Prokuratura wraca do śledztwa. Była premier może mieć problem?
Prokuratura Okręgowa Warszawa-Praga poinformowała, że podjęła na nowo trzy sprawy dotyczące niedopełnienia obowiązków m.in. przez byłą premier Beatę Szydło. Chodzi o nieopublikowanie wyroków TK, które zapadły w 2016 r. Sprawy będą teraz prowadzone w jednym śledztwie.
Decyzja stołecznej prokuratury, jak poinformowano, jest związana z wynikami pracy specjalnego zespołu prokuratorów w Prokuraturze Krajowej do zbadania spraw pozostających w zainteresowaniu opinii publicznej, prowadzonych i zakończonych w okresie rządów Zjednoczonej Prawicy w latach 2016-2023.
W połowie stycznia br. przedstawiony został częściowy raport z audytu postępowań z tych lat. Łącznie powołany latem zeszłego roku zespół prokuratorski bada 600 postępowań. Ujawniony pierwszy częściowy raport objął 200 z nich. Wśród zbadanych spraw w 163 stwierdzono istotne nieprawidłowości. Raport objął m.in. trzy postępowania dotyczące nieopublikowania wyroków TK.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo.
Reaguje na słowa Ziobry. "Nikt nie ma nad nim żadnej kontroli"
Jak przypomniał w środowym komunikacie rzecznik prasowy praskiej prokuratury prok. Norbert Antoni Woliński chodzi o sprawy, w których odpowiednio 24 czerwca 2016 r. i 9 lutego 2018 r. wydane były postanowienia o odmowie wszczęcia śledztwa oraz 10 lutego 2017 r. postanowienie o umorzeniu postępowania.
Prokuratura umorzyła postępowanie w 2017 roku
Przed laty najgłośniejszym echem odbiła się ta ostatnia decyzja prokuratury. W lutym 2017 r. Prokuratura Okręgowa Warszawa–Praga umorzyła śledztwo w sprawie niedopełnienia od 9 marca 2016 r. do 10 lutego 2017 r. obowiązków służbowych przez funkcjonariuszy publicznych: prezesa Rady Ministrów, ministra-członka Rady Ministrów oraz prezesa i pracowników Rządowego Centrum Legislacji, poprzez zaniechanie niezwłocznej publikacji orzeczeń TK z 9 marca 2016 r. oraz z 6 kwietnia 2016 r., 6 czerwca 2016 r. i 11 sierpnia 2016 r., a także podżegania do tych zachowań przez ministra sprawiedliwości-prokuratora generalnego.
W sprawie chodziło przede wszystkim o nieopublikowanie wyroku TK z 9 marca 2016 r. - dotyczącego nowelizacji ustawy o TK autorstwa PiS z grudnia 2015 r. oraz wyroku TK z 11 sierpnia 2016 r. - dotyczącego nowej ustawy o TK autorstwa PiS z lipca 2016 r. Wyroki te zapadły, gdy prezesem TK był Andrzej Rzepliński.
Orzeczenia TK nie po myśli rządzących?
9 marca 2016 r. TK za niekonstytucyjną w całości uznał nowelę z grudnia 2015 r., która m.in. określała pełen skład TK jako co najmniej 13 sędziów; wprowadzała wymóg większości 2/3 głosów dla jego orzeczeń oraz nakaz rozpatrywania wniosków przez TK według kolejności wpływu; wydłużała terminy rozpatrywania spraw przez TK i wprowadzała możliwość wygaszania mandatu sędziego TK przez Sejm.
Natomiast 11 sierpnia 2016 r. TK orzekł, że niekonstytucyjne są niektóre przepisy nowej ustawy o TK m.in: generalna zasada badania wniosków w kolejności ich wpływu; możliwość blokowania wyroku pełnego składu przez czterech sędziów nawet przez pół roku; zobowiązanie prezesa TK, by dopuścił do orzekania trzech sędziów wybranych przez ówczesny Sejm (Henryka Ciocha, Lecha Morawskiego i Mariusza Muszyńskiego); wyłączenie wyroku TK z 9 marca z obowiązku urzędowej publikacji wyroków wydanych od 9 marca; zapis, że prezes TK "kieruje wniosek" o ogłoszenie wyroku do premiera.
"Ochrona interesu publicznego"
W informacji z 2017 r. o umorzeniu postępowania dotyczącego nieopublikowania tych wyroków prokuratura podawała, że ustalono, iż zaniechanie publikacji "było działaniem podyktowanym ochroną interesu publicznego, wyrażającym się w niedopuszczeniu do wprowadzenia do obrotu prawnego rozstrzygnięć sprzecznych z obowiązującym porządkiem prawnym".
"W ocenie prokuratora referenta, działanie z takiej motywacji, poparte określonymi, ustalonymi w toku śledztwa racjami oraz poglądami części środowiska naukowego, wyrażonymi w załączonych do akt opiniach, nie może być uznane za intencjonalne działanie na szkodę interesu publicznego, a tym samym dekompletuje znamiona czynu zabronionego określonego w art. 231 par 1 kk" - informowała praska prokuratura w 2017 r.
"Ocena prokuratora była niepełna i jednostronnie kierunkowa"
W opublikowanym w połowie stycznia br. raporcie z audytu spraw z lat 2016-2023 wskazano natomiast, że w sprawie tej ocena prokuratora była "niepełna i jednostronnie kierunkowa".
"Nie przesądzając treści ostatecznego rozstrzygnięcia w sprawie, którego konkluzje muszą uwzględnić cały szereg możliwych opcji uznać należy, że w dotychczasowej formule decyzja nie może się ostać, a postępowanie powinno zostać podjęte" - głosi styczniowy raport.
Jak w nim podkreślono "konieczna jest ponowna analiza sprawy, po przeprowadzeniu stosownych czynności procesowych, których zabrakło podczas trwania śledztwa i dokonania ponownej oceny w kontekście stanu prawnego i faktycznego uwzględniającego wszystkie okoliczności sprawy towarzyszące niepublikowaniu orzeczeń TK".
Podjętym śledztwem będą objęte też dwie zbliżone sprawy zakończone przed laty odmowami wszczęcia postępowania z powołaniem się na argumentację zbliżoną do tej zawartej w decyzji o umorzeniu z lutego 2017 r.
Ówczesny spór o publikacje wyroków TK najpierw częściowo zakończono 29 grudnia 2016 r., gdy w Dzienniku Ustaw opublikowano 15 niepublikowanych wcześniej wyroków TK - co przewidywała ustawa - Przepisy wprowadzające ustawę o organizacji i trybie postępowania przed TK oraz ustawę o statusie sędziów TK. Regulacja nie dotyczyła jednak wtedy wyroków odnoszących się do aktów normatywnych, które na tamten moment utraciły moc obowiązującą.
Następnie - na mocy nowelizacji tamtej ustawy - 5 czerwca 2018 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano trzy kolejne wyroki TK z 2016 r. wraz z zaznaczeniem, iż rozstrzygnięcia te wydano z naruszeniem przepisów. Chodziło wówczas o rozstrzygnięcia TK z 9 marca, 11 sierpnia i 7 listopada 2016 r.
