Szwedzka minister Brigitta Ohlsson: prawa LGBT to element fundamentalnych praw człowieka

Brigitta Ohlsson jest działaczką Ludowej Partii Liberałów; bliskie są jej zagadnienia związane z równouprawnieniem, prawami kobiet i środowisk LGBT. Za swoją działalność otrzymała w 2011 r. popularny w Szwecji tytuł Hetero Roku, przyznawany przez środowiska LGBT.

Ohlsson wzięła udział w konferencji "Wolność ekspresji dla osób LGBT", organizowanej w sejmie przez Komisję do spraw Równości i Niedyskryminacji Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy oraz polski sejm.

B.Ohlsson: - Przypatrując się kwestiom wolności w Polsce, mam mimo wszystko pozytywne odczucia. Widzę olbrzymi rozwój waszego kraju w ostatnich latach. Pamiętam, jak sześć, czy siedem lat temu w Warszawie odbywała się parada równości, podczas której dochodziło do przemocy. Następnie marsz Europride przeszedł ulicami Warszawy w 2010 r. i moi koledzy, którzy na nim byli, mówili, że było cudownie. Mamy więc do czynienia ze zmianą postawy wobec społeczności LGBT w Polsce. Dobrze, że premier Donald Tusk i inni ważni politycy wzięli udział w ostatniej debacie w sejmie. Do czegoś takiego nie mogłoby dojść jeszcze pięć lat temu, więc tu mamy postęp.

- Jest, to prawda. Ale Polska ma teraz okazję przejąć przewodnictwo w regionie, jeśli chodzi o tolerancję. Wiem, oczywiście, że społeczeństwo jest formowane przez historię, kulturę i religię; to są bardzo ważne czynniki. Śledziłam debatę, spotkałam się także z przedstawicielami takich organizacji jak Kampania Przeciw Homofobii i wiem, że od lat walczą one o sprawę. Polskie społeczeństwo jest konserwatywne, ale macie możliwości zmian i ta konferencja może być ważna.

- Kiedy miałam 18 lat, w szkole średniej mieliśmy program na temat homofobii; chodziliśmy po klasach i pytaliśmy uczniów, czy zaakceptowaliby, gdyby para gejów zawarła związek małżeński, czy adoptowała dziecko. Jedna lub dwie osoby miały wtedy takie samo zdanie, jak ja. To było 20 lat temu. Teraz, gdybym poszła do szwedzkiej szkoły i zadała to samo pytanie, prawie wszyscy odpowiedzieliby na nie pozytywnie. To jest teraz normalne. Szwecja więc w ostatnich latach zmieniła się dzięki wspaniałym politykom, silnym ruchom gejowskim, ale również w parlamencie mamy większość partii, które mają postępowe poglądy na te kwestie.

Poza tym pod koniec lat 80. XX wieku wielu znanych osób homoseksualnych, pracujących w mediach i kulturze, ujawniło się i to dało początek większej tolerancji i otwarciu się społeczeństwa na społeczność LGBT. Potrzeba więc pionierów i tacy politycy jak Robert Biedroń, Anna Grodzka są właśnie takimi pionierami w polskim społeczeństwie.

Jeszcze dwadzieścia lat temu Szwecja nie była aż tak tolerancyjna. W 1994 r. pierwsza para gejów mogła się zarejestrować jako związek partnerski; dziesięć lat później mogli już zawrzeć małżeństwo.

- Uważam, że marsz Europride był ważnym momentem na tej drodze. Kolejnym krokiem było wejście do sejmu Ruchu Palikota. Jest wiele aspektów, które zmienią wasze społeczeństwo. Wciąż jeszcze kontrowersyjną i delikatną kwestią jest ujawnienie swoich preferencji seksualnych przez ludzi mediów, sportu i kultury, ale jestem tu optymistką.

- Myślę, że trzeba czasu. Tak samo jest z legalizacją aborcji; ta kwestia jest również bardzo kontrowersyjna.

- Dla mnie to jest normalne. W Szwecji to rzeczywistość zmieniła system prawny, ponieważ pary homoseksualne faktycznie miały dzieci, zanim mogły je mieć legalnie. To zachowanie ludzi zmienia społeczeństwo. Prawa LGBT to składowa fundamentalnych praw człowieka. Istotne jest, aby skupić się właśnie na tym. Nawet jeśli niektóre kwestie nie są rozstrzygane na poziomie UE, nie oznacza to, że ja, jako polityk liberalny, mam milczeć. Wręcz przeciwnie powinnam przekonywać innych ludzi i prowadzić debatę na temat tych kwestii.

- Raczej nie. Każdy kraj w UE ma swoje przepisy. Nie chodzi o to, żeby zmuszać kraje, by coś przyjmowały.