Nastroje społeczne w październiku - sondaż CBOS

W potencjalnych elektoratach partyjnych zadowolenie z rozwoju sytuacji w kraju dominuje nad niezadowoleniem jedynie wśród zwolenników PO. Sympatycy pozostałych ugrupowań, podobnie jak osoby o niesprecyzowanych preferencjach wyborczych oraz niezamierzające brać udziału w ewentualnych wyborach parlamentarnych, w większości negatywnie wypowiadają się o kierunku zmian w Polsce. Najbardziej krytyczni w tym względzie są respondenci niezdecydowani co do udziału w wyborach (79 proc. opinii negatywnych) oraz potencjalni wyborcy PiS (77 proc.).

Najbardziej krytycznie wypowiadają się o sytuacji na polskiej scenie politycznej osoby niezadowolone ze swojej sytuacji materialnej (73 proc. opinii negatywnych), rolnicy (69 proc.) oraz gospodynie domowe (66 proc.), a ponadto respondenci z wykształceniem zasadniczym zawodowym (64 proc.) i badani o prawicowych poglądach politycznych (63 proc.).

Oceny sytuacji gospodarczej również od dłuższego czasu utrzymują się na porównywalnym poziomie. Odsetek negatywnych opinii w tym zakresie ponad trzykrotnie przewyższa liczbę wskazań pozytywnych (45 proc. wobec 14 proc.). Nadal zaś ponad jedna trzecia badanych (37 proc., wzrost o 2 punkty) uważa, że sytuacja gospodarcza w Polsce jest przeciętna – ani dobra, ani zła.

Oceny poziomu życia badanych i ich rodzin są porównywalne do tych sprzed miesiąca. Obecnie jednakowe liczebnie grupy stanowią respondenci deklarujący, że żyje im się dobrze oraz ci, którzy poziom życia swojej rodziny określają jako przeciętny (po 44 proc.). W mniejszości pozostają badani niezadowoleni z jakości swojego życia (12 proc.).

Jedyną wyraźnie niekorzystną zmianą, jaka zaszła od września, jest dość istotny wzrost poczucia zagrożenia bezrobociem. Obecnie dwie piąte pracujących (40 proc., wzrost o 6 punktów) obawia się utraty zatrudnienia, a odsetek tych, którzy nie liczą się z taką ewentualnością, zmniejszył się z 61 proc. do 58 proc. Ubyło też tych, którzy nie potrafią ocenić poziomu bezpieczeństwa swojego zatrudnienia (z 5 proc. do 2 proc.).

Październikowy pomiar wskazuje na stabilizację ocen i przewidywań dotyczących sytuacji w różnych obszarach życia społecznego i osobistego. W ocenach ogólnej kondycji kraju, a także sytuacji w wymiarze politycznym i gospodarczym, niezmiennie dominuje krytycyzm; warunki materialne oraz jakość życia oceniane są najczęściej jako przeciętne lub satysfakcjonujące, a w ocenach sytuacji w zakładach pracy przeważa zadowolenie.

Mając natomiast na uwadze przewidywania na najbliższy rok, tradycyjnie już zdecydowana większość badanych nie oczekuje żadnych zmian ani w sferze publicznej, ani prywatnej, przy czym warto odnotować nieznaczny wzrost optymizmu, jeżeli chodzi o prognozy dotyczące zmian w zakresie sytuacji bytowej gospodarstw domowych.

Jedyną niekorzystną zmianą w minionym miesiącu jest wzrost poczucia zagrożenia bezrobociem, który prawdopodobnie można wiązać z kończącym się okresem prac sezonowych, stąd też – jak wynika z badań – największe obawy dotyczące możliwości utraty pracy towarzyszą robotnikom niewykwalifikowanym.

Badanie „Aktualne problemy i wydarzenia” (281) przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich (face to face) wspomaganych komputerowo (CAPI) w dniach 3–9 października 2013 roku na liczącej 1066 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.