OPEC - Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową

Międzynarodowa organizacja rządowa o charakterze kartelu, do której należy 14 krajów zajmujących się wydobyciem ropy naftowej.

OPEC (Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową) – informacje ogólne

Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową (ang. Organisation of Petroleum Exporting Countries, OPEC) powstała w 1960 roku w Bagdadzie, jej zadaniem jest ustalanie jednolitej polityki produkcji oraz sprzedaży ropy naftowej poprzez określanie limitów jej wydobycia i cen. Kraje członkowskie OPEC kontrolują nawet około 70 proc. światowych zasobów ropy, a osiągana przez nie produkcja przekracza 40 proc.

OPEC (Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową) – działalność

OPEC zajmuje się koordynowaniem polityki rynku naftowego na świecie, zapewnieniem jego stabilności, dbaniem o interesy krajów członkowskich, a także prowadzeniem badań w zakresie przemysłu rafineryjnego oraz wykorzystania energii. W XX wieku organizacja miała znaczny wpływ na kształtowanie się rynku ropy naftowej, głównie produkcji i cen, jednak w pewnym stopniu zmniejszył się on na skutek m.in. działań państw należących do OECD oraz rozwoju odnawialnych źródeł energii.

OPEC (Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową) – członkowie

Do Organizacji Krajów Eksportujących Ropę Naftową należy 14 państw (dane na maj 2017). Wśród krajów założycielskich znajdują się: Iran, Irak, Kuwejt, Arabia Saudyjska i Wenezuela, w dalszej kolejności do organizacji przystąpiły Katar (1961), Libia (1962), Zjednoczone Emiraty Arabskie (1967), Algieria (1969), Nigeria (1971), Ekwador (1973–1992, później ponownie w 2007 roku), Gabon (1975–1995, ponownie należy do OPEC od 2016 roku), Angola (2007) i Gwinea Równikowa (2017).

Od lat 80. reprezentanci Meksyku, Egiptu, Norwegii, Omanu i Rosji pojawiają się na spotkaniach OPEC jako obserwatorzy.

OPEC (Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową) – struktura

Naczelnym organem Organizacji Krajów Eksportujących Ropę Naftową jest Konferencja OPEC, w ramach której dwa razy do roku odbywają się spotkania delegatur państw członkowskich. Pozostałe struktury OPEC to Rada Gubernatorów oraz sekretariat, który jest jednostką wykonawczą. Główna siedziba OPEC od 1965 roku znajduje się w Wiedniu.

W 2016 roku sekretarzem generalnym OPEC został Mohammed Sanusi Barkindo. Jego poprzednikiem w latach 2007–2016 był Abdallah Salem el-Badri.

OPEC (Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową) – kryzys naftowy

Szczytowe znaczenie i wpływ na światowym rynku ropy naftowej Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową miała w latach 70. i 80. XX wieku. Właśnie wtedy OPEC przyczyniła się do kryzysu naftowego, nakładając w 1973 roku sankcje na Stany Zjednoczone w związku z wojną izraelsko-arabską.

Drugi podobny kryzys organizacja OPEC wywołała w okresie 1979-1982, ale w kolejnych latach jej wpływ na światowe ceny ropy zmalał, gdyż kraje wysoko rozwinięte postawiły na wzmocnienie własnych zasobów energetycznych przez poszukiwanie nowych złóż i alternatywnych źródeł energii.