Na naukę nigdy nie jest za późno!

Uczenie się przez całe życie to przede wszystkim inwestycja w siebie, szansa na rozwój osobisty i zawodowy. To także odpowiedź na dynamiczne zmiany technologiczne, czy szybko zmieniający się rynek pracy.

Unia Europejska dostrzega potencjał tej idei. Dlatego w latach 2021-2027 dostępne będą na ten cel środki z programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego. Jeśli więc lata szkolne masz dawno za sobą, lecz zastanawiasz się nad dalszym rozwojem, pamiętaj, że nauka nie kończy się wraz z dzwonkiem kończącym lekcje czy egzaminem na uczelni. Teraz jest najlepszy moment, by podjąć decyzję i pomyśleć o swoim rozwoju. Niezależnie od wieku.

Korzyści z uczenia się przez całe życie jest wiele. Zdobywając nowe umiejętności i kompetencje, przede wszystkim zwiększamy możliwość zmiany pracy czy zawodu, co jest niezwykle ważne w obliczu dynamicznie zmieniającego się rynku pracy. Rozwijanie własnych pasji i zainteresowań ma jednak znaczenie nie tylko w życiu zawodowym, lecz także prywatnym.

Osoby, które uczą się przez całe życie, są bardziej aktywne społecznie, otwarte na nowe doświadczenia i gotowe do zmian. Ta zdolność dostosowywania się do zmieniających się realiów może również zwiększać poczucie własnej wartości i pewności siebie. Dodatkowo, w obliczu postępujących zmian technologicznych i globalnych wyzwań, zdobywanie nowych umiejętności i wiedzy może uchronić nas przed wykluczeniem cyfrowym.

O tym, że nie tylko uczniowie i studenci powinni się uczyć, przekonują nas też badania zrealizowane przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości i Instytut Badań Edukacyjnych. W raportach "Bilans Kapitału Ludzkiego. Rozwój kompetencji – uczenie się dorosłych i sektor szkoleniowo-rozwojowy" oraz "Ścieżki edukacyjne uczących się dorosłych w Polsce" znajdziemy potwierdzenie korzyści płynących z uczenia się przez całe życie. Kluczowe dla skutecznego wsparcia tej idei są jednak odpowiednie narzędzia.

Uczenie się przez całe życie to fascynujący system. Możemy go porównać do sieci, w której każdy węzeł to miejsce, gdzie możemy się uczyć. Mamy więc tradycyjne placówki, takie jak szkoły czy uczelnie, ale to dopiero początek. Są też firmy szkoleniowe oferujące kursy specjalistyczne, szkoły językowe, a także organizacje pozarządowe prowadzące różnego rodzaju warsztaty i szkolenia. Nie możemy zapomnieć o klubach i kołach zainteresowań, gdzie pasjonaci dzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem. Wszyscy słyszeliśmy też kiedyś na pewno o kołach gospodyń wiejskich. To miejsca, gdzie tradycyjne umiejętności są przekazywane z pokolenia na pokolenie. Do tego dochodzi jeszcze oferta szkoleń z urzędów pracy czy uniwersytety trzeciego wieku i są to kolejne miejsca, gdzie wiedza jest na wyciągnięcie ręki. Z takim bogactwem możliwości pojawia się jednak też wyzwanie, aby to wszystko skoordynować, tak by każdy, niezależnie od wieku, wykształcenia czy sytuacji zawodowej, miał dostęp do odpowiednich dla siebie form edukacji.

Tutaj z pomocą przychodzi program Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS), który odpowiada na najważniejsze wyzwania w zakresie edukacji, zatrudnienia i włączenia społecznego. Rozwijanie umiejętności, co jest ściśle związane z ideą uczenia się przez całe życie jest jednym z jego celów. Program dofinansuje projekty, które w sposób systemowy tworzyć będą warunki do uczenia się przez całe życie.

Jednym z takich rozwiązań systemowych jest projekt Ministerstwa Edukacji i Nauki pn. ,,Rozwój współpracy i koordynacji w zakresie uczenia się przez całe życie’’. Ma on na celu koordynację działań podejmowanych w obszarze rozwoju umiejętności, zgodnie z kierunkami wskazanymi w Zintegrowanej Strategii Umiejętności 2030. W jego ramach powstanie sieć trwałej współpracy i wymiany pomiędzy kluczowymi organizacjami tworzącymi system uczenia się przez całe życie, zarówno na poziomie krajowym jak i regionalnym.

Pod koniec sierpnia Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło w ramach programu FERS nabór, którego głównym celem jest wsparcie uczelni w opracowaniu programów i realizacji działań dydaktycznych, prowadzących do uzyskania kwalifikacji lub podniesienia kompetencji osób dorosłych. Mają być one dopasowane do aktualnych potrzeb i oczekiwań pracodawców oraz rynku pracy, a więc projekt zakłada zarówno przekwalifikowania się, jak i wypełnianie luk w umiejętnościach. Uczelnie mogą otrzymać środki na swoje projekty, dzięki którym powstaną m.in. kursy, szkolenia i warsztaty. Nabór wniosków rozpoczął się 30 sierpnia 2023 r. i potrwa do 14 listopada 2023 r. Budżet konkursu wynosi 100 milionów złotych. Więcej informacji znajdziemy na stronie NCBR.

Również Bank Gospodarstwa Krajowego wspiera rozwój edukacji w Polsce. Jednym z jego projektów jest "Postaw na rozwój – Europejskie pożyczki na kształcenie". Jego celem jest upowszechnienie uczenia się wśród osób dorosłych dzięki preferencyjnym pożyczkom, które umożliwią im zdobywanie nowych umiejętności. Uczestnicy projektów będą mogli wybrać, czy dzięki pożyczce sfinansują swoje studia podyplomowe, kurs, szkolenie czy inną formę kształcenia[1] w kraju lub zagranicą. Co więcej, część pożyczki będzie można umorzyć. Ta inicjatywa tylko potwierdza, jak ważne jest inwestowanie w siebie przez całe życie. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o projekcie, odwiedź stronę BGK i zobacz, co instytucja jeszcze może Ci zaoferować.

Dodatkowe informacje o założeniach programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego i projektach jakie program wspiera uzyskasz w serwisie www.rozwojspoleczny.gov.pl

[1] Z pożyczki nie można jednak finansować studiów I, II i III stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich.