kosmos(strona 4/39)

21 września z kosmodromu Bajkonur, znajdującego się na terenie Kazachstanu wystrzelono rakietę nośną Sojuz-2.1a z rosyjskim statkiem kosmicznym. Misja Sojuz MS-22 dostarczyła na Międzynarodową Stację Kosmiczną połowę załogi - dwóch Rosjan i jednego Amerykanina.

Zastanówmy się chwilę nad rozmiarem otaczającego nas wszechświata. Oczywiście, jest on tak wielki, że wyobrażenie sobie jego skali jest zadaniem czysto abstrakcyjnym. Jego wielkości nie jesteśmy w stanie dokładnie określić, lecz jedynie przybliżyć. Weźmy więc pod uwagę mniejszą część wszechświata, którą możemy obserwować. Jej średnica mierzy około 90 miliardów lat świetlnych. Znajduje się w niej około 100–200 miliardów galaktyk (a według niektórych przybliżeń nawet wielokrotnie więcej). W każdej galaktyce znajduje się natomiast od 100 milionów do 1000 miliardów gwiazd. Skoro więc otacza nas tak "astronomiczna" liczba galaktyk, gwiazd, a także planet, możliwe do przyjęcia wydaje się założenie, że gdzieś w kosmosie, poza Ziemią, istnieje również życie.

Miliardy dolarów, dziesiątki tysięcy zaangażowanych inżynierów i naukowców, niezliczone debaty, wiele lat planowania i konstrukcji. Tak wiele trzeba było, aby 25.12.2021 r. w przestrzeń kosmiczną wystrzelone zostało największe lustro, jakie kiedykolwiek człowiek tam posłał. Lustro, które ma tylko jedno zadanie – pokazać nam Wszechświat, jakim go jeszcze nigdy nie widzieliśmy.

Niebo nad Szkocją, północną częścią Anglii i północną Irlandią rozświetliła tajemnicza ognista kula. Kilkaset raportów dotyczących tego niezwykłego zjawiska trafiło do Brytyjskiej Sieci Meteorologicznej. Wszystko to miało miejsce w nocy ze środy na czwartek.

Dziwne zachowanie galaktyki oddalonej o około miliard lat świetlnych od Ziemi sugeruje, że będziemy mogli zaobserwować jedno z najbardziej gwałtownych i oczekiwanych zjawisk we współczesnej astronomii.

Ziarna pyłu starsze niż Układ Słoneczny zostały odkryte w próbkach pobranych z asteroidy Ryugu. Materiał został przywieziony na Ziemię przez statek kosmiczny Hayabusa-2 z Japońskiej Agencji Kosmicznej i zawiera jedno nieoczekiwane odkrycie.

Powłoka słynnego lodowego księżyca Jowisza może być częściowo utworzona przez czysty podwodny śnieg, który unosi się w górę zamiast opadać. Do takich wniosków doszli naukowcy z amerykańskiego Instytutu Geofizyki Uniwersytetu Teksańskiego.

Wszechświat jest pełen gromad galaktyk – ogromnych struktur w kosmicznej sieci. Pojedyncza gromada może rozciągać się na miliony lat świetlnych i składać się z setek, a nawet tysięcy galaktyk. Ostatnie odkrycie badaczy z Uniwersytetu w Bolonii pokazuje, jak bardzo mało wiemy na temat tych skupisk gwiazd, gazu międzygwiezdnego, pyłu, planet i ciemnej materii.

Sonda NASA wykonała zdjęcie powierzchni Marsa. Opracowane przez badaczy obrazy w sztucznych kolorach, takie jak to, mogą pomóc poznać jej pogodę i geologię. Oszałamiające "niebieskie" fale pokazują skutki działania wiatru na tej planecie.

Szczątki chińskiej rakiety Long March-5B, która przetransportowała część nowej stacji kosmicznej Chin na orbitę okołoziemską, spadły w niedzielę do morza u wybrzeży Filipin - poinformował rząd w Pekinie. Na razie nie ma potwierdzenia tej informacji ze strony filipińskich władz.

Ponad 20 ton kosmicznych śmieci leci w kierunku Ziemi. To gigantyczna chińska rakieta Long March 5B, która wyniosła na orbitę ziemską moduł stacji kosmicznej Wentian. Dowództwo kosmiczne USA nie ma wątpliwości: część tego kosmicznego złomu runie na Ziemię. Obliczono, że stanie się to około 1 sierpnia. Na razie nie wiadomo jednak, gdzie spadną szczątki rakiety.

Nowy szef rosyjskiej agencji kosmicznej Roscosmos ogłosił we wtorek, że jego kraj planuje wycofanie się z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej po 2024 roku. W ten sposób Moskwa formalnie powiadomiła o zakończeniu trwającego od dwóch dekad partnerstwa orbitalnego ze Stanami Zjednoczonymi. Przedstawiciele USA nie kryją zdumienia.

W niedzielę z centrum kosmicznego Wenchang na wyspie Hainan wystartowała chińska rakieta Long March 5B, która wyniosła na orbitę okołoziemską kolejny moduł stacji kosmicznej Wentian. Teraz rakieta zaczęła spadać w niekontrolowany sposób w kierunku ziemi. Chińczycy uspokajają, że jej elementy spalą się w atmosferze, jednak zdaniem ekspertów, znaczna część z nich może spaść na Ziemię.

W niedzielę z centrum kosmicznym Wenchang na wyspie Hainan wystartuje chińska rakieta Long March 5B. Wyniesie na orbitę ziemską kolejny moduł stacji kosmicznej - Wentian. Eksperci obawiają się, że szczątki rakiety mogą znów - w sposób niekontrolowany - spaść na ziemię.

To koniec misji ExoMars-2022 w obecnym kształcie. Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) podjęła decyzję o zakończeniu współpracy z Rosjanami. Wkrótce paryska organizacja ma ogłosić nowego partnera w przygotowywaniu misji.

NASA opublikowała w poniedziałek najgłębsze zdjęcie Wszechświata, jakie kiedykolwiek wykonano. To historyczny moment. Zdjęcie z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba ukazuje pierwsze galaktyki uformowane wkrótce po Wielkim Wybuchu ponad 13 miliardów lat temu.

Jeszcze niedawno nikt nie wiedział, że się zbliża - nawet NASA. Zaledwie kilka dni temu zauważono, jak przemieszcza się w kierunku Ziemi. W czwartek 7 lipca asteroida 2022 NF znajdzie się najbliżej naszej planety, bo w odległości około 90 tysięcy kilometrów od nas. Ze względu na swój niewielki rozmiar nie została ona zakwalifikowana jako ''potencjalnie niebezpieczna''. Naukowcy dodatkowo uspokajają, że Ziemi nie grozi zderzenie z nią.

Na Księżycu zaobserwowano nietypowe zjawisko. Astronomowie zauważyli tajemniczy krater, który pozostawiła po sobie rakieta. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że obiekt pozostawił po sobie podwójny krater i do dziś nie został w pełni zidentyfikowany.