavianiści alarmowali wówczas, iż jest to XIX-wieczny bruk o dużej wartości historycznej. Domagano się jego przywrócenia. Tak się jednak nie stało, a w miejscu historycznego bruku pojawił się zupełnie nowy, współczesny materiał budowlany.

Gdy spytaliśmy o to Tramwaje Warszawskie, Michał Powałka, rzecznik TW poinformował, iż projektant, firma Drogowa Pracownia Projektowa Jacek Żuraw uzyskała opinię Biura Stołecznego Konserwatora Zabytków, że obszar ten nie podlega ochronie konserwatorskiej. Dodał również, że torowisko zostało wykonane z materiałów współczesnych, ponieważ "nie stwierdziliśmy tam występowania zabytkowej kostki" - wyjaśnił.

Powałka dodaje, że gdyby w trakcie prac natrafiono na zabytkową kostkę, na pewno zostałaby odłożona i zinwentaryzowana, a następnie z Urzędem Miasta podjęto by decyzję o jej dalszym przeznaczeniu. Dlaczego tak się zatem nie stało? Bowiem kostka, którą położono na Pradze przed stu laty, nie podlegała ochronie konserwatorskiej, nie była wpisana do ewidencji zabytków. Co nie zmienia faktu, że miała olbrzymią wartość historyczną. Jak powiedział nam varsvianista Jarosław Zieliński, był to XIX-wieczny czerwony granit skandynawski. W Warszawie to wyjątkowa rzadkość, więc historyk opisał ją nawet w swojej książce na temat Pragi . Jednak ten, jeden z niewielu śladów dawnej Warszawy, nie znalazł się w rejestrze zabytków. Procedura jest skomplikowana, a zaległości w ewidencjonowaniu - wieloletnie. Stołeczny Konserwator nie jest w stanie nadążyć z jej aktualizacją. Jedyne, co może taki bruk uratować, to wrażliwość na historię stolicy oraz odpowiedzialność za pamięć
o mieście. Spoczywa ona na barkach wykonawcy prac lub tego, kto je zlecił. W tym przypadku jej zabrakło.

- Gdy tylko zaczęły się roboty w tym rejonie, burmistrz Pragi Północ skontaktował się z Konserwatorem Zabytków - mówi WawaLove.pl rzeczniczka UD, Beata Bielińska-Jacewicz. - Pytał m.in. o zalecenie konserwatorskie dla tej inwestycji. Dowiedział się tylko, że nikt o nie występował. Otrzymał jednak telefon od Tramwajów Warszawskich z zapewnieniem, że historyczna kostka wróci - podkreśla Bielińska-Jacewicz.

Varsavianiści podkreślają, że do podobnych sytuacji dochodziło już wcześniej, np. przy ul. Kawęczyńskiej. Wówczas także poinformowano, że bruk zostanie zabezpieczony. Do dziś nie wiadomo, gdzie jest. - Prawdziwą tragedią jest fakt, że taka kostka jest najczęściej niszczona, tłuczona i używana jako zapchajdziura - komentuje jeden z członków Towarzystwa Przyjaciół Pragi. - Kupuje się nową i interes się kręci dalej - dodaje nie bez złośliwości.

Nową nawierzchnię z płyt betonowych zyskał także chodnik na ul. Międzyborskiej - od al. Waszyngtona do al. Stanów Zjednoczonych. "W ramach prac prowadzonych przez firmę ADROG wyremontowane zostały również zjazdy na posesje. Wymieniliśmy także stare, zniszczone krawężniki. Remont przeszły również chodniki na ul. Wiatracznej. Tam nową nawierzchnię trotuarów ułożyliśmy na odcinku od ul. Grochowskiej do ul. Dwernickiego" - pochwali się Zarząd Dróg Miejskich . Tam również usunięto XIX-wieczną kostkę skandynawską, a w jej miejsce położono beton.- Z dnia na dzień obserwuję, jak stolicę pozbawia się śladów po dawnej Warszawie - mówi WawaLove.pl jeden z praskich przewodników. - Założyciel Nowej Pragi, Ksawery Konopacki, zapewne przewraca się w grobie.

Jak się właśnie dowiedzieliśmy, Stołeczny Konserwator ma dziś skontrolować budowę przy Czynszowej i ustalić, co się stało z historyczną kostką brukową i jaka jest szansa na jej przywrócenie.

Przeczytajcie też: Trakt Królewski idzie do remontu. "Zakaz*ruchu kołowego przez 10 dni"*