Od ataku na Kuwejt po "oś zła" - kalendarium wydarzeń
W sierpniu 1990 r. prezydent Iraku Saddam Husajn podejmuje decyzję o ataku na Kuwejt. Wcześniej oskarża ten kraj m.in. o przekroczenie ustalonych przez OPEC limitów wydobycia ropy naftowej. Jednocześnie Husajn podpisuje porozumienie pokojowe z Iranem, a na granicy z Arabią Saudyjską rozpoczyna się rozmieszczanie międzynarodowych sił zbrojnych. W odpowiedzi na atak na Kuwejt Rada Bezpieczeństwa ONZ nakłada embargo na handel z Irakiem oraz zakazuje importu irackiej ropy.
- 1990 – utworzenie koalicji 28 państw pod przewodnictwem Stanów Zjednoczonych przeciwko administracji Saddama Husajna; RB ONZ zezwala koalicji na przygotowanie planów operacji militarnej "Pustynna Burza".
- 15 stycznia 1991 – ostateczny, zignorowany przez Husajna, termin, do którego Irak ma wycofać się z Kuwejtu.
- 17 stycznia – 28 lutego; atak lądowy - 24 lutego 1991 – wojna w Zatoce Perskiej, zakończona iracką klęską i wycofaniem się wojsk Husajna z okupowanego Kuwejtu.
- Maj 1991 - powstaje Specjalna Komisja ONZ ds. Rozbrojenia Iraku (UNSCOM).
Powstanie kurdyjskie poniosło klęskę. Kurdowie masowo zapełniają obozy uchodźców (AFP) - 1991 – wybuch powstań kurdyjskiego i szyickiego; obie rewolty ponoszą klęskę po starciu z wojskiem Husajna; realna groźba międzynarodowej interwencji w Iraku; objęcie przez ONZ irackiego przemysłu zbrojeniowego kontrolą oraz zakazem prac nad bronią masowego rażenia; wyznaczenie stref zakazu lotów dla irackiego lotnictwa nad obszarami kurdyjskimi i szyickimi.
- Maj 1992 – administracja Iraku odmawia uznania autonomii kurdyjskiej, ogłoszonej przez Kurdów po wyborach do ich zgromadzenia narodowego.
- 1993 – amerykańskie naloty na niektóre irackie instalacje wojskowe pod zarzutem, że Saddam Husajn ignoruje zalecenia Organizacji Narodów Zjednoczonych.
- 1996 – rusza program "ropa za żywność", na mocy którego Irak może eksportować ograniczoną ilość ropy naftowej, ale pod kontrolą ONZ; w zamian do Iraku można przywozić pomoc humanitarną - jedzenie i leki.
- Wrzesień 1996 – kolejny amerykański nalot bombowy na Irak
- 1996 – po wyborach do irackiego parlamentu zasiada w nim 30 reprezentantów Kurdów.
- Marzec 1997 - do Iraku dociera pierwszy transport żywności, związany z programem "ropa za żywność".
- Październik 1997, styczeń - listopad 1998 – Irak utrudnia pracę inspektorom ONZ do spraw rozbrojenia; sytuacja powtarza się mimo negocjacji sekretarza generalnego ONZ Kofiego Annana w Bagdadzie; groźba ataku ze strony międzynarodowych sił zbrojnych.
- Październik 1998 - Irak zrywa współpracę z UNSCOM; w grudniu inspektorzy opuszczają kraj.
- Grudzień 1998 – kolejne naloty sił koalicyjnych.
- 1999 - ograniczenia w sprzedaży irackiej ropy zostają zniesione; nadal jednak niedozwolony jest eksport irackich produktów, mogących służyć do produkcji broni.
- Styczeń 2002 – prezydent Stanów Zjednoczonych George W. Bush ogłasza listę państw tworzących tzw. oś zła; zalicza do nich Irak oraz Iran i Koreę Północną. (jask)
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.