Pakt Ribbentrop-Mołotow. 83. rocznica "czwartego rozbioru Polski"
83 lata temu podpisany został pakt Ribbentrop-Mołotow. Oficjalnie był on umową o nieagresji pomiędzy ZSRR a III Rzeszą, w praktyce - stanowił o podziale terenów Polski, Litwy, Łotwy, Finlandii, Estonii oraz Rumunii. W rocznicę podpisania traktatu o IV Rozbiorze Polski, premier Litwy Ingrida Šimonytė zwróciła uwagę, że "zbyt mało uczymy się z historii, ponieważ po dekadach od brutalnej wojny i konfrontacji dyktatorom znów pozwolono zyskać przewagę".
Podpisany 23 sierpnia 1939 roku w Moskwie przez Joachima von Ribbentropa i Wiaczesława Mołotowa traktat stanowił ukoronowanie współpracy na linii Rosja-Niemcy. Dołączony do oficjalnych pism tajny protokół wskazywał podział stref wpływów, rozdzielonych pomiędzy Stalina a Hitlera. W 2023 roku, podczas obchodów 83. rocznicy wydarzenia jest ono postrzegane przez pryzmat toczącej się w Ukrainie wojny. Premier Litwy podczas obchodów rocznicy podpisania paktu zauważyła, że "dziś nie wystarczy potępić pakt Ribbentrop-Mołotow. Trzeba odważnie i wyraźnie zdystansować się od postawy, która pozwala na powstawanie takich zbrodniczych porozumień"
Pakt Ribbentrop Mołotow - postanowienia
Oficjalnie traktat ten miał potwierdzić pokój pomiędzy III Rzeszą a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich. Pakt polityczno-gospodarczy dotyczył jednak także państw Europy Wschodniej i centralnej, potraktowanych przez Stalina i Hitlera jako przedmiot umowy. Po ustaleniu wspólnych celów i rozstrzygnięciu stref wpływów, Rosja zerwała pakty z Francją i Wielką Brytanią, określając je jako bezprzedmiotowe.
Główne postanowienia tajnej części paktu Ribbentrop-Mołotow dotyczyły podziału stref interesów III Rzeszy i ZSRR i przedstawiały:
- Włączenie terytorium Finlandii, Estonii i Łotwy do ZSRR
- Podział terytorium państwa polskiego pomiędzy Niemcy i Rosję (ustanawiając granicę wzdłuż Wisły, Sanu i Narwi)
- Brak roszczeń strony niemieckiej do terenów Besarabii (krainy historycznej, obecnie należącej do Ukrainy i Mołdawii), którymi zainteresowany był Związek Radziecki
- Ścisłą współpracę gospodarczą pomiędzy III Rzeszą a ZSRR, polegającą na wymianie niemieckiej technologii na radzieckie surowce
- Współpracę tajnych służb obu państw (Gestapo i NKWD).
Pakt Ribbentrop-Mołotow w 5 minut
Pakt Ribbentrop-Mołotow przypieczętował tragiczne losy państwa polskiego, które zostało zaatakowane przez III Rzeszę 1 września 1939 roku oraz ZSRR 17 września 1939 r. Porozumienie na linii Stalin-Hitler zostało zerwane 22 czerwca 1941 roku, po agresji Niemiec na Związek Radziecki.
Pakt Ribbentrop-Mołotow dotyczył rozbioru Polski. W 2022 postrzegany jest przez pryzmat wojny w Ukrainie
W rocznicę podpisania paktu, z wielu europejskich regionów docierają głosy o potrzebie zakończenia rosyjskich działań wojennych toczonych na terytorium Ukrainy. Przewodnicząca Litewskiego Sejmu Viktorija Czmilyte-Nielsen wyraziła nadzieję, że "demokratyczny świat, wyciągając pomocną dłoń do Ukrainy, zdoła udaremnić plany jej okupacji".
Zobacz również: Przetrwać za wszelką cenę. Przypadki warszawskich "robinsonów"