Piątek trzynastego w 2023 roku. Kiedy wypada? "Pechowy dzień" już niebawem
Piątek 13 to data, która przez wiele osób jest uważana za pechową i nieszczęśliwą. W 2023 roku przypada ona aż dwukrotnie - w styczniu oraz w październiku. Skąd wziął się przesąd o niefarcie, który przytrafia się tego dnia? Z "trzynastką" wiąże się wiele przekonań.
Chociaż przesąd o pechowym piątku trzynastego jest znany na całym świecie, w niektórych krajach, przyjął nieco zmienioną formę. Włosi za pechowy piątek uznają ten, wypadający w siedemnastym dniu miesiąca, a Hiszpanie czy Grecy obawiają się nieszczęść trzynastego, który wypada we wtorek.
Piątek 13. Skąd wzięło się przekonanie o pechu?
Genezy przekonania o pechowym piątku trzynastego należy szukać w wierzeniach dotyczących samej liczby 13. W czasach babilońskich sądzono, że tuzin jest symbolem równości i doskonałości - na systemie bazującym na wielokrotności liczby 12, oparto podstawy ówczesnej matematyki. Trzynastka wykraczała poza strukturę, była więc niedoskonała.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Piątek 13-go. Jak pech, to pech
O pechowej trzynastce mówią również inne, starożytne źródła. W Grecji i Rzymie czczono 12 głównych bóstw. Dwunastu apostołów towarzyszyło Jezusowi podczas Ostatniej Wieczerzy - łącznie zasiadło do niej trzynastu mężczyzn, z których jeden zdradził Chrystusa. Według Biblii, 13. zaproszonym apostołem był właśnie Judasz. Liczba ta pojawia się również w Apokalipsie św. Jana. Trzynasty rozdział przedstawia postać Antychrysta. Przekonanie o pechowym piątku także ma swoje korzenie w chrześcijaństwie oraz dawnych wierzeniach. W piątek ukrzyżowano Jezusa. Dawne ludy słowiańskie w tym dniu czciły zaś boginię Mokosz - ważną postać panteonu - która ze względu na zdradę, została zesłana na Ziemię przez Dadźboga.
Połączenie pechowej liczby 13 z piątkiem miało miejsce najprawdopodobniej w XIV wieku. Trzynastego października 1307 roku, król Francji Filip IV aresztował Templariuszy, oskarżając ich o herezję. Ostatni mistrz zakonu, skazany na śmierć na stosie przeklął władcę oraz ówczesnego papieża, Klemensa V. Klątwa rzucona przez duchownego miała sprawić, że piątek wypadający w trzynastym dniu miesiąca będzie pełen nieszczęść.
Pechowa trzynastka i piątek 13
Wiara w pecha, przynoszonego przez liczbę 13, jest głęboko zakorzeniona w ludzkiej świadomości. Niektóre hotele i punkty noclegowe nie mają w ofercie pokoi z numerem trzynaście ani tych, które kończą się na tę liczbę: 113, 513, 913 itp. Trzynastek obawiał się Napoleon Bonaparte, Mark Twain czy prezydent Franklin D. Roosevelt. Powiązanie piątku, 13 oraz nieszczęścia stanowi częsty motyw w popkulturze - można go znaleźć w książkach, piosenkach oraz produkcjach filmowych i telewizyjnych. Strach przed piątkiem trzynastego zyskał nawet swoją nazwę - paraskewidekatriafobia.
Bądź na bieżąco z wydarzeniami w Polsce i na wojnie w Ukrainie klikając TUTAJ.