Słona kara dla Polski za Turów. Czesi zadowoleni

Szef czeskiej dyplomacji Jakub Kulhanek nie krył zadowolenia. "Postąpiliśmy właściwie, sąd przyjął nasz wniosek o sankcje. Jednocześnie odrzucił (polski) wniosek o odrzucenie tymczasowego rozporządzenia o wstrzymaniu wydobycia" – napisał na Twitterze.

"Wystąpiliśmy o maksymalną karę w wysokości pięciu milionów euro dziennie, ale i kwotę 500 tysięcy euro uważamy za bardzo dotkliwą" – powiedział agencji prasowej CzTK czeski minister środowiska naturalnego Richard Brabec. Jego zdaniem pół miliona euro dziennie, które Polska będzie musiała płacić do unijnego budżetu, stworzy wyraźną motywację i nacisk na zaprzestanie wydobycia w Turowie, pod granicą z Czechami.

Przewodnicząca parlamentarnej komisji środowiska naturalnego Dana Balcarová z opozycyjnej Partii Piratów również jest przekonana, że sankcje stworzą wystarczający nacisk. Jej zdaniem porozumienie ma zapewnić dostateczną ochronę środowiska naturalnego i powstrzymać ubytek wody na czeskiej stronie granicy, "który już dziś jest tak wysoki, jak pierwotnie prognozowano na rok 2044", a także zapobiec zagrożeniom zdrowia obywateli Czech.

"Chciałbym wierzyć, że dzisiejsza decyzja TSUE przyspieszy międzyrządowe rozmowy o czesko-polskim porozumieniu" – napisał Martin Půta, hetman (marszałek) województwa libereckiego, przy granicy którego działa polska kopalnia, w oświadczeniu opublikowanym na stronach jego urzędu. Nie kryje on zadowolenia z takiego obrotu spraw, ale zwraca uwagę, że polskie pieniądze trafią do kasy europejskiej.

"Nie wyda się ich na choćby jedno zastępcze źródło wody pitnej, osłonę akustyczną czy monitorowanie zapylenia i hałasu. Także z tego powodu musimy rozmawiać z Polską" – podkreślił liberecki hetman.

Zarówno minister środowiska naturalnego, jak i szef MSZ zapewnili, że rozmowy będą prowadzone nadal. Zdaniem Richarda Brabca mają one doprowadzić do porozumienia na temat warunków technicznych, które muszą być spełnione, zanim dojdzie do kontynuacji wydobycia.

Decyzję TSUE skrytykował natomiast czeski oddział ekologicznej organizacji Greenpeace, którego zdaniem nałożone na Polskę sankcje są zbyt niskie.

"Rozczarowuje nas fakt, że kary za brak szacunku dla sądu i niszczenie środowiska są tak niskie. Pytanie, czy będą one wystarczającym bodźcem dla Polski, by faktycznie zamknąć kopalnię, czy też będzie ona wolała dotować górnictwo z pieniędzy lokalnych podatników" - napisała w oświadczeniu Nikol Krejczová, koordynatorka kampanii Greenpeace przeciw kopalni Turów.

Jak podkreśliła, kary ustalone przez TSUE są znacznie niższe niż te, których domagali się Czesi. A do tego zostały nałożone dopiero teraz, mimo że Trybunał wydał postanowienie o wstrzymaniu prac kopalni już 21 maja.

W głównym programie informacyjnym publicznej Telewizji Czeskiej jej warszawski korespondent Lukasz Mathé zwrócił uwagę, że z oświadczenia polskiego rządu nie wynika, czy Polska będzie płacić wymierzoną jej karę. Nie jest też jasne, jak zareagowałaby Bruksela na ewentualną odmowę Warszawy w tej kwestii – czy rozpocznie jakieś kolejne postępowanie, czy zdecyduje się na "dość drastyczny krok", jakim byłoby czerpanie tych pieniędzy z europejskich dotacji.

"Postępujemy zgodnie z prawem i wykorzystamy wszystkie prawne możliwości" – zapowiedział w Czeskiej Telewizji minister Richard Brabec.

Aureliusz M. Pędziwol