Ponura wizja: Rosję czekają w przyszłości kolejne zamachy

Ekspert ocenia, że stosunkowo spokojna reakcja władz rosyjskich na poniedziałkowy zamach na lotnisku Domodiedowo w Moskwie, w którym zginęło 35 osób, była słuszna, ale też po części wynikała z konieczności.

"To się może wydać okropne, ale Rosja, podobnie jak Indie, będzie musiała po prostu znosić podobne zamachy terrorystyczne w przyszłości, jest więc ważne, by nie reagować na nie w sposób przesadny" - pisze Lieven, który w latach 90. był korespondentem kaukaskim brytyjskiego "Timesa".

"Rosja jest bardzo dużym państwem z dużymi i (częściowo) niezadowolonymi mniejszościami muzułmańskimi. Jej służbom bezpieczeństwa będzie trudno zapobiec takim atakom. Prezydent Dmitrij Miedwiediew postawił zarzut, że kontrola na lotnisku Domodiedowo niewątpliwie powinna być ostrzejsza, ale w ostatecznym rozrachunku spowodowałoby to tylko przerzucenie się terrorystów na 'miękkie cele', takie jak metro czy autobusy" - podkreśla Lieven.

Pisze on, że chociaż na Zachodzie udaje się częściowo zapobiegać zamachom dzięki wcześniejszemu namierzaniu grup terrorystycznych, to w Rosji jest to dużo trudniejsze, gdyż wiele obszarów Północnego Kaukazu jest niedostępnych dla sił bezpieczeństwa, a także istnieje duży czarny rynek dawnej broni sowieckiej.

Autor sądzi jednak, że podobne zamachy można by ograniczyć poprzez dwie zmiany, "przy czym obie ogromnie trudno przeprowadzić".

"Pierwsza to udoskonalenie rządów i gospodarek autonomicznych republik rosyjskiego Północnego Kaukazu. Wymagałoby to jednak wymienienia znacznej części obecnego kierownictwa w regionie - i stworzenia niewygodnej alternatywy: albo skorumpowani urzędnicy albo rządy Moskwy. Co do tej drugiej możliwości, mogłaby ona równie dobrze zmniejszyć niezadowolenie w regionie, jak je zwiększyć" - podkreśla ekspert.

Po drugie, potrzebna jest pilna reforma lokalnej milicji. "Na Północnym Kaukazie korupcja milicjantów, ich brutalność i niekompetencja tylko podsycają islamski ekstremizm. Ich zachowania mają dość także etniczni Rosjanie, zwłaszcza młodzi" - podkreśla Lieven.

Co do premiera Władimira Putina, to "chociaż jest prawdą, że pokonał separatystyczną rebelię w Czeczenii, jest coraz bardziej oczywiste, że nie zdoła zapobiec dużym aktom terroru. Może to zmniejszyć jego prestiż wobec kolegi i potencjalnego rywala (prezydenta) Miedwiediewa. Pewną pociechą może być jednak to, że Miedwiediew także nie ma żadnej recepty" - konkluduje autor.