Trybunał Konstytucyjny: ustawa "lex Romanowski" niezgodna z konstytucją

Trybunał Konstytucyjny uznał, że przepisy nowelizacji ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, znane jako "lex Romanowski", są niezgodne z konstytucją. Kluczowe znaczenie miały poprawki Senatu oraz sprawa Marcina Romanowskiego.

Trybunał KonstytucyjnyTrybunał Konstytucyjny podjął decyzję ws. "lex Romanowski"
Źródło zdjęć: © PAP
Barbara Kwiatkowska

Co musisz wiedzieć?

  • Trybunał Konstytucyjny orzekł, że nowelizacja ustawy o mandacie posła i senatora, tzw. "lex Romanowski", jest niezgodna z konstytucją.
  • Senat wprowadził poprawki, które - według TK - wykraczały poza zakres ustawy uchwalonej przez Sejm.
  • Sprawa dotyczyła m.in. posła Marcina Romanowskiego, który przebywa na Węgrzech i jest podejrzany o udział w zorganizowanej grupie przestępczej.

W środę Trybunał Konstytucyjny ogłosił, że przepisy nowelizacji ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, określane jako "lex Romanowski", są niezgodne z konstytucją. Jak podaje PAP, TK uznał, że poprawki wprowadzone przez Senat wykraczały poza materię ustawy przyjętej przez Sejm. Sędzia sprawozdawca Justyn Piskorski podkreślił, że Senat nie może zastępować ustawy nową regulacją.

- Poprawki Senatu mogą dotyczyć wyłącznie materii ustawy przekazanej do rozpatrzenia. Zmiany są niedopuszczalne - powiedział sędzia Justyn Piskorski w uzasadnieniu wyroku.

Seria włamań na Ursynowie. Szkolny włamywacz w końcu wpadł

Dlaczego "lex Romanowski" trafiło do Trybunału Konstytucyjnego?

Nowelizacja ustawy została skierowana do TK w marcu przez ówczesnego prezydenta Andrzeja Dudę. Prezydent argumentował, że Senat przekroczył granice dopuszczalnych poprawek, które - zgodnie z konstytucją i orzecznictwem TK - mogą być wprowadzane do tekstu ustawy. W poprawkach Senatu znalazły się szczegółowe zapisy dotyczące praw i obowiązków parlamentarzysty pozbawionego wolności oraz rozszerzenie regulacji na przypadki, gdy poseł lub senator ukrywa się, lub przebywa za granicą.

Jak podaje PAP, wyroki TK nie są publikowane w Dzienniku Ustaw. Sejm uznał też m.in., że obecnie orzekający w TK Jarosław Wyrembak i Justyn Piskorski nie są sędziami Trybunału Konstytucyjnego.

Po rozprawie Trybunał orzekł, że zakwestionowane przepisy są nierozerwalnie związane z całą ustawą, co oznacza, że cała nowelizacja nie może wejść w życie. Wyrok zapadł jednogłośnie w pełnym składzie TK pod przewodnictwem prezesa Bogdana Święczkowskiego. Sędzia Piskorski poinformował, że Trybunał w pełni podzielił argumentację prezydenta i przeanalizował zarówno treść ustawy, jak i prace senackie.

Jakie były konsekwencje i tło sprawy Marcina Romanowskiego?

TK podkreślił, że przy nowelizacji tak istotnych ustaw należy zachować szczególną ostrożność i unikać rozwiązań ad hoc, które mogą być postrzegane jako wymierzone w konkretnych polityków. - W sytuacji nowelizowania już obowiązującej ustawy konieczne jest, aby Senat ograniczał się do wnoszenia poprawek tylko do ustawy nowelizującej, a nie nowelizowanej. Propozycja zmiany może dotyczyć jedynie nowości normatywnej w obrębie tekstu, który został przekazany po trzecim czytaniu w Sejmie – zaznaczył Piskorski.

Nowelizacja, określana jako "lex Romanowski", powstała z inicjatywy posłów KO, Polski 2050-TD i PSL-TD. W pierwotnej wersji dotyczyła tylko sytuacji tymczasowego aresztowania parlamentarzysty i zakładała, że osoba objęta aresztem nie może wykonywać praw i obowiązków wynikających z ustawy do czasu uchylenia aresztu. Senat rozszerzył te zapisy, m.in. o katalog praw i obowiązków oraz przypadki ukrywania się lub nieobecności w kraju.

– Unormowanie to było wymierzone w konkretnego jednego posła opozycji (…). Niewykluczone, że ustawa nowelizująca obliczona była także na potencjalne przyszłe szykanowanie innych oponentów parlamentarnych w ramach obecnej kadencji Izby – ocenił Piskorski.

Wybrane dla Ciebie

Trump deklaruje "konflikt zbrojny" z kartelami. Krytyka prawników
Trump deklaruje "konflikt zbrojny" z kartelami. Krytyka prawników
USA przekażą Tomahawki Ukrainie? Są problemy
USA przekażą Tomahawki Ukrainie? Są problemy
Relokacja wojsk USA z Jasionki. Misja wsparcia Ukrainy ma trwać
Relokacja wojsk USA z Jasionki. Misja wsparcia Ukrainy ma trwać
Kaufland wycofuje wodę. Kontrowersje w związku z systemem kaucyjnym
Kaufland wycofuje wodę. Kontrowersje w związku z systemem kaucyjnym
Polacy zatrzymani przez Izrael. MSZ zapewnia o ich bezpieczeństwie
Polacy zatrzymani przez Izrael. MSZ zapewnia o ich bezpieczeństwie
Odnaleziono pięciu norweskich żołnierzy. Śmigłowiec poszukuje reszty
Odnaleziono pięciu norweskich żołnierzy. Śmigłowiec poszukuje reszty
Putin o Tomahawkach dla Ukrainy. Odniósł się do relacji z USA
Putin o Tomahawkach dla Ukrainy. Odniósł się do relacji z USA
Atak dronów na ogromny zakład w Rosji. 1700 km od granicy z Ukrainą
Atak dronów na ogromny zakład w Rosji. 1700 km od granicy z Ukrainą
Media: Hołownia spotka się z sekretarzem generalnym ONZ
Media: Hołownia spotka się z sekretarzem generalnym ONZ
Wyniki Lotto 02.10.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Wyniki Lotto 02.10.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Propalestyńscy aktywiści zablokowali dworzec. Wstrzymany ruch w Hadze
Propalestyńscy aktywiści zablokowali dworzec. Wstrzymany ruch w Hadze
Putin reaguje na słowa Nawrockiego. Mówi o "obecnych przywódcach Polski"
Putin reaguje na słowa Nawrockiego. Mówi o "obecnych przywódcach Polski"