NATO planuje nową misję w Afganistanie; Polska unika zobowiązań

Ministrowie 28 państw członkowskich NATO, którzy spotkali się z partnerami z 22 innych państw z Międzynarodowych Sił Wsparcia Bezpieczeństwa (ISAF) w Afganistanie, przyjęli tzw. wstępne wytyczne przyszłej misji w tym kraju, która ma się rozpocząć po 2014 roku, po opuszczeniu Afganistanu przez siły bojowe. Dopiero na podstawie tych wytycznych zostanie opracowana koncepcja nowej misji, "najwcześniej w lutym", jak mówiły źródła natowskie. Sekretarz generalny NATO sygnalizował, że będzie to "na początku roku".

- Jesteśmy zobowiązani, by rozpocząć naszą nową misję, by szkolić siły afgańskie, doradzać im i pomagać po 2014 roku - powiedział sekretarz generalny NATO Anders Fogh Rasmussen.

Zgodnie z ustaleniami przyjętymi na majowym szczycie NATO w Chicago misja NATO po 2014 roku obejmować będzie działania z obszaru szkolenia, doradztwa i wsparcia. Sojusz nie będzie natomiast prowadził operacji typowo bojowych.

Polski minister obrony Tomasz Siemoniak zastrzegał, że nie jest przesądzone, czy Polska pozostanie w Afganistanie po 2014 r. - W najmniejszym stopniu nie jest przesądzone, czy Polska w jakiejkolwiek formie weźmie w tym udział. Przekaz do opinii publicznej jest bardzo jasny: rok 2014 - wychodzimy - powiedział. Dodał, że już od najbliższej zmiany polskiego kontyngentu w Afganistanie zmniejszy się liczba żołnierzy i jednocześnie misja będzie się przekształcać w coraz bardziej szkoleniową.

Przyznał, że ministrowie udzielili "mandatu na planowanie" tej nowej misji, ale nie oznacza to "żadnego zobowiązania do czegokolwiek". Decyzję - wyjaśniał - będzie można podejmować dopiero w przyszłym roku, już po wyborach prezydenckich w USA, kraju najbardziej zaangażowanym w Afganistanie.

- Jest mandat, by planować, co dalej, ale od planowania, co dalej jest bardzo daleka droga do udziału konkretnego państwa w misji. Nie jesteśmy państwem specjalnie wiodącym w Afganistanie, są państwa, które mają znacznie większe liczebnie kontyngenty - powiedział. - Nie w każdej operacji NATO Polska uczestniczyła do tej pory i nie w każdej musi uczestniczyć; suwerenność państw jest szanowana.

W kwietniu przy okazji wspólnego posiedzenia ministrów obrony i spraw zagranicznych NATO w Brukseli Rasmussen powiedział, że finansowanie afgańskich sił bezpieczeństwa po 2014 r. może wynieść około 4 mld dolarów rocznie.

- To było publicznie podane i sądzę, że to ten rząd wielkości. Ale o tej kwocie się teraz nie mówi - powiedział Siemoniak. Przypomniał, że minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski słusznie skrytykował w kwietniu kryteria, według których ta kwota miałaby być podzielona na różne kraje.

- Proponowano Polsce na tej nieformalnej liście większą kwotę niż krajom położonym znacznie bliżej (Afganistanu) i które powinny być znacznie bardziej zainteresowane stabilizacją w Afganistanie. Tematu od szczytu w kwietniu nie ma. Sądzę, że wróci na początku przyszłego roku - powiedział.

Nieoficjalnie polscy dyplomaci ujawnili w kwietniu, że Polska została poproszona o dofinansowanie "rzędu dwukrotnie wyższego niż Rosja".

Ministrowie obrony omawiali też obecne wyzwania misji ISAF związane z przekazaniem odpowiedzialności za bezpieczeństwo siłom afgańskim. Jak zaplanowano na szczycie w Lizbonie w roku 2010, ma to nastąpić do końca 2014 roku. Tymczasem rośnie liczba przypadków tzw. ataków wewnętrznych na wojska ISAF, czyli ataków dokonywanych przez ludzi ubranych w afgańskie mundury wojskowe lub policyjne, i pojawiały się głosy, że nie uda się dotrzymać kalendarza z Lizbony.

- Ataki wewnętrzne nie zmienią naszego kalendarza - zapewnił Rasmussen na konferencji kończącej dwudniowe posiedzenie ministrów.