Szczecin: Bierut, Gomułka i Chruszczow pozbawieni honorowego obywatelstwa miasta

Za uchwałą, autorstwa radnych PiS, ws. pozbawienia honorowych obywatelstw Szczecina przyznanych w PRL zagłosowało 20 radnych, od głosu wstrzymało się trzech radnych formacji Bezpartyjni, związanej z prezydentem Szczecina Piotrem Krzystkiem, a jeden (także z Bezpartyjnych) był przeciwko.

Uchwała pozbawia honorowych obywatelstw: prezydenta RP i I sekretarza KC PZPR Bolesława Bieruta, I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułkę, premiera Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej Edwarda Osóbkę-Morawskiego, wicepremiera i ministra obrony PRL, a także wiceministra obrony ZSRR Konstantego Rokossowskiego, I sekretarza KC KPZR Nikitę Chruszczowa, radzieckiego dowódcę wojskowego, który zajmował w 1945 r. Szczecin Pawła Batowa i gruzińskiego generała Władysława Dżandżgawę, walczącego w 1945 r. pod Szczecinem.

Radni podkreślają w uzasadnieniu, że wyróżnienia przyznano między 1945 a 1989 r., "kiedy Polska nie była suwerennym krajem, zaś władzę w niej sprawowali całkowicie zależni od Związku Sowieckiego dygnitarze". Jak podano, tytuł nadawano "ewidentnie pod naciskiem okoliczności i politycznej atmosfery tamtego czasu".

Rada miasta jednoznacznie stwierdza, "że nadawanie tych tytułów nastąpiło bądź to osobom, które dopuściły się wielu czynów, jakimi działały na szkodę Narodu Polskiego i Niepodległego bytu Państwa Polskiego, albo też dotyczyło osób, które uczestniczyły w odbywających się w toku działań wojennych działań polegających na zajmowaniu miasta wiosną 1945 r. dającego początek kilkudziesięcioletniej sowieckiej dominacji na Pomorzu Zachodnim" - czytamy w uzasadnieniu.

Temat honorowych obywatelstw Szczecina nadanych w PRL pojawiał się od lat. Niektóre środowiska podnoszą także konieczność uporania się z honorowymi obywatelstwami nadanymi jeszcze przez niemieckich radnych, którzy przyznali je m.in. Adolfowi Hitlerowi.

Władze miasta podały wcześniej, że odcinają się od niemieckich honorowych obywatelstw i uznają je za nieistniejące, ponieważ były nadane w zupełnie innym niż obecny porządku prawnym.

Tytuł honorowego obywatela Szczecina po 1990 r. otrzymali: Jan Paweł II, dr hab. Leszek Michał Sagan, prof. Aleksander Wolszczan, Władysław Bartoszewski, abp Kazimierz Majdański, Lech Wałęsa, historyk prof. Gerard Labuda, jezuita o. Hubert Czuma, pisarka Joanna Kulmowa, fotograf Krystyna Łyczywek oraz wieloletni szef Polskiej Żeglugi Morskiej Ryszard Karger.