"W 2021 r. z naruszeniem prawa wydano 4,5 mld zł". Banaś złożył sprawozdanie NIK w Sejmie

W piątek po południu Marian Banaś złożył sprawozdanie z działalności NIK w 2021 r. Wyliczał, że w tym okresie Izba zrealizowała 166 tematów kontroli, z czego 84 stanowiły kontrole planowe. - Przeprowadziliśmy łącznie niemal 2150 kontroli jednostkowych w ponad 1750 podmiotach - precyzował.

- NIK sformułowała 4851 wniosków pokontrolnych, czyli o ponad 300 więcej niż w roku 2020. NIK skierowała 112 zawiadomień do organów powołanych do ścigania przestępstw lub wykroczeń i czynów, za które przewidziana jest odpowiedzialność ustawowa - wyliczał.

4,5 mld zł wydano niezgodnie z prawem

- Skierowaliśmy 67 zawiadomień o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych do właściwych rzeczników. Łącznie zawiadomieniami objęto 725 czynów i 115 osób. 2021 roku wydano z naruszeniem prawa 4,5 miliarda złotych - rzucał liczbami prezes NIK.

Rządzący nie chcą "zmian na lepsze"

Wspomniał, że w 2021 r. Izba zgłosiła 74 wniosków de lege ferenda, czyli propozycji zmian, które mają ulepszyć ustanowione już prawo. - Nasze wnioski dotyczyły między innymi transparentności i rozliczalności środków z Funduszu Sprawiedliwości, czyli zmiany przepisów tak, aby Fundusz Sprawiedliwości realizował swoje pierwotne dwa cele, czyli wsparcie ofiar przestępstw oraz osób po odbyciu kary - mówił. Jak wskazywał, miażdżąca większość z nich nie doczekała się realizacji.

- Z wniosków de lege ferenda tylko jeden wniosek został zrealizowany, 11 jest w trakcie realizacji, a 62 wnioski pozostają niezrealizowane. Niech te dane wystarczą za komentarz - podsumował.

"Osłabienie przejrzystości"

Dalej prezes NIK zwracał także uwagę na "osłabienie przejrzystości prezentowania danych na temat finansów państwa". Następnie podał konkretny przykład.

- Wskazujemy na zagrożenie płynące z przeprowadzonych reorganizacji w strukturach Rady Ministrów oraz urzędach obsługujących poszczególnych ministrów. W 2021 roku utworzono sześć ministerstw, a sześć innych przestało istnieć. Zmiany te zaburzyły inwentaryzację majątku przejmowanego i przypisanego do określonej części budżetowych - mówił Banaś. Zwrócił uwagę, że z "szeregu wniosków" de lege ferenda w tym obszarze, tylko jeden jest zrealizowany.

Wybory i Fundusz Sprawiedliwości

Dalej wymieniał wyniki różnych kontroli NIK z 2021 r. - Kontrola wyborów prezydenckich z wykorzystaniem głosowania korespondencyjnego wykazała niegospodarne wydatkowanie ze Skarbu Państwa kwoty ponad 56 mln zł. Ponadto NIK negatywnie oceniła działalność Funduszu Sprawiedliwości. Z 16 zbadanych umów o dofinansowanie, aż 13 zostało uznanych za niecelowe i niegospodarne. Tylko 34% środków przeznaczono na pomoc dla osób bezpośrednio pokrzywdzone przestępstw - wyliczał.

"Niemerytorycznie i niesprawiedliwe"

Pod koniec wystąpienia Marian Banaś zaapelował o do posłów, o inicjowanie zmian legislacyjnych na podstawie wniosków de lege ferenda NIK. Ponadto wyraził nadzieję, że jego sprawozdanie Izby za rok 2021 r. zostanie przyjęte przez Sejm.

- Ze zdziwieniem obserwowała, jak niektóre komisje sejmowe, bez formułowania zarzutów czy dyskusji, negatywnie opiniowały nasze sprawozdanie. To sprawozdanie może być już szóstym z kolei odrzuconym przez Sejm. Odrzucanie sprawozdania, spełniającego wymogi konstytucji i ustawy o NIK, odbieramy jako niemerytoryczne i niesprawiedliwe - zakończył.