Nagroda Nobla z chemii 2020 przyznana. Kto dostał to zaszczytne wyróżnienie?

Nagroda Nobla z chemii 2020

Kto otrzymał Nagrodę Nobla z chemii 2020? Do kogo tym razem powędrowało to zaszczytne wyróżnienie? Za jakie prace i wynalazki w tym roku przyznano Nobla?

Komitet Noblowski podjął ważną decyzję. W środę 7 października podano laureatów Nagrody Nobla z chemii 2020. Wyróżnienie powędrowało do Emmanuelle Charpentier i Jennifer A. Doudna "za opracowanie metody edycji genomu”.

Nagroda Nobla z chemii

Nagroda Nobla z chemii przyznawana jest co roku za odkrycia naukowe lub wynalazki w dziedzinie chemii, które mają ogromne znaczenie dla ludzkości. Od momentu ustanowienia nagrody przydzielano ją najpierw jednej osobie, później było dwóch laureatów, a ostatnio Nobel trafia często do trzech osób. Od 1901 do 2019 roku nagrodę za osiągnięcia w dziedzinie chemii otrzymało aż 183 osoby, z czego 63 dostało wyróżnienia indywidualne. Nagroda Nobla z chemii łącznie była przyznawana 111 razy.

O tym, kto dostanie Nagrodę Nobla z chemii, decyduje Królewska Szwedzka Akademia Nauk. Wyboru dokonuje, kierując się ściśle określonymi procedurami.

W ubiegłym roku Nobla z chemii otrzymali: John B. Goodenough, M. Stanley Whittingham i Akira Yoshino za "rozwój baterii litowo-jonowych".

Nagrodą Nobla z chemii wyróżniona została Maria Skłodowska-Curie

W 1911 roku Nagrodę Nobla z chemii otrzymała Maria Skłodowska-Curie za "wydzielenie czystego radu i uzyskanie radu w postaci krystalicznej". Polska noblistka była jak dotąd jedną z pięciu kobiet, które otrzymały to zaszczytne wyróżnienie. Poza Marią Skłodowską-Curie Nobla z chemii dostały także: Irene Joliot-Curie (1935), Dorothy Crowfoot Hodgkin (1964), Ada Jonath (2009) i Frances Arnold (2018).

Co więcej, Maria Skłodowska-Curie była pierwszą kobietą, która dostała Nagrodę Nobla. Z tym że po raz pierwszy to wyróżnienie przyznano jej za osiągnięcia z dziedziny fizyki. W 1903 roku wspólnie z mężem, Piotrem Curie, została uhonorowana Noblem za badania nad zjawiskiem promieniotwórczości odkrytym przez profesora Henri Becquerela.

Warto także podkreślić, że Maria Skłodowska-Curie była pierwszą noblistką, która dwukrotnie otrzymała Nagrodę Nobla - z fizyki i z chemii.

Nagroda Nobla

Nagroda Nobla to prestiżowe wyróżnienie przyznawane za wybitne osiągnięcia naukowe, literackie lub za zasługi dla społeczeństwa. Zostało ono ustanowione na mocy testamentu wynalazcy dynamitu i przemysłowca, szwedzkiego chemika Alfreda Nobla.

W swoim testamencie Nobel przekazał majątek w wysokości około 31,6 mln koron szwedzkich na utworzenie specjalnego funduszu. Osiągnięte z niego dochody miałyby być natomiast przekazywane w formie nagrody za wybitne osiągnięcia.

Nobel chciał, by nagrodę przyznawano w pięciu różnych dziedzinach – za osiągnięcia z fizyki, z chemii, z medycyny lub fizjologii, z literatury, a także za pokojowe działania, służące zbliżeniu narodów. Od 1968 roku przyznawana jest także szósta nagroda – Nagroda Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii.

Pierwszą Nagrodą Nobla, jaką przyznano w 1901 roku, była Pokojowa Nagroda Nobla. Otrzymali ją wówczas Jean Henri Dunant, założyciel Czerwonego Krzyża i Frédéric Passy.

Tydzień Noblowski 2020

W poniedziałek 5 października 2020 rozpoczął się tydzień Noblowski. Jako pierwszą przyznano Nagrodę Nobla z fizjologii i medycyny. Otrzymali ją Harvey J. Alter, Michael Houghton i Charles M. Rice za "odkrycie wirusa powodującego zapalenie wątroby typu C".

Z kolei we wtorek 6 października przyznano Nagrodę Nobla 2020 z fizyki. Roger Penrose dostał ją za "za odkrycie, że formowanie się czarnej dziury jest solidną prognozą ogólnej teorii względności", natomiast Reinhard Genzel i Andrea Ghez za "za odkrycie supermasywnego kompaktowego obiektu w centrum naszej galaktyki".

W środę 7 października poznaliśmy laureatów Nagrody Nobla z chemii, w czwartek 8 października będzie przyznawany Nobel z literatury, a w piątek 9 października – Pokojowa Nagroda Nobla. Z kolei po weekendzie, w poniedziałek 12 października – nagroda z ekonomii.

Nagroda Nobla 2020

• Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny, 5 października (poniedziałek)

• Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki, 6 października (wtorek)

• Nagroda Nobla w dziedzinie chemii, 7 października (środa)

• Nagroda Nobla w dziedzinie literatury, 8 października (czwartek)

• Pokojowa Nagroda Nobla, 9 października (piątek)

• Nagroda Banku Szwecji im. A. Nobla w dziedzinie ekonomii, 12 października (poniedziałek)