parlament europejski(strona 4/59)

Ma ok. 164 m długości, 8 m szerokości i 3 m wysokości. Od maja służy mieszkańcom stolicy Podlasia. Mowa o podziemnym przejściu pieszo-rowerowym pod torami PKP w Białymstoku, który powstał dzięki środkom z Unii Europejskiej. Czy tunel jest dużym ułatwieniem? O to reporter WP Marek Gorczak zapytał pasażerów. Przechodnie zdecydowanie wychwalili nową inwestycję. - Dobrze, że powstał, bo teraz jest bezproblemowo. Wcześniej był wiadukt i się przechodziło po schodach. Dla mnie jest lepiej – stwierdziła mieszkanka Białegostoku. - Bardzo dobrze, że to powstało. Ja w ogóle jestem za Unią – rzuciła krótko inna seniorka. – Wcześniej to przejście było praktycznie przez tory. Teraz jest przejście wygodne i bezproblemowe – przyznała młoda kobieta. - Fajnie gdyby pod dworcem mogły jeszcze samochody przejeżdżać, ale ogólnie to fajny pomysł – stwierdził kolejny rozmówca WP. – Teraz jest lepiej – podsumowała krótko następna białostoczanka. Do budowy podziemnego przejścia użyto ok. 3600 m3 betonu konstrukcyjnego, 2000 m3 betonu niekonstrukcyjnego i 550 ton stali zbrojeniowej. Koszt całej inwestycji to ponad 50 mln zł. Dofinansowanie z Unii Europejskiej wyniosło blisko 34 mln zł. Materiał powstał we współpracy z Parlamentem Europejskim.

- Działamy jako jedność. Mamy wspólną politykę handlową, celną, wspólną politykę gospodarowania naszymi łowiskami, wspólną politykę ochrony konkurencji i konsumenta. W tych obszarach UE dostała od państw kompetencje wyłączne - mówiła o cechach charakterystycznych gospodarki UE wobec USA czy Chin dr Małgorzata Bońkowska z Centrum Stosunków Międzynarodowych. Unia Europejska na globalnej arenie jest unikalnym podmiotem, który różni się od mocarstw takich jak Chiny czy Stany Zjednoczone zarówno w strukturze, jak i w podejściu do polityki międzynarodowej. Dziennikarka WP Agnieszka Kopacz-Domańska rozmawiała o tych różnicach z ekspertami od spraw związanych z UE. Dr Bońkowska przedstawiła różnice UE w prowadzonej polityce gospodarczej na tle USA czy Chin. Dzięki sile gospodarczej, miękkiej dyplomacji i wspólnym wartościom, Unia działa jako stabilizator i promotor multilateralizmu. Oprócz tego w studiu WP poruszone zostały też problemy i zagrożenia wynikające z polityki UE na arenie międzynarodowej. Obejrzyj całą rozmowę, by dowiedzieć się więcej. Materiał powstał we współpracy z Parlamentem Europejskim.

- Państwa unijne dzielą się na trzy grupy. Jedne współpracują z Chinami i są też uzależnione gospodarczo, chociażby Niemcy. Drugie mogą się zdystansować do Chin, bo nie są uzależnione gospodarczo, tak jak Litwa. I trzecie, które próbują balansować pomiędzy relacjami gospodarczymi, które utrzymują, ale jednocześnie trochę się dystansując, takie stanowisko ma Polska. Mamy Stany Zjednoczone. To nie tylko gwarant bezpieczeństwa, ale także wielki partner inwestycyjny i handlowy, ale wyzwaniem dla UE będzie prezydentura Trumpa - mówiła o strategii globalnej UE dr Małgorzata Bońkowska z Centrum Stosunków Międzynarodowych. UE w odpowiedzi na zmieniające się wyzwania globalne, musi określić kierunki działań polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Takim dokumentem jest Globalna Strategia UE, o której szczegóły wypytała ekspertów dziennikarka WP Agnieszka Kopacz-Domańska. Zdaniem dr Bońkowskiej, największymi partnerami w tej strategii dla UE są teraz Chiny i Stany Zjednoczone. Dzięki Globalnej Strategii UE ma zyskać ramy działania w niestabilnym świecie, stawiając na wielowymiarowe podejście obejmujące bezpieczeństwo, rozwój, dyplomację i współpracę międzynarodową państw członkowskich. Obejrzyj całą rozmowę, by dowiedzieć się więcej o strategii UE, dzięki naszym ekspertom. Materiał powstał we współpracy z Parlamentem Europejskim.

- UE jest oczywiście grantem globalnym, dlatego myśli, jak ułożyć relacje z innymi krajami. Zarówno z bliższym otoczeniem, jak i tym najdalszym. Niewątpliwie jest to również bezpieczeństwo - mówiła dr Małgorzata Bonikowska z Centrum Stosunków Międzynarodowych. Globalna Strategia Europejska Unii Europejskiej jest dokumentem opracowanym w 2016 roku, który wyznacza ramy działań Unii Europejskiej w dziedzinie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Dziennikarka WP Agnieszka Kopacz-Domańska rozmawiała z ekspertami od spraw UE o celach i założeniach tej strategii. - Europejska Strategia Bezpieczeństwa szykowała Europę na świat bardzo przyjazny i pokojowy. Chwilę po tej strategii była wojna w Iraku i zrobiły się podziały. Gdy mówimy o strategii globalnej to jest to dokument, który powstał całkiem niedawno, w konsekwencji Covid-u i on był odpowiedzią na wcześniejszy dokument, jeżeli chodzi o Chiny i projekt Joe Bidena. UE odpowiedziała, okej my musimy być bardziej obecni w krajach rozwijających się, musimy promować swoje podejście do polityki, bo ten świat się zasadniczo zmienia - stwierdził dr Bartłomiej Nowak z Akademii Finansów i Biznesu Vistuli. Zdaniem ekspertów dla Polski strategia ma kluczowe znaczenie, ponieważ stawia na bezpieczeństwo wschodniej granicy UE oraz współpracę z NATO. W praktyce Polska korzysta z instrumentów wynikających z dokumentu, takich jak fundusze na modernizację obronności czy wsparcie w zarządzaniu kryzysami. Materiał powstał współpracy z Parlamentem Europejskim.

- Ta najstarsza opowieść o integracji europejskiej to była opowieść o procesie, która ma nieść po kontynencie pokój i dobrobyt. To były te dwa główne argumenty. To było charakterystyczne dla lat 50. i 60. - mówiła prof. Anna Pacześniak z Uniwersytetu Wrocławskiego. Polska od 20 lat jest członkiem UE, ale w ostatnim czasie coraz więcej pada pytań, dlaczego powstała taka Wspólnota i czemu służy w czasach wojny i niepokoju. Gośćmi dziennikarza WP Patrycjusza Wyżgi byli eksperci od spraw z UE, którzy zdradzili pierwsze założenia i cele UE. - Powstrzymanie się od wojny jest konsekwencją dobrobytu. Nie opłaca nam się walczyć, a zmiana gospodarcza ma być lepsza. Jest jakaś rywalizacja, ale jest ona postawiona na współpracę. Teraz nawet my mamy przecież największą wymianą handlową w historii z Niemcami - zdradził dr Mateusz Zaremba z uniwersytetu SWPS. Obejrzyj całą rozmowę, by dowiedzieć się więcej o UE. Materiał powstał we współpracy z Parlamentem Europejskim.

- Unia Europejska jest absolutnym fenomen, jeśli chodzi o integracje krajów w Europie. Unia Europejska tak naprawdę nie miała prawa zaistnieć, gdybyśmy pomyśleli sobie o tym, że mamy kilka państw, gdzie przywódcy oddają władzę do wspólnego decydowania, to jest to rzecz absolutnie trudna do pomyślenia – przyznał dr Paweł Kowalski z Katedry Prawa Publicznego i Międzynarodowego Uniwersytetu SWPS. Rozmówca Pawła Pawłowskiego stwierdził, że podobne pomysły integracji pojawiały się w innych częściach świata, ale "zupełnie nie wyszły". - Pracowałem ze studentami i politykami na Filipinach. Oni mówili, że bardzo by chcieli, żeby takie rozwiązania jak w Unii Europejskiej były przyjęte przez obszar Azji Południowo-Wschodniej, ale tam nie ma tej chęci przekazania decyzji. Oni nie rozumieją tego, że może istnieć jakaś inicjatywa ponadnarodowa, choć formalnie Unia Europejska jest organizacją międzynarodową. W Afryce czy Ameryce Południowej podobne próby też nie wyszły. Rosja również próbowała stworzyć podobną hybrydę – tłumaczył dr Kowalski. Ekspert podsumował, że to, co wydarzyło się w Europie, integracja w ramach UE, jest czymś, co bardzo trzeba chronić, bo "drugi raz coś takiego absolutnie się już nie wydarzy". Materiał powstał we współpracy z Parlamentem Europejskim.

- W Polsce mało osób ma świadomość, że w związku z tym, że mamy dyrektywy, które wyznaczają ochronę konsumenta w Polsce, jeżeli ktoś nam ukradnie środki z naszego rachunku bankowego, to mamy o wiele większe szanse dochodzenia swoich praw. Niemalże automatycznie te banki muszą nam pieniądze oddawać - mówił o zaletach praw konsumenckich UE dr Dariusz Kowalski z Uniwersytetu SWPS. Unijne prawa i dyrektywy, choć często krytykowane, mają zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki dla obywateli krajów członkowskich. W studiu WP gośćmi Patrycjusza Wyżgi byli eksperci od spraw związanych z UE. Zapytaliśmy naszych gości, jakie znaczenie dla życia Polaków mają unijne prawa i dyrektywy, a także jakie korzyści i zagrożenia za sobą niosą. Prof. Noga zauważył, że w respektowaniu praw UE widać pewne podziały. - Kraje UE pomimo wspólnego rynku, pomimo podpisania traktatu o funkcjonowaniu Unii z 2007 roku, dbają bardzo o swoje narodowe interesy - stwierdził ekspert z Uniwersytetu WSB Merito we Wrocławiu. Krytyka przepisów UE często dotyczy ograniczenia suwerenności i konieczności podporządkowania się wspólnym regulacjom, które nie zawsze są dostosowane do potrzeb krajowych. Obejrzyj cały materiał, by dowiedzieć się więcej o polityce Brukseli. Materiał powstał we współpracy z Parlamentem Europejskim.

- Kraje słabiej rozwinięte dążą do tych wysoko rozwiniętych. Dochodzi do rozłożenia jednolitego dóbr i usług. Kraje wysoko rozwinięte, jak Niemcy, Włochy muszą wprowadzać innowacje, nowe technologie, by iść do góry. My cały czas gonimy, dlatego efekt konwergencji nam sprzyja i musimy o tym pamiętać - przyznał dr Dariusz Kowalski z Uniwersytetu SWPS. Członkostwo Polski w Unii Europejskiej przełożyło się na rozwój gospodarczy, dzięki uczestnictwie w jednolitym rynku UE. W studiu WP gośćmi Patrycjusza Wyżgi byli eksperci od spraw związanych z polityką Brukseli. Zapytaliśmy naszych rozmówców o katalog korzyści dla Polaków po 20 latach członkostwa w UE. Wskazali oni, że życie Polaków poprawiło się, a nad Wisłą czuć, że Warszawa jest na dobrej drodze, by dogonić bogatsze kraje w UE. - Polskie obroty międzynarodowe dziś obejmują poziom produktu krajowego brutto. Zbliżamy się do czterech bilionów złotych. O takim stanie rzeczy w latach 70. czy 80. to mogliśmy tylko pomarzyć - dodał prof. Marian Noga z Uniwersytetu WSB Merito we Wrocławiu. Jednolity rynek UE otworzył przed Polską szereg możliwości gospodarczych. Dzięki eliminacji barier handlowych oraz ujednoliceniu przepisów, polskie firmy mogą swobodnie handlować i inwestować w całej Europie. Proces ten niesie za sobą też pewne zagrożenia. Obejrzyj całą rozmowę, by dowiedzieć się więcej. Materiał powstał we współpracy z Parlamentem Europejskim.

- Rosnące obawy wynikają z niedoinformowania i wewnętrznego strachu, są też bardzo często inspirowane ze Wschodu. Dane pokazują, że mamy wiele do czynienia z różnymi politykami, których celem jest wprowadzenie chaosu – przyznał dr Paweł Kowalski z Katedry Prawa Publicznego i Międzynarodowego, Uniwersytet SWPS. Rozmówca Pawła Pawłowskiego podał tu przykłady tematów: antyszczepionkowców, fali przeciwnej migracji, wsparciu jednej lub drugiej grupy narodowej. Jak przyznał ekspert, dużym zagrożeniem jest pozostawienie tych tematów samych sobie. - To, co jest potrzebne w Unii Europejskiej to twarda polityka mówienia jak jest. Wiele młodych osób wciąż błędnie uważa, że Unia jest miejscem dyskusji o krzywiźnie banana. Zagrożeniem jest brak dyskusji, która jest pożywką dla osób, którym nie zależy na europejskim zjednoczeniu. Silna Unia Europejska jest bowiem dużym zagrożeniem ekonomicznym dla reszty świata – tłumaczył dr Kowalski. Więcej w dalszej części rozmowy. Materiał powstał we współpracy z Parlamentem Europejskim.

- Jestem na tak. Technologia idzie do przodu. Chcemy czegoś nowego, więc zawsze może być i tak, i tak- mówiła jedna z rozmówczyni WP, gdy zapytaliśmy ją o rewolucyjny pomysł Unii Europejskiej ws. paszportów. W Brukseli trwają pracę nad wdrożeniem cyfrowych paszportów w ramach aplikacji mobilnej. Projekt "Europejska Tożsamość Cyfrowa" zakłada wprowadzenie cyfrowego portfela, który umożliwi obywatelom UE bezpieczne przechowywanie różnych dokumentów, takich jak paszport, prawo jazdy czy zaświadczenia - wygodnie i w jednej aplikacji. Cyfrowy paszport nie będzie rejestrował śladu węglowego. Reporter Marek Gorczak zapytał mieszkańców Białegostoku, co sądzą o takim pomyśle. - Jestem za, żyjemy w cyfrowym świecie. Usprawni to ludziom życie. Trzeba byłoby tylko to odpowiednio zabezpieczyć - usłyszeliśmy na Podlasiu. - Jak wszystko będzie w aplikacjach, to łatwiej zawsze jest się komuś włamać, np. hakerom. Są więc plusy i minusy tego rozwiązania. Ja wolałabym zostać na wersji papierowej - stwierdziła inna rozmówczyni. - Takie czasy, że wszystko się zmienia, myślę, że dobry pomysł - przyznała kolejna osoba chwaląca ten pomysł. Obejrzyj całą sondę, by poznać więcej opinii Polaków. Materiał powstał we współpracy z Parlamentem Europejskim.

- Sumując 20 lat, należy powiedzieć, że w tym roku świętujemy te dwie dekady funkcjonowania w UE, ale nie tylko my jako Polska. To jest 20-lecie bardzo dużego rozszerzenia, największego rozszerzenia UE. Świętowanie oznacza też podsumowanie. Te rozszerzenie to było wyzwanie dla UE - mówiła dr hab. Marta Witkowska z Uniwersytetu Warszawskiego. W studiu WP gośćmi dziennikarza Pawła Pawłowskiego byli eksperci od spraw związanych z UE. W ramach rozmów o 20-leciu Polski w UE zapytaliśmy naszych gości, jakim wyzwaniem było dla Warszawy przystąpienie do UE, a także jak ostatnie dwie dekady przełożyły się na wyzwania dla państw członkowskich, w tym Polski. - Im dalej jesteśmy od konfliktu, tym mniejsze jest przekonanie wśród młodszych ludzi, że to jest potrzebne. Gdybyśmy mieli sobie wyobrazić, że nie ma UE i mielibyśmy posadzić obok siebie rządy Francji, Niemiec, Polski, Węgier i dyskutować o przekazaniu kompetencji do nowej organizacji to, by raczej nie wyszło. Udało nam się stworzyć organizację, która faktycznie ma te elementy zjednoczeniowe. To, co może doprowadzić do pewnego rozluźnienia i nastrojów antyeuropejskich, to jest prowadzenie polityki. Dziś największym wyzwaniem, to jest polityka migracyjna - przyznał dr Paweł Kowalski z Uniwersytetu SWPS. Eksperci przyznali, że przez ostatnie 20 lat integracja UE znacząco się rozwijała, prowadząc do głębszych więzi gospodarczych, politycznych i społecznych między państwami członkowskimi. Co parę lat, powstają jednak poważne wyzwania, z którymi muszą zmierzyć się rządy całej Wspólnoty, zwłaszcza w zakresie dostosowania do wspólnych polityk i ograniczeń suwerenności. Obejrzyj całą rozmowę, by dowiedzieć się więcej. Materiał powstał we współpracy z Parlamentem Europejskim.

- To jest, jak z ochroną praw autorskich. Jak ktoś jest autorem czegoś znakomitego, to chce czerpać z tego tantiemy, jak ktoś inny też chce to produkować. Jeżeli ktoś chce dbać o jakość jakiegoś produktu i chce z tego tytułu mieć ochronę praw autorskich, to ja jestem za. Zawsze można wytworzyć swój produkt, nazwać go inaczej i robić to tak, jak lubi to lokalna społeczność - przyznała nasza rozmówczyni, gdy zapytaliśmy ją o najnowszy pomysł Turcji ws. kebabów. Turcja rozpoczęła starania o uzyskanie dla kebaba statusu "gwarantowanej tradycyjnej specjalności" w krajach UE. Zatem tylko kebaby spełniające określone standardy produkcji, takie jak rodzaj mięsa i sposób jego przygotowania, mogłyby nosić nazwę "döner kebab" w krajach Unii Europejskiej. Marek Gorczak zapytał mieszkańców Białegostoku, a także jednego z właścicieli kebaba w mieście, co sądzą o takim pomyśle Turków. - Każdy kraj powinien robić kebaba po swojemu. Smak to region, nie chciałbym jeść jakiejś Turcji tutaj. - To jest dobry pomysł, to jest ich receptura, tak jak my mamy swoje podlaskie potrawy, to chcemy by były robione w ten sam sposób - przyznali popierający pomysł mieszkańcy. - Jestem przekonany, że w każdym kraju produkt jest opracowywany na swój sposób. Każdy naród, każdy klient ma swoje gusta. Nikt nie jest w stanie zmusić mnie do tego, bym robił to według ich receptur. Różnorodność jest dużo korzystniejsza - zapewnił właściciel kebaba w Białymstoku. Pomysł Turcji nie spodobał się niemieckim właścicielom kebabów. Sprzeciwili się oni takiej ustawie UE, ponieważ obawiają się ekonomicznych konsekwencji oraz ograniczeń w swobodzie przyrządzania tego popularnego dania. Co jednak dokładnie twierdzą o wszystkim Polacy? Obejrzyj całą sondę z Białegostoku, by poznać więcej szczegółów tej sprawy. Materiał powstał we współpracy z Parlamentem Europejskim.