Prezydencki projekt ustaw o KRS i SN. To zmienił PiS

Prace nad projektem ustawy o KRS trwały od godziny 11.00. 14 posłów komisji było za przyjęciem projektu prezydenta Andrzeja Dudy, wraz z poprawkami PiS. 6 posłów opozycji zagłosowało przeciwko tym zapisom.

Z kolei po godzinie 20.30 komisja zaczęła prace nad projektem Andrzeja Dudy ws. SN. Podczas ponad trzygodzinnych obrad przegłosowano osiem spośród 132 artykułów projektu.

Kluby poselskie będą mogły wskazywać nie więcej niż dziewięciu kandydatów na członków Rady. "Właściwa komisja sejmowa ustala listę kandydatów wybierając, spośród kandydatów (...) 15 kandydatów na członków Rady, z zastrzeżeniem, że na liście uwzględnia się co najmniej jednego kandydata wskazanego przez każdy klub poselski" - głosi poprawka.

Kolejną szeroko dyskutowaną zmianą jest ta dotycząca sposobu wybierania sędziów do KRS. Zgodnie z planowanymi zmianami Sejm ma wybierać członków Rady na czteroletnią kadencję "większością 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby, głosując na listę kandydatów". Jednak, w przypadku nie dokonania wyboru, Sejm ponownie zagłosuje na wcześniej zgłoszoną listę. W "drugiej turze" decydująca będzie bezwzględna większość głosów "w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów".

Zgodnie z przegłosowanymi poprawkami rozszerza się też wachlarz podmiotów, które będą uprawnione do zgłaszania sędziów na kandydatów do Rady. Po pierwsze ma to być grupa składająca się z dwóch tysięcy obywateli i 25 sędziów, po wtóre uprawnienia takie zyskają: prokuratorzy, adwokaci, radcy prawni oraz notariusze - w łącznej liczbie 25 osób.

Jesteś ciekaw, jak wyglądał przebieg obrad minuta po minucie? Zapraszamy do zapoznania się z naszą relacją

Komisja zaakceptował też poprawkę dotyczącą uchwał KRS o powołaniach na sędziów Sądu Najwyższego. Odwołania od tych uchwał ma rozpatrywać Naczelny Sąd Administracyjny, a nie - jak brzmiał wcześniejszy zapis - Sąd Najwyższy. Biuro Legislacyjne uznało tę poprawkę za "wadliwą prawnie". Podobnego zdania była minister Anna Surówka-Pasek, jak powiedziała takie zmiany "nie były intencją projektu prezydenta". Ponadto, jak tłumaczyła, poprawka wprowadza do sądu administracyjnego procedurę cywilną.

Kolejną zmianą jest skrócenie vacatio legis ustawy z 30 do 14 dni - zgodnie z propozycją PiS. Zgłaszanie kandydatów mogłoby się rozpocząć następnego dnia po ogłoszeniu nowelizacji ustawy o KRS. Opozycja proponowała 90 dni.

Pierwotny projekt noweli ustawy o KRS zakłada m.in. wybór przez Sejm 15 członków KRS-sędziów większością 3/5 głosów; w przypadku klinczu, każdy poseł głosowałby tylko na jednego kandydata. Dotychczas członków KRS-sędziów wybierały środowiska sędziowskie. Obecni członkowie KRS-sędziowie mają pełnić swe funkcje do dnia rozpoczęcia wspólnej kadencji wszystkich członków Rady-sędziów, wybranych na nowych zasadach.

Prezydent proponuje w niej m.in. utworzenie dwóch nowych izb: Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Ma też powstać Izba Dyscyplinarna, w której mają zasiadać ławnicy.

Sędziowie SN w stan spoczynku będą przechodzić po ukończeniu 65. roku życia, z możliwością przedłużania tego wieku przez prezydenta. Nowością jest również wprowadzona przez prezydenta instytucja skargi nadzwyczajnej na prawomocne wyroki sądów, także z ostatnich 20 lat.

Komisja przyjęła poprawkę PiS określającą m.in. liczbę stanowisk sędziowskich w SN na co najmniej 120. Ponadto jednym z przegłosowanych zapisów jest kwestia regulaminu SN. Ten będzie nadawany przez prezydenta RP, a nie - jak chciała opozycja - przez Zgromadzenie Ogólne SN.

PiS złożyło kilka poprawek. Według jednej z nieprzyjętych jeszcze poprawek, I prezes SN nie mógłby opiniować kandydatów na prezesów poszczególnych izb SN. Według PiS powinni oni być wyłaniani do wyboru przez prezydenta w sposób samorządny przez sędziów danej Izby.

Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka planuje wznowić obrady dziś o godzinie 9.00. Od rana dyskutowane będą zmiany dotyczące poprawek do prezydenckiego projektu ustawy o Sądzie Najwyższym.