"Ruch obrony III RP blokuje oczyszczanie państwa"

Sygnały Dnia: Trybunał orzekł, że jest to niezgodne z Konstytucją, a najczęściej powoływał się na taki zapis, artykuł 2, że Polska jest bodajże państwem prawa. Więc niezgodne z prawem jest badanie życia księdza Jerzego Popiełuszki.

Marek Kuchciński: No właśnie, i dziejów Polski z czasów II wojny światowej, czasów komunizmu w Polsce. No i niech to pozostanie wystarczającym komentarzem dla decyzji Trybunału Konstytucyjnego. Powrót do tego, znaczy otwarcie archiwów dla naukowców i dla dziennikarzy jest z tego względu niezmiernie konieczny i pilny, ponieważ otrzymałem wczoraj pismo od prezesa IPN-u, w poniedziałek zwróciłem się do niego o opinię na ten temat, podał mi takie fakty: 44 tysiące różnych spraw zostało już upublicznionych w oparciu o zakwestionowaną ustawę, 1,5 tysiąca naukowców z Polski i z zagranicy bada w oparciu o akta IPN-u dzieje Polski i Europy Środkowej i pewnie i świata generalnie rzecz biorąc.

Teraz musimy zapomnieć.

- No i teraz od wtorku czy od poniedziałku te archiwa są zamknięte i praca tej całej rzeszy uczonych została przerwana. No, to rodzi wątpliwości bardzo mocne. Jeżeli na dodatek jeszcze spojrzymy na biografię niektórych sędziów Trybunału Konstytucyjnego, na to, że – przynajmniej jak media donoszą – mijali się z prawdą w odniesieniu do prac nad tą ustawą lustracyjną...

Chodzi o sędziego Wyrzykowskiego.

- Między innymi. To wszystko wydaje się jasne. A mamy tutaj tworzący się ruch obrony, można powiedzieć, III Rzeczpospolitej, czyli postkomunizmu, bo tak to trzeba określić, czyli przeciwników lustracji, generalnie rzecz biorąc, przeciwników oczyszczenia państwa, wszystko jest jasne.

Kiedy nowela?

- Myślę, że jest szansa, żebyśmy w przyszłym tygodniu wprowadzili do prac Sejmu. Jeżeli wszyscy zgodzą się, bo to jest tak krótka, niewielka nowelizacja, że to może okazać się, że w przyszłym tygodniu rozpoczniemy w Sejmie prace i zakończymy ją.

W Sejmie. I w Senacie też?

- To będzie zależało od technicznych możliwości organizacyjnych i od zgody wszystkich sił politycznych, przynajmniej tych największych. W ramach koalicji przypuszczam, że nie będzie tutaj kłopotu. Warto, żeby Platforma Obywatelska tutaj słowa dotrzymywała, a jak choćby wczorajsze moje rozmowy z panem Grzegorzem Schetyną świadczą o tym, że tutaj jest porozumienie i wola z obu stron.

Czy w takim razie możemy się spodziewać większej ustawy lustracyjnej za jakiś czas, czyli pełnego otwarcia archiwów dla wszystkich?

- Myślę, że tak, chociaż jest różnica zdań między nami, koalicją a opozycją, można tak powiedzieć, w tym względzie, ale wola jest. Platforma Obywatelska zapowiadała, że rozpoczęła prace nad wielką nowelizacją, Liga Polskich Rodzin zgłosiła projekt. Co prawda na pierwszy rzut oka wydaje się, że mógłby mieć kłopoty z Trybunałem Konstytucyjnym. Musimy tę sprawę rozważyć. Prezydent Rzeczpospolitej zaproponował moim zdaniem jedyne rozsądne wyjście, jeżeli mówimy o otwarciu dużo większym, aniżeli do tej pory, archiwów, żeby przeprowadzić to nie jako lustrację, tylko żeby przeprowadzić to poprzez zmianę Konstytucji i dosłowne otwarcie akt. Otwarcie akt, czyli dostęp...

Czyli prawem każdego obywatela jest to, żeby mógł się zapoznać z aktami, które znajdują się w IPN-ie.

- Dosłownie zgodnie z Konstytucją takie brzmienie, taka realizacja powinna być. Z tym, że nie wiem, czy tutaj będzie zgoda, ponieważ na przykład Platforma Obywatelska twierdzi, że może udać się bez zmiany Konstytucji taka zmiana, takie podejście. (ak)

Przeczytaj całą rozmowę