Naczynia krwionośne produkowane z mózgu

Doświadczenia przeprowadził zespół pod kierunkiem dr. Freda H. Gage z Salk Institute, w La Jolla (Kalifornia), razem z japońskimi badaczami z Uniwersytetu w Kumamoto. Ich zdaniem najnowsze odkrycie stanowi wsparcie dla teorii, że komórki macierzyste dorosłych tkanek mają nieoczekiwanie duże możliwości rozwojowe (tzw. plastyczność). Mogą bowiem dać początek nie tylko własnej tkance, ale także wielu innym tkankom, obecnym w dorosłym organizmie. Wystarczy je tylko poddać działaniu odpowiednich sygnałów chemicznych.

Komórki macierzyste, pobrane z tkanki nerwowej mózgu myszy naukowcy hodowali razem z ludzkimi komórkami wyściełającymi naczynia krwionośne (tzw. komórkami śródbłonka).

Komórki macierzyste tkanki nerwowej normalnie dają początek neuronom i tzw. komórkom glejowym (których zadaniem jest m.in. ochrona i odżywianie komórek nerwowych). Badacze zaobserwowali jednak po pewnym czasie, że około sześć procent spośród nich zaczęło wykazywać cechy charakterystyczne dla komórek śródbłonka. Produkowały one na przykład białka typowe dla tych komórek (jak CD146, Flk-1 i kadherynę VE).

Nowe komórki posiadały jedno jądro komórkowe oraz wyłącznie mysi zestaw chromosomów. Badacze upewnili się w ten sposób, że zmiana ta nie była wynikiem fuzji nerwowych komórek macierzystych i ludzkich komórek śródbłonka, ale - jak wyjaśniają - wynikiem oddziaływania sygnałów chemicznych, wysyłanych przez komórki naczyń.

Potwierdziły tę tezę również wyniki doświadczeń, w których komórki macierzyste hodowano z martwymi komórkami śródbłonka, a więc takimi, które nie mogły dokonać fuzji. Jak podkreśla biorący udział w badaniach dr Bradley C. Wise, najnowsze odkrycie jest bardzo ważne. Dorosłe komórki macierzyste, które mogą się przekształcić w inne pod wpływem sygnałów chemicznych, mają bowiem dużo większy potencjał terapeutyczny niż komórki, które mogą jedynie dokonywać fuzji z innymi komórkami.

Wykorzystanie komórek macierzystych z dorosłego organizmu do celów terapeutycznych budzi wielkie nadzieje naukowców, ponieważ nie jest związane z tak dużymi kontrowersjami etycznymi, jak zastosowanie macierzystych komórek zarodkowych.

Dzięki najnowszej pracy, naukowcy mogą liczyć na to, że kiedyś uda się zastosować te komórki w tzw. medycynie regeneracyjnej, czyli w leczeniu chorób uszkadzających tkanki i organy (np. tkankę nerwową, jak to ma miejsce w chorobie Parkinsona lub Alzheimera)
.