Prezydencki projekt ustaw o KRS i SN. To zmienił PiS
Sejmowa Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka obradowała nad prezydenckimi projektami ustaw o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz o Sądzie Najwyższym. Komisja opowiedziała się za przyjęciem ustawy o KRS, z uwzględnieniem siedmiu poprawek zgłoszonych przez PiS. Obrady dotyczące ustawy o SN zostaną wznowione o 9.00.
Prace nad projektem ustawy o KRS trwały od godziny 11.00. 14 posłów komisji było za przyjęciem projektu prezydenta Andrzeja Dudy, wraz z poprawkami PiS. 6 posłów opozycji zagłosowało przeciwko tym zapisom.
Z kolei po godzinie 20.30 komisja zaczęła prace nad projektem Andrzeja Dudy ws. SN. Podczas ponad trzygodzinnych obrad przegłosowano osiem spośród 132 artykułów projektu.
Najważniejsze poprawki do ustawy o KRS.
Kluby poselskie będą mogły wskazywać nie więcej niż dziewięciu kandydatów na członków Rady. "Właściwa komisja sejmowa ustala listę kandydatów wybierając, spośród kandydatów (...) 15 kandydatów na członków Rady, z zastrzeżeniem, że na liście uwzględnia się co najmniej jednego kandydata wskazanego przez każdy klub poselski" - głosi poprawka.
Kolejną szeroko dyskutowaną zmianą jest ta dotycząca sposobu wybierania sędziów do KRS. Zgodnie z planowanymi zmianami Sejm ma wybierać członków Rady na czteroletnią kadencję "większością 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby, głosując na listę kandydatów". Jednak, w przypadku nie dokonania wyboru, Sejm ponownie zagłosuje na wcześniej zgłoszoną listę. W "drugiej turze" decydująca będzie bezwzględna większość głosów "w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów".
Zgodnie z przegłosowanymi poprawkami rozszerza się też wachlarz podmiotów, które będą uprawnione do zgłaszania sędziów na kandydatów do Rady. Po pierwsze ma to być grupa składająca się z dwóch tysięcy obywateli i 25 sędziów, po wtóre uprawnienia takie zyskają: prokuratorzy, adwokaci, radcy prawni oraz notariusze - w łącznej liczbie 25 osób.
Jesteś ciekaw, jak wyglądał przebieg obrad minuta po minucie? Zapraszamy do zapoznania się z naszą relacją
Komisja zaakceptował też poprawkę dotyczącą uchwał KRS o powołaniach na sędziów Sądu Najwyższego. Odwołania od tych uchwał ma rozpatrywać Naczelny Sąd Administracyjny, a nie - jak brzmiał wcześniejszy zapis - Sąd Najwyższy. Biuro Legislacyjne uznało tę poprawkę za "wadliwą prawnie". Podobnego zdania była minister Anna Surówka-Pasek, jak powiedziała takie zmiany "nie były intencją projektu prezydenta". Ponadto, jak tłumaczyła, poprawka wprowadza do sądu administracyjnego procedurę cywilną.
Kolejną zmianą jest skrócenie vacatio legis ustawy z 30 do 14 dni - zgodnie z propozycją PiS. Zgłaszanie kandydatów mogłoby się rozpocząć następnego dnia po ogłoszeniu nowelizacji ustawy o KRS. Opozycja proponowała 90 dni.
Pierwotny projekt noweli ustawy o KRS zakłada m.in. wybór przez Sejm 15 członków KRS-sędziów większością 3/5 głosów; w przypadku klinczu, każdy poseł głosowałby tylko na jednego kandydata. Dotychczas członków KRS-sędziów wybierały środowiska sędziowskie. Obecni członkowie KRS-sędziowie mają pełnić swe funkcje do dnia rozpoczęcia wspólnej kadencji wszystkich członków Rady-sędziów, wybranych na nowych zasadach.
Zmiany dotyczące ustawy o Sądzie Najwyższym
Prezydent proponuje w niej m.in. utworzenie dwóch nowych izb: Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Ma też powstać Izba Dyscyplinarna, w której mają zasiadać ławnicy.
Sędziowie SN w stan spoczynku będą przechodzić po ukończeniu 65. roku życia, z możliwością przedłużania tego wieku przez prezydenta. Nowością jest również wprowadzona przez prezydenta instytucja skargi nadzwyczajnej na prawomocne wyroki sądów, także z ostatnich 20 lat.
Komisja przyjęła poprawkę PiS określającą m.in. liczbę stanowisk sędziowskich w SN na co najmniej 120. Ponadto jednym z przegłosowanych zapisów jest kwestia regulaminu SN. Ten będzie nadawany przez prezydenta RP, a nie - jak chciała opozycja - przez Zgromadzenie Ogólne SN.
PiS złożyło kilka poprawek. Według jednej z nieprzyjętych jeszcze poprawek, I prezes SN nie mógłby opiniować kandydatów na prezesów poszczególnych izb SN. Według PiS powinni oni być wyłaniani do wyboru przez prezydenta w sposób samorządny przez sędziów danej Izby.
Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka planuje wznowić obrady dziś o godzinie 9.00. Od rana dyskutowane będą zmiany dotyczące poprawek do prezydenckiego projektu ustawy o Sądzie Najwyższym.
