Rodzina otrzymała list straconego przez Niemców Polaka. Pamięć ożywa

Bliscy Józefa Jankowiaka otrzymali w środę list pożegnalny, który mężczyzna napisał dwie godziny przed egzekucją w monachijskim więzieniu Stadelheim w 1943 roku. List przekazało Arolsen Archives w ramach pierwszej w Polsce inicjatywy odnalezienia rodzin straconych więźniów i dostarczenia im niewysłanych dotąd pism.

Rodzina otrzymała list od straconego przez Niemców PolakaRodzina otrzymała list od straconego przez Niemców Polaka
Źródło zdjęć: © Getty Images | Artur Widak
Jarosław Kocemba

Co musisz wiedzieć?

  • List pożegnalny Józefa Jankowiaka, Polaka straconego w 1943 r. w Monachium, po 82 latach trafił do jego rodziny w Pępowie.
  • Przekazanie listu było możliwe dzięki współpracy wolontariusza Arolsen Archives i Archiwum Państwowego Bawarii, które poszukiwały rodzin ofiar.
  • Uroczystość odbyła się w Gminnej Bibliotece Publicznej w Pępowie z udziałem bliskich, przedstawicieli Arolsen Archives i władz lokalnych.

W sierpniu PAP informowała o wspólnych działaniach Archiwum Państwowego Bawarii i Arolsen Archives, które miały na celu odnalezienie rodzin osób straconych w monachijskim więzieniu Stadelheim, aby przekazać im niewysłane dotąd listy pożegnalne. Wolontariusz Maciej Gaszek, współpracujący z Arolsen Archives, odnalazł rodzinę jednego z polskich więźniów - Józefa Jankowiaka, a przekazanie jego listu było pierwszą tego rodzaju inicjatywą w Polsce.

W środę w Gminnej Bibliotece Publicznej w Pępowie bliscy otrzymali list napisany przez Jankowiaka 82 lata temu, tuż przed jego egzekucją. 29-letni mężczyzna został stracony 22 lipca 1943 roku. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele Arolsen Archives, w tym kierowniczka działu poszukiwań Małgorzata Przybyła, władze lokalne oraz rodzina więźnia.

Józef Jankowiak pochodził z Pępowa i od sierpnia 1940 r. był przymusowo zatrudniony w gospodarstwie rolnika w Alteiselfing w Dolnej Bawarii, gdzie pracowała również 20-letnia Niemka, w której się zakochał. Jak mówiła Małgorzata Przybyła, mężczyzna podczas codziennych prac podejmował próby zbliżenia się do Hedwig, ograniczające się jednak do niewinnych gestów, takich jak próby pocałunku czy nakłanianie jej do bycia z nim.

"Nie idźmy w tę stronę". Płk Lewandowski o zaniedbaniach wobec Rosji

Rodzina otrzymała list straconego przez Niemców Polaka

Zgodnie z prawem obowiązującym w III Rzeszy Niemcom zabraniano wchodzenia w związki z Polakami lub Żydami. Józef Jankowiak został aresztowany 9 stycznia 1943 roku i przez Sąd Specjalny w Monachium skazany na śmierć za rzekomy gwałt. Wyrok wykonano przez ścięcie na gilotynie 22 lipca 1943 r. w więzieniu Stadelheim, gdy miał 29 lat.

W środę bliscy zamordowanego Polaka otrzymali kopię listu, który Józef napisał dwie godziny przed śmiercią. Rodzina spodziewała się, że mężczyzna zginął i że prawdopodobną przyczyną jego śmierci była "nieszczęśliwa miłość", jednak nie znała żadnych szczegółów jego śmierci.

"Kochani rodzice, bracia i siostry, piszę do was już ostatni raz. Już więcej mojego pisma nie będzie, bo idę na śmierć. W godzinie śmierci jestem spokojny. Pan Jezus też zginął niewinnie, tak jak i ja ginę niewinnie. Niech tym wszystkim, co mnie zło czynili, niech Bóg wybaczy i niech im błogosławi" - napisał skazaniec.

W liście prosił również o modlitwę i odprawienie mszy w jego intencji. Rodzina poinformowała w środę, że msza została już zamówiona.

Źródło artykułu:

Wybrane dla Ciebie

Izrael rozpoczął deportacje uczestników flotylli do Strefy Gazy
Izrael rozpoczął deportacje uczestników flotylli do Strefy Gazy
Nocna prohibicja w Lublinie? Dzisiaj radni złożyli projekt uchwały
Nocna prohibicja w Lublinie? Dzisiaj radni złożyli projekt uchwały
Nowe zasady w sądach. Minister Żurek: eliminujemy ryzyko nielegalnych wyroków
Nowe zasady w sądach. Minister Żurek: eliminujemy ryzyko nielegalnych wyroków
Nowe pozwolenia na poszukiwania i ekshumacje. Zapowiedź Ukrainy
Nowe pozwolenia na poszukiwania i ekshumacje. Zapowiedź Ukrainy
Konkurs Chopinowski w cieniu remontów. "Skandal i obciach"
Konkurs Chopinowski w cieniu remontów. "Skandal i obciach"
MSZ ostrzega Polaków. Nowe zalecenia dla podróżujących do Jordanii
MSZ ostrzega Polaków. Nowe zalecenia dla podróżujących do Jordanii
Rosjanie próbowali się przedrzeć. Uderzył w nich dron. Jest film
Rosjanie próbowali się przedrzeć. Uderzył w nich dron. Jest film
Putin o byłym premierze Wlk. Brytanii. Mówił o nietypowym spotkaniu
Putin o byłym premierze Wlk. Brytanii. Mówił o nietypowym spotkaniu
Polska ma kłopot z wyjaśnieniem. Cały świat broni ukraińskiego nurka
Polska ma kłopot z wyjaśnieniem. Cały świat broni ukraińskiego nurka
Niespotykane dotąd liczby. Kijów pod olbrzymim naporem dronów
Niespotykane dotąd liczby. Kijów pod olbrzymim naporem dronów
Zaginęła 15-letnia Gabrysia. Szuka jej policja
Zaginęła 15-letnia Gabrysia. Szuka jej policja
Francja reaguje.Tankowiec Boracay na kursie do Kanału Sueskiego
Francja reaguje.Tankowiec Boracay na kursie do Kanału Sueskiego