Pokojowy Nobel dla prezydenta Kolumbii Juana Manuela Santosa

Prezydent Kolumbii Juan Manuel Santos został wyróżniony pokojowym Noblem przez Komitet Noblowski za "zdecydowane wysiłki na rzecz zakończenia ciągnącej się od ponad pół wieku wojny domowej, która kosztowała życie co najmniej 220 tysięcy Kolumbijczyków, a blisko 6 milionów zmusiła do opuszczenia swoich domów".

- Nagroda Nobla to także hołd dla wszystkich Kolumbijczyków, którzy mimo tylu trudności, nie porzucili nadziei na sprawiedliwy pokój i wszystkich partii, które przyczyniły się do prowadzenia procesu pokojowego - powiedziała szefowa Norweskiego Komitetu Noblowskiego Kaci Kullmann Five.

Szefowa Komitetu wyraziła nadzieję, że tegoroczny pokojowy Nobel "da prezydentowi siłę", by kontynuować wysiłki na rzecz zakończenia tego krwawego konfliktu.

Prezydent Kolumbii Juan Manuel Santos doprowadził do układu pokojowego z rebeliantami z Rewolucyjnych Sił Zbrojnych Kolumbii (FARC). Zakończył on trwającą od 50 lat wojnę partyzancką w tym kraju. Konflikt kosztował życie ponad 220 tys. osób. Kosztowne, ale tym razem finansowo, będzie też wprowadzenie traktatu pokojowego. Szacuje się, że może kosztować nawet 100 mld dol.

65-letni Juan Manuel Santos, kolumbijski polityk, to także znany i ceniony dziennikarz. Był ministrem finansów, a następnie ministrem obrony. Zwyciężył w wyborach prezydenckich w 2010 roku.

W latach 90-tych związał się z polityką, był ministrem handlu zagranicznego w gabinecie prezydenta Césara Gavirii. Negocjował porozumienia o wolnym handlu z Wenezuelą, Ekwadorem, Peru, Meksykiem i organizacją CARICOM. Wprowadził kraj do WTO. W latach 1992-1996 zajmował stanowisko prezydenta UNCTAD, a następnie przewodniczącego Komisji Gospodarczej Narodów Zjednoczonych do spraw Ameryki Łacińskiej i Karaibów.

Od 2000 do 2002-go jako minister finansów zdołał zrównoważyć finanse publiczne i nie dopuścić do pogrążenia się Kolumbii w kryzysie gospodarczym.

W 2004 był jednym z założycieli Społecznej Partii Jedności Narodowej, tzw. Partii "U" - Partido Social de Unidad Nacional, która wspierała reelekcję prezydenta Alvara Uribe. Po jego zwycięstwie Santos objął stanowisko ministra obrony. W tym okresie Kolumbia podjęła walkę z rebeliantami z FARC, która doprowadziła w 2008 roku do śmierci jednego z jej przywódców, Raúla Reyesa i odbicia przetrzymywanej przez 5 lat w niewoli Íngrid Betancourt.

W 2009 roku Santos ogłosił swoją rezygnację ze stanowiska ministra obrony, a następnie został kandydatem Partii U w wyborach prezydenckich w maju 2010-go. Podczas kampanii wyborczej zobowiązał się do zdecydowanej walki z handlem narkotykami oraz organizacji przestępczymi i paramilitarnymi.

Po ogłoszeniu wygranej zobowiązał się do podejmowania wysiłków na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa w każdej części kraju. Stwierdził, że czas FARC dobiegł końca i wezwał organizację do uwolnienia wszystkich przetrzymywanych zakładników. Zapowiedział skupienie się na tworzeniu miejsc pracy i walki z ubóstwem.

Urodził się 10 sierpnia 1951 roku. Jest absolwentem Akademii Morskiej w Cartagenie oraz University of Kansas w Stanach Zjednoczonych. Ukończył także studia podyplomowe z zakresu ekonomii, rozwoju gospodarczego i administracji publicznej w London School of Economics oraz na Harvardzie. Był stypendystą Fundacji Fulbrighta w Fletcher School of Law and Diplomacy na Tufts University oraz zdobył nagrodę dziennikarską Nieman Fellowship for Journalism na Harvard University. Wykładał ekonomię polityczną na Universidad de los Andes. Otrzymał tytuł doctora honoris causa.

W wielu 21 lat rozpoczął pracę w Krajowej Federacji Producentów Kawy i przez 9 lat pełnił funkcję przewodniczącego kolumbijskiej delegacji w Międzynarodowej Organizacji Kawy z siedzibą w Londynie. Prowadził rozmowy w sprawie wysokości limitów eksportowych dla Kolumbii.

W 1981 powrócił do ojczyzny, objął posadę zastępcy redaktora należącego do jego rodziny dziennika El Tiempo. Prowadził między innymi kampanię na rzecz masowych szczepień kolumbijskich dzieci. Razem ze swoim bratem Enrique Santosem zdobył najważniejsze dziennikarskie wyróżnienie w świecie hiszpańskojęzycznym - Nagrodę Króla Hiszpanii, za serię artykułów na temat sytuacji w Nikaragui w czasie rządów sandinistów.

Przez 5 lat był wiceprezydentem Komisji Wolności Prasy Międzyamerykańskiego Towarzystwa Prasy, walcząc z cenzurą w takich krajach, jak Kuba oraz Chile z okresu Augusto Pinocheta. Został wybrany jednym ze stu młodych liderów na świecie na Światowym Forum Ekonomicznym w Davos. W 1994 roku założył Fundację Dobrych Rządów, której celem była poprawa efektywności działania kolumbijskich władz.

W tym roku nominowano 228 osób i 148 organizacji. Jako jedna z faworytek wymieniana była rosyjska działaczka na rzecz praw człowieka Stwietłana Gannuszkina. Oprócz niej wysoko w rankingu byli mieszkańcy greckich wysp, za przyjęcie tysiący migrantów, grupa syryjskich ratowników znani jako "Białe Hełmy", papież Franciszek oraz lekarz z Konga Denis Mukwege, który pomagał kobietom - ofiarom przemocy seksualnej podczas wojny w tym kraju.

Z kolei Nadia Murad, jazydka i była niewolnica seksualna Państwa Islamskiego, została zgłoszona za "opowiedzenie światu historii chrześcijańskiej mniejszości w Iraku mordowanej przez ISIS".

Jak co roku, pojawiła się grupa kontrowersyjnych propozycji. Nominowany był m.in.: republikański kandydat na prezydenta USA Donald Trump, zgłoszony za "pełną wigoru ideologię pokoju poprzez siłę". Zgłoszono również kandydaturę Edwarda Snowdena oraz kanclerz Niemiec Angeli Merkel.

Pokojowy Nobel zwykle wzbudza wiele kontrowersji: na przykład na początku swojej prezydentury nagrodę otrzymał Barack Obama; zdaniem wielu komentatorów - przedwcześnie.

Pokojowa Nagroda Nobla budziła duże zainteresowanie bukmacherów. W tym roku najlepiej płacono za wybór najmniej prawdopodobnych zwycięzców: piłkarza Wayne Rooney'a, celebrytkę Kim Kardashian oraz wspomnianego wcześniej Donalda Trumpa.

Termin zgłaszania kandydatur upłynął 1 lutego tego roku. Nominacje do nagrody mogli zgłaszać np. członkowie krajowych parlamentów lub rządów, sędziowie międzynarodowych sądów, rektorzy uniwersytetów, profesorowie nauk społecznych, historii, filozofii, prawa lub teologii, dyrektorzy think tanków zajmujących się polityką zagraniczną, a także dotychczasowi laureaci prestiżowej nagrody.