Powrót hegemona. Jak Donald Trump przesunął wahadło o 180 stopni [OPINIA]

Tekst powstał w ramach projektu WP Opinie. Przedstawiamy w nim zróżnicowane spojrzenia komentatorów i liderów opinii publicznej na kluczowe sprawy społeczne i polityczne.

Operacja "Midnight Hammer" zakończyła się pełnym sukcesem - jak twierdzi amerykańska administracja. Zniszczone zostały irańskie instalacje nuklearne w trzech najważniejszych ośrodkach. Donald Trump może wreszcie pochwalić się namacalnym "skalpem", politycznym i militarnym, którego tak bardzo brakowało mu w drugiej kadencji.

Śledź na bieżąco napiętą sytuację na Bliskim Wschodzie

Po miesiącach bezskutecznych negocjacji z Kremlem i prób zakończenia wojny na Ukrainie. Po długim okresie chaosu w polityce handlowej. Po niezrozumiałej szarpaninie z Kanadą i groźbach aneksji Grenlandii.

Donald Trump nie byłby Donaldem Trumpem, gdyby nie ogłosił swojego triumfu ze stosowną emfazą, podkreślając, że tylko "Ameryka mogła przeprowadzić taką operację" i dziękując pilotom, "latającym w swoich cudownych maszynach". Można się spodziewać, że jeszcze przez długi czas prezydent będzie podkreślał swoje zasługi w likwidacji irańskiego programu jądrowego, uchronieniu Izraela przed zagładą, może nawet w zaprowadzeniu pokoju na całym Bliskim Wschodzie. A niechętni mu komentatorzy będą sobie z tych przechwałek drwić.

Zostawiając jednak na boku wrodzoną ekstrawagancję obecnego lokatora Białego Domu i groteskową niekiedy fanfaronadę, musimy mu oddać jedno: Ameryka w końcu pokazała, że przyświecająca republikanom Reaganowska zasada "Peace through strength" ("Pokój poprzez siłę") nie jest li tylko pustym sloganem. Że Ameryka wciąż jest w stanie uderzyć w przeciwnika nader boleśnie i przy pomocy militarnych (a nie tylko gospodarczych) narzędzi, do których nawet najbogatsze i najbardziej mocarne państwa świata nie mają dostępu i długo jeszcze mieć nie będą.

Do niedawna narzekaliśmy na naiwność Trumpa i dyplomatyczną "miałkość" działań jego administracji w relacjach z Rosją, podkreślając, że sojusznicy USA powoli tracą wiarę w spolegliwość swojego najważniejszego partnera. Czy Ameryka będzie gotowa przyjść nam z odsieczą? Czy wywiąże się ze swoich zobowiązań? Takie pytania zaczęli sobie zadawać Polacy, Litwini, Tajwańczycy. A także Izraelczycy.

Tym razem wahadło przesunęło się o 180 stopni. Naloty na irańskie cele były nie tylko operacją stricte wojskową, lecz także wyraźnym sygnałem: "Pogłoski o naszej śmierci jako światowego hegemona są przedwczesne. Nie próbujcie nas drażnić, bo źle to się dla was skończy".

To dlatego m.in. w swoim wczorajszym wystąpieniu Trump ostrzegł reżim ajatollahów, iż jakakolwiek próba odwetu ze strony Teheranu spotka się z jeszcze potężniejszym kontr-odwetem USA.

Trump sam określał się do tej pory jako "prezydent pokoju". Czy stał się właśnie "prezydentem wojny"? Pod koniec swojego oświadczenia zostawił Irańczykom furtkę: "Albo zapanuje pokój, albo Iran spotka tragedia, dużo większa niż to, czego byliśmy świadkami w ostatnich dniach".

To samo mógłby wszak powiedzieć Ronald Reagan 40 lat temu, zwracając się do Sowietów. Prowadził z nimi wojnę w Afganistanie (rękami mudżahedinów), rozmieszczał głowice nuklearne w Europie Zachodniej, wspierał "Solidarność". Jednocześnie wolał ostatecznie dogadać się z Michaiłem Gorbaczowem, oferując mu pokój, ale na własnych zasadach.

Możemy zżymać się na legalność sobotniego ataku z punktu widzenia prawa międzynarodowego.

Możemy mieć wątpliwości, czy rzeczywiście Iran był o krok od skonstruowania kilku ładunków jądrowych.

Możemy się zastanawiać, w jakim stopniu na decyzje Trumpa ma dzisiaj wpływ premier Benjamin Netanjahu.

Nie zmienia to jednak faktu, że z punktu widzenia Polski i innych państw Europy Środkowo-Wschodniej, silna i stanowcza Ameryka, od czasu do czasu dowodząca swej hegemonii, jest lepsza, niż Ameryka jedynie prężąca muskuły.

Marek Magierowski dla Wirtualnej Polski

Marek Magierowski, dyrektor programu "Strategia dla Polski" w Instytucie Wolności, ambasador RP w Izraelu (2018-21) i Stanach Zjednoczonych (2021-24), były wiceminister spraw zagranicznych. Autor książki "Zmęczona. Rzecz o kryzysie Europy Zachodniej" oraz powieści "Dwanaście zdjęć prezydenta".