Szwecja przeprosiła, ale czaszek Finlandii nie chce oddać

Finlandia od wielu lat nie może się doprosić zwrotu szczątek ludzkich zabranych przez szwedzkich naukowców do badań. Fińskie groby splądrowano w imię nauki - w XIX wieku prowadzone były na nich badania nad rasami. Szwedzi przepraszają, ale kości nadal leżą w magazynach Instytut Szwedzkiego Uniwersytetu Medycznego Karolinska.

Finowie chcą zwrotu czaszek, ukradzionych z ich cmentarzy przez szwedzkich naukowców w XIX wieku i nadal przechowywanych w Karolinska Instyt
Finowie chcą zwrotu czaszek, ukradzionych z ich cmentarzy przez szwedzkich naukowców w XIX wieku i nadal przechowywanych w Karolinska Instyt
Źródło zdjęć: © Wikimedia Commons

15.02.2024 06:22

Zalogowani mogą więcej

Możesz zapisać ten artykuł na później. Znajdziesz go potem na swoim koncie użytkownika

Finlandia od wielu lat nie może się doprosić zwrotu szczątek ludzkich zabranych przez szwedzkich naukowców do badań. Fińskie groby splądrowano w imię nauki - w XIX wieku prowadzone były na nich badania nad rasami. Szwedzi przepraszają, ale kości nadal leża w magazynach Instytut Szwedzkiego Uniwersytetu Medycznego Karolinska.

Czaszki zrabowane zostały z fińskich grobów w miejscowości Pälkänee. Pobrał je do badań profesor Gustaf Retzius, ojciec szwedzkiej teorii rasy. Naukowe porównawcze obdukcje kości głowy miały wykazać różnice w budowie Finów, Szwedów i Samów.

Badania, rozpoczęte w 1873 roku przez 31-letniego wówczas naukowca, miały wykazać, że Finowie są spokrewnieni z Mongołami, a Szwedzi mieli stanowić rasę północnogermańską. W tym celu na różnych cmentarzach fińskich pozyskanych zostało kilkadziesiąt "materiałów porównawczych" - 40 czaszek pochodzi z cmentarza w Pälkänee, a po kilka w Pielaveti, Rautalammi i Eno. Kilka preparatów pochodziło też z Wydziału Anatomii Uniwersytetu Helsińskiego. Naukowcy uczestniczący w eksperymencie mierzyli też czaszki żyjących Finów.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

- Wiele niesprawiedliwości, które w historii spotkały szwedzkich Finów, można przypisać tym badaniom rasowym - mówił rozgłośni Sverigeradio Andreas Ali Jonasson, przedstawiciel grupy aktywistów żądających sfinalizowania tej sprawy. Eksperyment zakończony został u schyłku XIX wieku, ale nawet na przestrzeni XX wieku nikomu nawet do głowy nie przyszło, że zmarłych należy okazać szacunek i zwrócić szczątki do miejsc pochówku.

Wieloletni konflikt między Szwecją a Finlandią

Finowie apelują o to od 2018, 2019 i w 2023 roku. Pisma wysyłali naukowcy ze Szwecji i Finlandii, nieustannie monituje w tej sprawie wikariusz z Pälkänee, którego pragnieniem jest godny pochówek szczątków wiernych z jego rejonu.

Jak podaje "Iltalehti", sprawa już dawno powinna być załatwiona, a wciąż utknęła na poziomie ministerstw w obu krajach. W 2019 roku Instytut Karolinska przeprosił za splądrowanie fińskich grobów, ale w sprawie czaszek nie zapadły żadne decyzje. Jak powiedziała Sverigeradio Maria Josephson, administratorka i historyk medycyny w Karolinska Institutet, uczelnia odda szczątki bez zwłoki, jedna potrzebuje do tego nie apeli grup aktywistów i naukowców, lecz urzędowych decyzji.

Źródło artykułu:WP Wiadomości
finlandiaszwecjanauka
Komentarze (28)