Okratek australijski. "Palce diabła" można spotkać w polskich lasach
Przełom lata i jesieni to pora, podczas której do lasów udaje się wielu grzybiarzy. Poszukując smacznych okazów, można jednak natknąć się także na nietypowe gatunki, które nie są często spotykane wśród leśnej ściółki. Jednym z nich jest Okratek australijski, który ze względu na swój specyficzny wygląd zyskał miano "palców diabła".
Za pierwotny obszar występowania Clathrus archeri uznaje się tereny Australii, Tasmanii i Nowej Zelandii. W Europie grzyb ten wciąż jest spotykany rzadko - w Polsce po raz pierwszy odnotowano jego występowanie w 1975 roku. Z roku na rok przybywa jednak danych dotyczących jego obserwacji - główne na terenach znajdujących się na południu i południowym-wschodzie kraju.
Grzyb Okratek australijski. Spotykany od późnego lata do wczesnej jesieni
Grzyby Palce diabła spotykane są najczęściej w młodych lasach oraz terenach zarośniętych. Ich owocniki wzrastają na dobrze nawożonych i żyznych glebach. Chętnie wybierają towarzystwo sosny zwyczajnej, brzozy brodawkowatej oraz topoli osiki. Zarodniki Okratków australijskich mają kształt eliptyczny, są wąskie i osiągają od 4 do 7,5 μm wielkości. Na wykształcone owocniki grzyba można natrafić od lipca do października.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Okratek australijski wygląd
Wygląd grzyba nazywanego palcami diabła różni się w zależności od wieku owocnika. Młode okazy mają jajowaty lub stożkowaty kształt. Otoczone są błoną, która w późniejszym okresie pęka. Młode Okratki australijskie mają jasną barwę w odcieniu od bieli do szarości i jasnego brązu.
Grzyb, wraz ze wzrostem owocnika, przybiera charakterystyczny kształt, przez który uzyskał on swoją zwyczajową nazwę. Receptakl (owocnik) ma formę ramion o wysokości od 5 do około 15 centymetrów. Ich zewnętrzna powierzchnia przybiera intensywną barwę w odcieniu koralowej czerwieni. Starsze grzyby zaczynają przypominać rozgwiazdę - ich ramiona opadają, a w końcowej fazie żywotności owocnika zsychają i czernieją.
Charakterystyczny dla grzyba Clathrus archeri jest także jego zapach. Owocniki okratka wydzielają woń padliny, która intensyfikuje się wraz z jego wiekiem.
Okratek australijski. Czy jest jadalny?
Grzyb Palce diabła nie jest trujący, jednak ze względu na swój intensywny i nieprzyjemny zapach, w większości państw uznawany jest za okaz niejadalny. Mykolodzy nie polecają jego spożycia przez człowieka.
Okratek australijski w Polsce
Okratek australijski należy do tzw. saprofitów, czyli grzybów pożytecznych dla leśnego ekosystemu. Do jego owocników lgną między innymi muchy i ślimaki, które roznoszą jego zarodniki. W Polsce grzyb ten nie występuje często - jego odkrycie stanowi więc nietypowe znalezisko, zwłaszcza dla początkujących grzybiarzy.
