Nie żyje Barbara Sass

Barbara Sass urodziła się w 14 października 1936 roku. W 1958 roku ukończyła Wydział Reżyserii PWSF w Łodzi. Wyreżyserowała kilkanaście filmów fabularnych i telewizyjnych oraz przedstawień teatralnych.

Jak podkreśla łódzka Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera, Sass była jedną z pierwszych kobiet, które stanęły w Polsce za kamerą.

Debiutowała filmem "Bez miłości" i od razu zdobyła Brązowe Lwy Gdańskie oraz Złoty Dukat na festiwalu w Mennheim. Główna bohaterka, Ewa Bracka, młoda dziennikarka z popołudniowej gazety, pragnie zrobić szybką karierę, "żyć jak najlepiej i za wszelką cenę". Jednocześnie dowiadujemy się, że kilka lat wcześniej podczas pobytu w Rzymie przeżyła wielką miłość oraz wielkie rozczarowanie.

Sass zasłynęła jako reżyserka filmów z niezwykle silnymi bohaterkami kobiecymi - "Bez miłości", "Debiutantka" czy "Krzyk". We wszystkich tych filmach grała Dorota Stalińska. "Reżyserka i aktorka były przez wiele lat wiernym sobie zespołem twórczym" - zaznacza PWSFTviT.

"Krzyk" to - jak opisuje łódzka szkoła - film "mocny, mroczny, pełen napięcia, sensacyjny w sposobie prowadzenia narracji i zarazem bardzo emocjonalnym w tonie"; "subtelnie wycieniowany psychologicznie portret wulgarnej dziewczyny z marginesu, przebojowej i silnej w realiach półświatka, lecz zdumiewająco bezbronnej i zagubionej w świecie ludzi 'normalnych', nie skażonych przestępczą przeszłością ani wychowaniem w patologicznej rodzinie". Został uhonorowany Nagrodą CAALA na festiwalu w San Sebastian oraz Grand Prix na Koszalińskim Festiwalu Debiutów Filmowych (za "oryginalne ujęcie trudnego społecznego problemu współczesnej młodzieży ze środowisk moralnie zagrożonych i przedstawienie go w atrakcyjnej formie artystycznej").

W 1985 r. Sass, na podstawie powieści Poli Gojawiczyńskiej, wyreżyserowała "Dziewczęta z Nowolipek" z Marią Ciunelis, Ewą Kasprzyk, Krzysztofem Kolbergerem i Janem Nowickim w obsadzie.

Do najbardziej znanych filmów Sass należy również "Pokuszenie" z 1995 r., uhonorowane Grand Prix na Festiwalu Filmów Telewizyjnych w Tokio i nagrodą krytyków FIPRESCI w Karlowych Warach (z uzasadnieniem: "za finezyjne przedstawienie zakazanej miłości w trudnym, politycznym kontekście lat 50. w Polsce"). To historia o zakonnicy, wewnętrznie rozdartej między beznadziejną miłością do duchownego, ślubowaniem wyłącznego poświęcenia się Bogu oraz pragnieniem zemsty.

Inne tytuły w reżyserskim dorobku Sass to m.in.: "W klatce" z 1988 r., "Historia niemoralna" (1990), "Pajęczarki" (1993), "Jak narkotyk" (1999). Ostatni film Sass, to "W imieniu diabła" - thriller inspirowany prawdziwymi wydarzeniami - losem sióstr betanek z Kazimierza Dolnego.

Barbara Sass wszystkie swoje filmy robiła z mężem, Wiesławem Zdortem, wybitnym operatorem, również absolwentem Szkoły Filmowej w Łodzi.

- Reżyseria to zawód, za którego uprawianie płaci się wysoką cenę. Płaci się ją za wrażliwość, za sposób, w jaki trzeba chłonąć świat, za ciągłe egzaminy, które się zdaje, za to, że jest się osobą publiczną, narażoną na nieustanną krytykę. To wszystko nie ma nic wspólnego z płcią - mówiła w jednym z wywiadów Sass.