Na Białorusi trwają rewizje u niezależnych dziennikarzy

Jak podaje niezależne Białoruskie Stowarzyszenie Dziennikarzy (BAŻ), w piątek przeszukano mieszkania dwóch osób - przedstawiciela prasy lokalnej w Gorkach koło Mohylewa i niezależnego dziennikarza w Osipowiczach.

Według BAŻ dzień wcześniej rewizje przeprowadzono u 16 dziennikarzy i w kilku biurach w wielu miastach Białorusi. Dziennikarze byli przesłuchiwani przez KGB, zatrzymywani na krótko, nikt jednak nie został aresztowany.

Represje dotknęły kilkunastu współpracowników współfinansowanej przez polski rząd telewizji Biełsat, jedynego niezależnego satelitarnego kanału TV nadającego po białorusku - powiedział szef jej programów informacyjnych Alaksiej Dzikawicki.

Zapewnił jednak, że w piątek dziennikarze telewizji pracowali normalnie. Telewizja trwa nadal. Nie jesteśmy naiwni, przewidywaliśmy, że do takiej sytuacji dojdzie prędzej czy później; byliśmy na nią przygotowani - powiedział.

Potwierdził, że żaden z dziennikarzy, u których były rewizje, nie trafił do aresztu. Czasem nawet ich nie przesłuchiwano. Zdarzało się, że KGB przeszukało mieszkanie, zabrało sprzęt komputerowy i tyle - wyjaśnił.

Rewizje dotknęły także współpracowników sponsorowanego przez Komisję Europejską Europejskiego Radia dla Białorusi i nadającego z Białegostoku Radia Racja.

Rzeczniczka białoruskiego MSZ Marija Wańszyna podkreśliła w piątek, że wszyscy ci dziennikarze pracowali na Białorusi bez akredytacji.

Białoruska opozycja ocenia, że cała akcja miała na celu zastraszenie dziennikarzy współpracujących z zagranicznymi i niezależnymi mediami. Lider opozycyjnej Zjednoczonej Partii Obywatelskiej Anatol Labiedźka obawia się, że "wobec niezależnych mediów zacznie się nowa fala represji, mających zmniejszyć potok informacji płynący do społeczeństwa".

Jak przewiduje szef centrum prawnego BAŻ Michaił Pastuchou, może to sprawić, iż niezależni dziennikarze będą zmuszeni "przejść do konspiracyjnych, podziemnych metod pracy".

W ocenie Dzikawickiego władzom chodziło przede wszystkim o telewizję Biełsat. Większość zaatakowanych to nasi ludzie, ludzie telewizji - podkreślił.

Bezpośrednim powodem było to, że bodaj jako jedyni pokazaliśmy brutalne rozpędzenie demonstracji w Mińsku z 25 marca. Władze zablokowały wtedy łącze satelitarne i żadna telewizja zachodnia nie mogła pokazać zdjęć z demonstracji, a nam się udało inną drogą. To rozjuszyło władze - powiedział Dzikawicki, który też uważa, że celem akcji było zastraszenie dziennikarzy.

Według niego cel ten nie został osiągnięty. To nam nie ułatwia pracy, ale nie jest tak, że od razu zamykamy telewizję i nic nie możemy robić - powiedział. Generalnie represje wobec dziennikarzy na Białorusi to nic nowego, choć na taką skalę zdarzyły się po raz pierwszy - dodał.

Według Dzikawickiego to, czy nastąpią dalsze prześladowania "będzie zależało od tego, na ile twardą pozycję zajmie szeroko pojęty Zachód, przede wszystkim Stany Zjednoczone i Unia Europejska".

Oficjalnym powodem przeszukań u dziennikarzy było śledztwo w sprawie o obrazę prezydenta Alaksandra Łukaszenki w nadawanych przez Biełsat kreskówkach. Przynajmniej tak było napisane w nakazach rewizji wydanych przez prokuraturę.

Za serię krótkich, satyrycznych filmów animowanych z Łukaszenką w roli głównej jej autorzy - Pawał Marozau, Oleh Minycz i Andrej Abozau - zostali oskarżeni już w 2005 roku. Wszyscy trzej musieli szukać schronienia za granicą, gdzie teraz mieszkają.

Telewizja Biełsat od chwili swego powstania w grudniu 2007 roku nadaje serię filmików o Łukaszence, ostatni pokazała 18 lutego. Ale co to ma wspólnego z dziennikarzami? Przecież oni nie mają nic do emisji filmów - dziwi się Dzikawicki. Według niego jeśli białoruskim władzom nie podoba się emisja tych filmów, mogą zwrócić się do kierownictwa Biełsatu lub do sądu.