W Markowej zostanie otwarte Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. rodziny Ulmów

W drugiej połowie 1942 roku Józef Ulma z Markowej przyjął pod swój dach dwie żydowskie rodziny z Łańcuta i Markowej. Na skutek donosu złożonego przez granatowego policjanta kryjówka została jednak odkryta przez Niemców. 24 marca 1944 żandarmi z posterunku w Łańcucie zamordowali Józefa Ulmę, a także jego żonę Wiktorię (będącą w zaawansowanej ciąży) oraz szóstkę dzieci, z których najstarsze miało 8 lat, a najmłodsze - półtora roku. Zginęło także ośmioro ukrywanych Żydów, w tym dwie kobiety i dziecko. Zbrodnia w Markowej stała się symbolem martyrologii Polaków mordowanych za niesienie pomocy Żydom.

W Markowej na Podkarpaciu zostanie w czwartek otwarte Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. rodziny Ulmów. W czasie niemieckiej okupacji Ulmowie za przyjęcie pod swój dach żydowskich rodzin zapłacili cenę życia.

Placówka najpierw miała upamiętniać Polaków ratujących Żydów w tym regionie, ale zdecydowano, że będzie dotyczyła wszystkich Polaków pomagających Żydom, bo w Polsce nie ma podobnej placówki.

Ponadto - jak wyjaśnia dyrektor muzeum Mateusz Szpytma - na stronach Instytutu Jad Waszem jest wzmianka o tym, że historia rodziny Ulmów jest symbolem tych Polaków, którzy zginęli za pomoc Żydom.

Gościem podczas uroczystości otwarcia będzie prezydent Andrzej Duda. W programie są m.in. modlitwy chrześcijańska i żydowska oraz ceremonia wręczenia odznaczeń państwowych Polakom, którzy ratowali Żydów. Oficjalna uroczystość otwarcia zaplanowana jest na 17.30. Będzie transmitowana przez 18 polskich placówek dyplomatycznych i kulturalnych na świecie.

Budowa Muzeum Polaków Ratujących Żydów w Markowej kosztowała niemal dziewięć milionów złotych.

Nowoczesna architektura muzeum - symbolizująca wiejską chatę, która jak lemiesz wdziera się w skarpę, ma w zamyśle podkreślić tragiczną historię patronów placówki. Rodzina Ulmów z Markowej, straciła życie za to, że pod swój dach przyjęła Żydów. Ich nazwiska oraz innych Polaków, którzy zostali zamordowani, znajdują się na tabliczkach umieszczonych na płycie przed wejściem do muzeum. Z kolei nazwiska Polaków, którzy ratowali Żydów znajdują się na monumentalnej ścianie pamięci.

Głównym elementem wyposażenia wnętrza jest symboliczny dom Ulmów z zachowanymi oryginalnymi ich sprzętami m.in nakastlikiem, czyli szafką nocną i szafą. Ekspozycja multimedialna pokazuje m.in. historię Markowej, dzieje społeczności żydowskiej i różne formy pomocy, jaką otrzymali od Polaków.

Muzeum Polaków Ratujących Żydów, jest oddziałem Muzeum - Zamku w Łańcucie.