Opozycja wygrała wybory na Litwie, rządzący na 3. miejscu
Opozycyjna partia konserwatywna Związek Ojczyzny - Litewscy Chrześcijańscy Demokraci wygrała wybory parlamentarne na Litwie, uzyskując według exit poll 21% głosów.
Najprawdopodobniej nieważne jest referendum, o charakterze konsultacyjnym, w sprawie przedłużenia pracy poradzieckiej Ignalińskiej Elektrowni Atomowej.
Lokale wyborcze zostały zamknięte o godzinie 20.00 czasu lokalnego (19.00 czasu polskiego).
Według sondażu exit poll, przeprowadzonego przez instytut badania opinii publicznej RAIT dla agencji prasowej BNS, najwięcej głosów zdobyła opozycyjna partia konserwatywna Związek Ojczyzny - Litewscy Chrześcijańscy Demokraci Andriusa Kubiliusa - 21%.
14% głosów uzyskała populistyczna partia zdymisjonowanego prezydenta Romualdasa Paksasa Porządek i Sprawiedliwość, a 13% rządząca obecnie Litewska Partia Socjaldemokratyczna premiera Gediminasa Kirkilasa.
Po 11% zdobyły populistyczna Partia Pracy Viktora Uspaskicha - milionera rosyjskiego pochodzenia, mającego powiązania z Gazpromem i nowo powstała Partia Wskrzeszenia Narodowego Arturasa Valinskasa.
Według exit poll, pozostałe partie nie przekroczyły progu wyborczego, który wynosił 5%.
Akcja Wyborcza Polaków na Litwie zdobyła około 4% głosów.
Centralna Komisja Wyborcza zapowiada, że pierwsze wstępne wyniki wyborów będą znane w niedzielę przed północą.
O 19.00 czasu lokalnego, czyli na godzinę przed zamknięciem lokali wyborczych, frekwencja wyniosła 42,37%.
Oznacza to, że wybory parlamentarne są ważne, gdyż przekroczono wymagany próg 25% uprawnionych do głosowania.
Natomiast referendum, jeżeli ostateczna frekwencja nie ulegnie zmianie, jest nieważne.
Za ważne uznaje się referendum na Litwie wtedy, gdy weźmie w nim udział ponad 50% uprawnionych do głosowania.
O mandat poselski w 141-osobowym Sejmie walczyło ponad 1,5 tys. kandydatów z 21 partii.
W wyborach parlamentarnych na Litwie obowiązuje ordynacja mieszana. 50% posłów jest wybieranych z list partyjnych, 50% - w okręgach jednomandatowych.
W tych ostatnich przewidziane są dwie tury wyborów. Jeżeli żaden z kandydatów w okręgu jednomandatowym nie uzyska ponad 50% głosów w pierwszej turze, do drugiej tury, przewidzianej 26 października, przejdą dwaj kandydaci, którzy uzyskali najwięcej głosów. Ostatecznie zwycięży ten, który uzyska zwykłą większość głosów.
Uprawnionych do głosowania na Litwie było ponad 2,6 mln osób.
Równoległe referendum w sprawie przedłużenia pracy Ignalińskiej Elektrowni Atomowej miało mieć charakter konsultacyjny. Zdaniem polityków, gdyby Litwini opowiedzieli się za przedłużeniem pracy siłowni, to władze zyskałyby poważny argument w negocjacjach z Komisją Europejską.
Litwa wstępując do UE zobowiązała się w trakcie akcesyjnym, że w 2009 roku zamknie drugi, ostatni blok elektrowni ignalińskiej z reaktorem typu czarnobylskiego.
Wilno domaga się od Unii Europejskiej specjalnego planu złagodzenia skutków zamknięcia Ignaliny - w przeciwnym razie zapowiada, że zamknie ją w 2012 roku, a nie - jak się zobowiązało - w 2009 roku. (jks)
Aleksandra Akińczo