Te regiony mają zmienić się nie do poznania. Już płynie ogromna kasa
Polska, będąca jednym z głównych beneficjentów funduszy unijnych, otrzymuje znaczące wsparcie w ramach polityki spójności na lata 2021-2027. Ten siedmioletni okres budżetowy to kontynuacja szerokiej pomocy finansowej, której celem jest zmniejszanie różnic rozwojowych pomiędzy regionami Unii Europejskiej.
W ramach tej polityki Polska może liczyć na kwotę wynoszącą ponad 76 miliardów euro. Fundusze te mają pomóc w realizacji kluczowych celów społecznych, gospodarczych oraz środowiskowych. Jakie są najważniejsze obszary wsparcia? I jak mają zostać zainwestowane te pieniądze? Odpowiedzi kryją się w Umowie Partnerstwa na lata 2021-2027.
Infrastruktura, klimat i środowisko
Polska, ze względu na swoje centralne położenie w Europie, odgrywa kluczową rolę w transporcie na kontynencie. Fundusze mają być przeznaczone m.in. na rozbudowę infrastruktury drogowej, kolejowej czy morskiej.
Ponadto na dofinansowanie liczyć mogą projekty modernizacji transportu publicznego czy promowania elektromobilności.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
20-lecie Polski w UE. Mieszkańcy Podlasia wskazali na ważne zmiany
W tej kategorii zawarto także fundusze przeznaczone na transformację energetyczną i ochronę środowiska. Polska energetyka, której duża część opiera się na węglu, staje przed wyzwaniem dywersyfikacji źródeł energetycznych. Fundusze unijne pomagają w rozwoju odnawialnych źródeł energii (OZE), takich jak energia wiatrowa, słoneczna czy geotermalna. Inwestycje w efektywność energetyczną obejmują także modernizację budynków, co przyczyni się do zmniejszenia zużycia energii i emisji szkodliwych substancji.
Przewidziany na ten cel budżet to łącznie 125,8 mld zł. Jego realizacja jest zaplanowana w programie Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko (FEnIKS).
Wzmacnianie innowacyjności i konkurencyjności gospodarki
Fundusze Europejskie mają na celu zwiększenie innowacyjności polskiej gospodarki. Inwestycje w badania i rozwój (B+R) oraz cyfryzację są kluczowe dla przyszłej konkurencyjności kraju. Programy wspierające innowacje obejmują zarówno sektory zaawansowane technologicznie, jak i małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), które są podstawą polskiej gospodarki. Na pomoc mogą liczyć także jednostki naukowe, ośrodki innowacji czy start-upy. Przewidziano także wsparcie projektów, których realizacja sprzyja neutralności klimatycznej, zielonej transformacji gospodarki i zrównoważonego rozwoju. Dofinansowania na te przedsięwzięcia są możliwe w programie Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki. Przewidziany na ten cel budżet to łącznie 42,9 mld zł.
Rozwój cyfrowy
Polska planuje także rozwijać nowe technologie związane z cyfryzacją, sztuczną inteligencją oraz automatyzacją procesów produkcyjnych. Dzięki pieniądzom z funduszy unijnych firmy mogą inwestować w nowoczesne technologie. Ważnym aspektem jest także rozwój umiejętności cyfrowych społeczeństwa, co ma zwiększyć kompetencje pracowników i konkurencyjność na rynku pracy. Na wsparcie w cyfryzacji może także liczyć administracja czy instytucje kultury. Ważnym celem jest również zapewnienie wszystkim Polakom dostępu do szybkiego internetu. Inwestycje w tym zakresie są realizowane w programie Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy. Jego budżet to 11 mld zł.
Wsparcie dla Polski Wschodniej
Jest również program przewidziany dla obszarów Polski Wschodniej. Korzysta z niego całych pięć województw: lubelskie, podlaskie, podkarpackie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie. Ponadto o wsparcie z tego funduszu może ubiegać się część woj. mazowieckiego (bez Warszawy i otaczających ją powiatów). Łącznie ta część kraju może liczyć na dodatkowe 13,4 mld zł z programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej.
Wsparcie społeczne, edukacja i integracja społeczna
Wsparcie społeczne i edukacja są kluczowymi obszarami, na które Polska przeznaczy część funduszy unijnych. Poprawią one dostęp do edukacji, wyrównanie szans oraz wspieranie systemu szkolnictwa zawodowego, aby lepiej odpowiadał na potrzeby rynku pracy.
Nie mniej istotne jest wsparcie dla grup zagrożonych wykluczeniem społecznym. Fundusze unijne są przeznaczone na działania na rzecz integracji społecznej, walki z ubóstwem oraz promowania równości szans. Szczególną uwagę poświęca się aktywizacji osób bezrobotnych oraz wsparciu dla osób z niepełnosprawnościami.
Obszar społeczny to również aktywizacja rodziców na rynku pracy, kompetencje kadry ochrony zdrowia czy rozwijanie społeczeństwa obywatelskiego. Pieniądze przewidziane na ten cel w programie Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego wynoszą 20,9 mld zł.
Szansa na zmniejszenie różnic
Obecny unijny budżet przewiduje także ogromne sumy na programy regionalne. Jest ich w sumie 16 - tyle ile województw. Decentralizacja funduszy pozwala każdemu z regionów finansować wybrane projekty na swoim terenie.
Na programy te przewidziano łącznie 155,4 mld zł.
Podsumowując, Fundusze Europejskie na najbliższe lata to dla Polski ogromna szansa na dalszy rozwój i zmniejszanie różnic regionalnych. Największe obszary wsparcia obejmują infrastrukturę transportową, transformację energetyczną, innowacyjność gospodarki oraz wsparcie społeczne.
Fundusze te będą kluczowe dla zrównoważonego rozwoju kraju i dostosowania go do wyzwań współczesnego świata, takich jak zmiany klimatyczne, transformacja cyfrowa i rosnąca konkurencyjność globalna.
Materiał powstał we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej ze środków Funduszu Rozwoju Regionalnego