Przez lata wycinali mózgi pacjentom. Przechowują w wiadrach 9,5 tys. sztuk
Prawie 9500 ludzkich mózgów trzymanych jest w wiadrach na terenie kampusu uniwersyteckiego w Danii. To największa tego typu kolekcja na świecie. Najstarsze organy, które do dziś pływają w formaldehydzie, pochodzą z 1945 roku.
16.03.2023 09:14
Bądź na bieżąco z wydarzeniami w Polsce i na wojnie w Ukrainie, klikając TUTAJ
Na pomysł kolekcjonowania mózgów w 1945 roku wpadli dwaj lekarze - Erik Stromgren i Larus Einarson z Instytutu Patologii Mózgu, połączonego ze Szpitalem Psychiatrycznym Risskov w Aarhus w Danii. To oni, podczas przeprowadzania sekcji zwłok zmarłych na ich oddziale pacjentów, doszli do wniosku, że wycinanie i zachowywanie mózgów przyda się do dalszych badań. Po pięciu latach patolog Knud Aage Lorentzen przejął instytut i spędził następne trzy dekady na budowaniu tworzącej się kolekcji.
Thomas Erslev, historyk nauk medycznych i konsultant badawczy na Uniwersytecie w Aarhus, szacuje, że połowa wszystkich pacjentów psychiatrycznych w Danii, którzy zmarli w latach 1945-1982, przekazała – nieświadomie i bez zgody – swoje mózgi. Ostateczna liczba to 9479 ludzkich mózgów. Naukowcy uważają, że jest to największa tego typu kolekcja na świecie.
Z powodu braku funduszy, w 2018 roku nietypowy zbiór tysięcy organów został przeniesiony do Uniwersytetu Południowej Danii w mieście Odense. Żółto-zielone plastikowe wiaderka z organami zatopionymi w formaldehydzie umieszczono w nowych białych wiaderkach. Były one bardziej wytrzymałe i przystosowane do transportu. Każde z nich ręcznie ponumerowano czarnym markerem. Następnie oryginalna kolekcja trafiła w nowe miejsce - do dużej piwnicy na terenie kampusu uniwersyteckiego.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Ostatecznie prawie 10 000 wiader zostało umieszczonych na wysuwanych półkach, gdzie pozostają do dziś. Około 5500 mózgów pobrano od pacjentów z demencją, 1400 ze schizofrenią, 400 z chorobą afektywną dwubiegunową a 300 z depresją i podobnymi zaburzeniami.
Tym, co odróżnia tę kolekcję od innych na świecie, jest to, że mózgi zebrane w ciągu pierwszej dekady tworzącego się zbioru są nietknięte przez nowoczesne leki. To swego rodzaju kapsuła czasu na choroby psychiczne najcenniejszego ludzkiego organu.