Nie tylko Zapad 2017. Rosyjskie manewry w Zachodnim Okręgu Wojskowym

Związki taktyczne, zwłaszcza te wyznaczone do rozpoczynających się dziś manewrów Zapad-2017, dla których te ćwiczenia będą zwieńczeniem całego letniego cyklu szkoleń, są niemal w permanentnym szkoleniu. Przykładowo ćwiczą nieustannie pododdziały zgrupowania kaliningradzkiego, a w szczególności 336. Brygady Piechoty Morskiej z Bałtijska oraz 79. Brygady Zmechanizowanej z Gusiewa. Jeśli chodzi o 79. BZmech, jednostka będzie uczestniczyć w Zapad-2017, a szczególną sprawność bojową wykazują 1 batalion zmechanizowany (na BMP-2) i batalion pancerny (na T-72B1).

Batalion pancerny dopiero co wrócił z ćwiczeń w obwodzie leningradzkim, gdzie ćwiczył m.in. pokonywanie przeszkody wodnej po dnie. Z kolei w dniach 1-7 sierpnia na poligonie przebywał wspomniany 1. batalion zmechanizowany, w pełni ukompletowany ludźmi i sprzętem (zapewne jednostka alarmowa brygady). W trakcie ćwiczeń stopnia batalionowego uczestniczyło 500 żołnierzy, 60 samochodów i 80 sztuk sprzętu gąsienicowego (BMP-2, T-72, artyleria samobieżna lufowa i rakietowa).

Intensywnie ćwiczą także jednostki Floty Bałtyckiej (komponenty morski, lotniczy i obrony brzegowej). Większość jednostek w obwodzie kaliningradzkim ćwiczyła od czerwca kilkakrotnie. Różnego rodzaju ćwiczenia letnie zaliczyły 336 Brygada Piechoty Morskiej z Bałtijska, 7 Pułk Zmechanizowany z Kaliningradu, 79 Brygada Zmechanizowana z Gusiewa, 244 Brygada Artylerii i 25 Brygada Rakietowa (nominalnie obrony wybrzeża, ale zdolna razić także cele lądowe).

Praktycznie non stop szkolą się jednostki na przybrzeżnym poligonie Chmielowka, w chwili obecnej ćwiczą tam pododdziały batalionu pancernego (T-72B) z 79 Brygady. 17 sierpnia na tymże poligonie przećwiczono desant taktyczny na przygodne wybrzeże - jedno z wielu ćwiczeń tego typu. Udział wzięło w nim 20 jednostek pływających, ok. 700 żołnierzy piechoty morskiej i 50 sztuk techniki (m.in. BTR-82A) oraz 10 statków powietrznych (m.in. Mi-24 i Su-24M).

Podobne ćwiczenia desantowe morpiechów miały miejsce w lipcu i w czerwcu, poza tym w lipcu pododdziały desantowo-szturmowe brygady trenowały skoki spadochronowe. Ćwiczenia z czerwca miały charakter mieszany - ćwiczono powietrzno-morski desant batalionu piechoty morskiej (legitymującego się doświadczeniem z Syrii), a rolę przeciwnika odgrywała kompanijna grupa taktyczna 7. Pułku Zmech. W ćwiczeniach wzięły udział okręty Floty Bałtyckiej oraz komponent powietrzny (Ka-27PŁ, Mi-24, Su-24M). Z końcem sierpnia ćwiczenia wsparcia desantu morskiego ćwiczyło lotnictwo morskie Floty Bałtyckiej. 31 sierpnia na poligonie Chmielewka zadania bojowe wykonywało ponad 30 załóg samolotów i śmigłowców lotnictwa morskiego FB (Su-24, Su-27, Mi-24, Mi-8, Ka-27).

Niemal cały czas trwają ćwiczenia wszystkich rodzajów wojsk, co najmniej szczebla batalionowego, w 1. Armii Pancernej, co przynajmniej częściowo można łączyć z ćwiczeniami Zapad-2017. Na uwagę zasługują ćwiczenia batalionów zmechanizowanych i pancernych, w tym na czołgach T-72B3. Za szczególnie aktywne należy uznać dwa główne związki taktyczne 1. Armii Pancernej - 2. Dywizję Zmechanizowaną (Tamańską) i 4. Dywizję Pancerną (Kantemirowską). Na Białoruś, już jakiś czas temu, zostały wprowadzone elementy 4. Dywizji Pancernej, które będą brać udział w aktywnej fazie Zapad-2017.

Intensywnie i na dużą skalę ćwiczą jednostki powietrznodesantowe (WDW). Przykładowo w lipcu miały miejsce duże ćwiczenia elementów 98. Dywizji Powietrznodesantowej z Iwanowa i 31. Brygady Desantowo-Szturmowej z Uljanowska na poligonie pod Pskowem. Z kolei w sierpniu 76. Dywizji Desantowo-Szturmowej z Pskowa także z udziałem 31. Brygady oraz 45. Brygady Specnazu WDW z Kubinki.

Jednostki WDW ćwiczą nieustannie zrzuty spadochronowe (do szczebla wzmocnionego batalionu) ze sprzętem pancernym i wsparciem artylerii, standardowo wykonują marsze na dalsze odległości i ataki ze współdziałaniem artylerii i lotnictwa. Kilka dni temu miały miejsce batalionowe ćwiczenia 31 Brygady WDW na poligonie Tockoje pod Orenburgiem. 8 września desantowano 300 ludzi i kompanię wozów bojowych desantu z wys. 800 m (Ił-76MD), oddział przebył marszem ok. 30 km i przekraczał przeszkodę wodną szerokości 100 m. W ataku spadochroniarzy wspierał pododdział art. rakietowej.

O skali ćwiczeń jednostek wojsk powietrznodesantowych może świadczyć fakt, że we wrześniu zaplanowano ok. 30 tys. skoków spadochronowych z użyciem spadochronów D-10 i Arbalet oraz 25 sztuk sprzętu bojowego na specjalnych platformach desantowych. Szczególnie godne uwagi są szkolenia 31. Brygady WDW, w tym z użyciem najnowszego sprzętu - bojowych wozów desantowych BMD-4M i transporterów BTR-MDM Rakuszka, które niedawno weszły na wyposażenie tego związku taktycznego.

Jednostki WDW, pełniące rolę de facto sił strategicznego odwodu i zarazem szybkiego reagowania, wykonują nierzadko nietypowe zadania szkoleniowe, np. przerzut na pokładach okrętów desantowych. Na przełomie sierpnia-września kompanijna grupa taktyczna 106. Dywizji brała udział w ćwiczeniach w Arktyce, które zakładały m.in. załadowanie i przerzut drogą morską kompanii na BMD-3.

Dużo ćwiczą jednostki rozpoznawcze (razwiedka) i specjalnego przeznaczenia (specnaz) ZOW (główną jednostką rozpoznawczą w okręgu jest 96 Brygada Rozpoznawcza, a specjalnymi 2. i 16. brygady Specnazu). Przykładowo z końcem sierpnia na poligonie w Tambowie ćwiczyła kompanijna grupa bojowa 16. Brygady Specnazu na wozach Gaz Tigr i Iveco Ryś. Scenariusz ćwiczeń zakładał poszukiwanie i likwidację grupy dywersyjnej nieprzyjaciela z użyciem środków WRE oraz bezpilotowych aparatów Grusza. 6 sierpnia skoki spadochronowe wykonywało ok. 300 razwiedczików podległych operacyjnie dowództwu 11 KA w Kaliningradzie.

Pododdziały 2 i 16 brygad specjalnego przeznaczenia ZOW są niemal w permanentnym szkoleniu, wykonując często zadania na poligonie we współdziałaniu z komponentem śmigłowcowym. Warto nadmienić, że w przypadku pododdziałów rozpoznawczych i specjalnych ZOW, scenariusze ćwiczeń zakładają nie tylko różnego rodzaju desantowanie (spadochronowe lub śmigłowcowe), ale także często naprowadzanie ognia artylerii lufowej i rakietowej. W trakcie ćwiczeń kompanijnych i batalionowych używane są m.in. nowe systemy łączności i rozpoznania. Szczególnie duże ćwiczenia miały miejsce w ZOW w kwietniu, kiedy ćwiczyło ok. 1 tys. żołnierzy pododdziałów rozpoznawczych i ok. 100 wozów bojowych, w tym od niedawna wchodzące na wyposażenie Kamaz Tajfun.

Ale ćwiczenia w ZOW to nie tylko przygotowania do Zapad-2017, ale także realizacja równoległych ćwiczeń i szkoleń, np. na umownym kierunku ukraińskim. Intensywny letni okres szkoleniowy trwa w najlepsze w jednostkach 20 Armii Ogólnowojskowej, które nie mają - niemal na pewno - bezpośredniego odniesienia do Zapad-2017.

Intensywnie zgrywane są niedawno sformowane związki taktyczne armii, zwłaszcza z 3 i 144 dywizji zmechanizowanych (w połowie sierpnia na poligonie w obwodzie woroneskim przeprowadzone zostały kilkudniowe, duże dwustronne ćwiczenie oddziałów obu dywizji). Kilka dni temu nastąpiła kulminacja ćwiczeń poligonowych pododdziałów artylerii związków taktycznych 20. Armii, na poligonie strzelania odbyły baterie i dywizjony artylerii lufowej, rakietowej i moździerzy. Łącznie w ramach polowych ćwiczeń artylerii uczestniczyło 1,5 tys. żołnierzy i 300 sztuk różnego sprzętu artyleryjskiego.

Równolegle do pododdziałów liniowych trwają ćwiczenia jednostek tyłowych, np. kilka dni temu pododdziały pontonowo-mostowe ZOW, na poligonie w obwodzie leningradzkim, zbudowały przeprawę przez rzekę o szerokości 100 m.

Rzecz jasna przedstawiono jedynie wybiórczy fragment letniego wysiłku szkoleniowego w ZOW. Nie uwzględniono na przykład bilateralnych ćwiczeń białorusko-rosyjskich, które miały już miejsce w ramach przygotowań do Zapad-2017 lub niezależnie. Należy mieć także na uwadze, że równie intensywny szkoleniowy okres letni realizowany jest np. w Południowym OW.

Przeczytaj też: Wilk z OSW: problemem nie Zapad, ale szereg przedsięwzięć szkoleniowych armii rosyjskiej