Pierwszy dzień lata
Pierwszy dzień lata rozpoczyna jedną z czterech podstawowych pór roku w przyrodzie, charakteryzującą się najwyższymi temperaturami powietrza w skali roku. Pierwszy dzień lata astronomicznego rozpoczyna się w momencie przesilenia letniego. Na półkuli północnej dzień ten wypada między 21 a 22 czerwca, a w latach przestępnych o jeden dzień wcześniej, czyli między 20 a 21 czerwca.
Lato astronomiczne. Najdłuższy dzień w roku
Astronomiczne lato rozpoczyna się w momencie przesilenia letniego, a trwa do momentu równonocy jesiennej. Okres ten na półkuli północnej trwa pomiędzy 21 czerwca a 23 września. Czasami daty te wypadają dzień wcześniej lub dzień później, a w roku przestępnym mogą być dodatkowo cofnięte o jeden dzień.
Pierwszy dzień astronomicznego lata jest najdłuższym dniem w roku. Słońce wschodzi wówczas o godzinie ok. 4.00, a zachodzi o 21.00. To oznacza, że dzień trwa prawie 17 godzin, co daje 9 godzin więcej, niż ma najkrótszy dzień w roku. Lato astronomiczne charakteryzuje się dłuższą porą dzienną, jednak z każdą kolejną dobą dnia ubywa, a nocy przybywa.
Początek lata – lato kalendarzowe i lato klimatyczne
Astronomiczne lato nie zawsze pokrywa się z latem kalendarzowym. Kalendarzowy pierwszy dzień lata to 22 czerwca. Jest to stała i niezmienna data, jednak astronomiczne lato zaczyna się co roku w innym momencie. Ma to związek z latami przestępnymi i kilkugodzinnymi różnicami w początku lata.
Klimatyczną porę roku ustala kryterium wyszczególnienia przebiegu dobowych temperatur powietrza na danym obszarze. Lato jako pora roku charakteryzuje się najwyższymi temperaturami powietrza w skali roku. Za lato klimatyczne uznaje się więc okres, w którym średnie dobowe temperatury powietrza przekraczają 15 °C.
Tradycje i święta związane z początkiem lata
Pierwszy dzień lata wyznacza nie tylko początek nowej, najcieplejszej pory roku. To także dzień, z którym wiąże się dużo legend, tradycji oraz świąt odprawianych na świecie od kilkuset lat. Wiążą się one m.in. z symboliką życia, kwitnieniem roślin, zapowiedzią pojawiania się owoców na dojrzałych drzewach i krzewach.
W czasie najkrótszej nocy w roku, czyli z 21 na 22 czerwca ma miejsce święto zwane przesileniem letnim. Zgodnie ze słowiańską tradycją święto to było nazywane Nocą Kupały. Ten przedchrześcijański obrzęd związany z przesileniem w czasach chrześcijańskich został powiązany z nocą świętojańską, która przypada na noc z 23 na 24 czerwca. Święto było znane nie tylko wśród Słowian, ale i wśród ludów bałtyckich, germańskich i celtyckich, a także ludów Finów czy Estończyków.
Obrzędy związane z Nocą Kupały
Noc Kupały nazywana jest również świętem księżyca, miłości, płodności oraz urodzaju. Nocne obrzędy miały zapewnić świętującym znalezienie miłości, zdrowie oraz bogate, obfite plony podarowane przez Matkę Naturę.
W najkrótszą noc w roku rozpalano ogniska, w których palono zioła. Czas przeznaczano na niczym nieskrępowaną zabawę oraz tańce. Organizowano wróżenie, a dziewczęta puszczały w nurty rzek swoje wianki z zapalonymi świecami. Te miały być wyławiane przez młodych chłopców, wieszcząc szybkie zamążpójście.