Państwa wstępujące do UE - Łotwa

Łotwa była niepodległą republiką od 18 listopada 1918 r. Następnie, na mocy uchwały Rady Najwyższej Związku Radzieckiego z 5 sierpnia 1940 r., wchodziła w skład ZSRR jako Łotewska Socjalistyczna Republika Radziecka. 4 maja 1990 r. Rada Najwyższa Łotewskiej SRR uchwaliła deklarację "O przywróceniu niepodległości Republiki Łotewskiej" oraz ustanowiła okres przejściowy do czasu uzyskania pełnej niezależności od ZSRR, który zakończył się 21 sierpnia 1991 r. proklamowaniem całkowitej niepodległości republiki.

Stolicą Łotwy jest Ryga. Obszar 64 589 km kw. zamieszkuje 2 348 784 osób (2003 r.). Językiem urzędowym jest łotewski.

Obowiązującą walutą jest łat (1 łat = 100 santimów).

Święto narodowe przypada 18 listopada - rocznica proklamowania niepodległości (1918 r.).

Obowiązuje konstytucja z 15 lutego 1922 r., reaktywowana i modyfikowana 6 lipca 1993 r. i ponownie w marcu 1997 r.

Władza ustawodawcza należy do jednoizbowego parlamentu - Sejmu, w którego skład wchodzi 100 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych na kadencję 4-letnią.

Władzę wykonawczą sprawuje rząd powoływany przez Sejm. Na czele rządu stoi premier desygnowany przez prezydenta. Od lutego tego roku szefem łotewskiego rządu jest Indulis Emsis - wiceprzewodniczący niewielkiej partii zielonych i rolników (Unia Zielonych i Związku Rolników).

Głową państwa jest prezydent wybierany przez parlament na 4 lata. Od czerwca 1999 roku prezydentem jest profesor psychologii Vaira Vike-Freiberga.

Urodzona w 1937 roku Vike-Freiberga jest szóstym prezydentem w historii Łotwy, a drugim po odzyskaniu niepodległości i pierwszą kobietą-prezydentem w Europie Środkowowschodniej.

Pod koniec II wojny światowej Vike-Freiberga wraz z rodziną opuściła Łotwę i wyemigrowała do Kanady, gdzie na uniwersytecie McGill w Montrealu ukończyła psychologię i zrobiła doktorat z filozofii. Podczas studiów pracowała jako tłumaczka języka hiszpańskiego. Następnie przez 38 lat była wykładowczynią na uniwersytecie w Montrealu.

Działała we wspólnocie łotewskiej w Kanadzie. Po przejściu na emeryturę w czerwcu 1998 roku wróciła do kraju, gdzie objęła kierownictwo Instytutu Łotwy w Rydze, zajmującego się popularyzacją kultury łotewskiej. Zrzekła się obywatelstwa kanadyjskiego. W 1999 roku została wybrana przez łotewski parlament na prezydenta Łotwy.

Łotwa była ostatnim z państw aspirujących do Unii w roku 2004, który przeprowadził referendum w tej sprawie. 20 września 2003 roku za przystąpieniem Łotwy do Unii Europejskiej głosowało 67 procent uprawnionych, przeciwnych było 32,3 procent, zaś pozostałe 0,7 proc. głosów było nieważnych. W referendum wzięło udział nieco ponad 72,5 procent uprawnionych.

Referendum było wiążące, bo frekwencja przekroczyła wymagane 50 procent.

Łotwa jest członkiem m.in. ONZ, IMF(MFW), WHO, WTO.

Od 29 marca br. Łotwa, wspólnie z Litwą, Estonią, Bułgarią, Rumunią, Słowacją i Słowenią, jest również członkiem NATO.