Nobel z fizyki przyznany. Za przełomowe odkrycie w fizyce laserów

Amerykanin Arthut Ashkin nagrodę Nobla otrzymał za pęsety optyczne i ich zastosowanie w systemach biologicznych. Nagrodę otrzymali również Francuz Gerard Mourou i Kanadyjka Donna Strickland za metodę generowania impulsów optycznych o bardzo wysokiej intensywności.

"Wyróżnione w tym roku wynalazki zrewolucjonizowały fizykę laserów. Niezwykle małe przedmioty i niesamowicie szybkie procesy są teraz widziane w nowym świetle. Zaawansowane precyzyjnie instrumenty otwierają niezbadane obszary badań i wiele zastosowań przemysłowych i medycznych" - brzmi uzasadnienie nagrody.

- Miałem marzenie, że promienie światła mogą być uruchomione i wykonane w celu przemieszczania obiektów. Uświadomiłem sobie swój sen tworząc pułapkę świetlną, którą nazwano pęsetami optycznymi - stwierdził Arthut Ashkin. Szczypce łapią cząsteczki, atomy i molekuły za pomocą wiązki laserowej. Mogą badać i manipulować wirusy, bakterie i inne żywe komórki bez ich uszkadzania. "Stworzono nowe możliwości obserwacji i kontroli maszynerii życia" - podaje Komitet Noblowski.

Amerykanin jest najstarszą osobą, która zdobyła Nobla. Dokonał tego w wieku 96 lat. Wyróżnieniem była zaskoczona Donna Strickland, która stała się trzecią kobieta w historii, nagrodzoną Noblem z fizyki. Pierwszą była Maria Skłodowska-Curie w 1903 r. i Maria Goeppert-Mayer w 1963. - Myślałam, że było ich więcej. To wariactwo - skomentowała. W ubiegłym roku uhonorowani zostali Rainer Weiss, Kip Thorne i Barry Barish.

W poniedziałek Nobla z medycyny i fizjologii otrzymali James Allison i Tasuku Honjo. W środę przyznana zostanie nagroda z chemii. Nie zostanie za to ogłoszony laureat z dziedziny literatury. Współpracownik odpowiedzialny za jej przyznanie trafił do więzienia za gwałt. Takie oskarżenia złożyło wobec niego 5 kobiet, 18 poinformowało, że były wykorzystywane seksualnie.

Źródło: nobelprize.org