Szympansy są doskonałymi uczniami i nauczycielami
Nie tylko ludzie, ale i szympansy umieją precyzyjnie przekazywać wiedzę między sobą, i to przez kilka pokoleń uczniów i nauczycieli - czytamy w piśmie "Proceedings of the National Academy of Sciences".
29.08.2006 | aktual.: 29.08.2006 17:13
Prowadzone na dzikich szympansach obserwacje dowiodły, że poszczególne grupy tych zwierząt różnią się zachowaniem. Może to dowodzić odrębności kulturowej ich stad. Nie było jednak jasne, jak dokładnie szympansy uczą się od siebie, i jak długo utrzymują się zaobserwowane między stadami różnice.
Zajmująca się zachowaniem naczelnych na brytyjskim University of St. Andrews Victoria Horner i jej współpracownicy badali, czy szympansy umieją wiernie przekazywać wiedzę za pośrednictwem całego łańcucha nauczycieli i uczniów.
Badacze zaprojektowali klatkę, której drzwi można było otworzyć na dwa sposoby - unosząc klapę lub ją przesuwając. Wewnątrz klatki leżał owoc.
Później naukowcy nauczyli jednego szympansa unosić klapę. Jego wielokrotne próby otwierania klatki obserwował inny osobnik. Po jakimś czasie pierwszego "nauczyciela" zabrano, a do klatki podchodził dotychczasowy obserwator. Jego próbom przyglądał się w tym czasie trzeci itd.
Natomiast inną grupę szympansów, jednego po drugim, uczono wchodzić do klatki za odsunięciem klapy (a nie jej unoszeniem).
W obu liniach uczniów i nauczycieli wiedzę przekazywano niemal idealnie. W sześciu seansach demonstracji-obserwacji szympansy nauczone unoszenia klapy, także ją unosiły. Natomiast małpy obserwujące odsuwanie klapy - odsuwały ją.
Zaobserwowano jedynie drobne odstępstwo. Jeden z szympansów nauczonych odsuwać klapę, wszedł do klatki w inny sposób. Zdarzyło się to raz na 20 prób.
Wyniki eksperymentu świadczą o tym, że efekty wzajemnej nauki zachowań są u szympansów bardzo silne - oceniła Horner. Gdyby nie uczyły się jeden od drugiego, można by oczekiwać, że po kilku "pokoleniach" nauczycieli i uczniów będą otwierać klatkę na oba sposoby - dodała.
Jeśli nie byłyby dobre w naśladownictwie, nie odnotowalibyśmy niemal stuprocentowej zgodności technik - zaznaczyła badaczka. Jej zdaniem, doświadczenie to dowodzi, że szympansy posiadają jedną z zasadniczych umiejętności uczenia się. Jest to niezbędne do stworzenia i utrzymania różnic kulturowych pomiędzy grupami.
