Muzeum II Wojny Światowej do likwidacji? Gliński zabrał głos: to nieprawda, łączymy placówki o podobnej tematyce

Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński wystosował list otwarty do kombatantów w sprawie Muzeum II Wojny Światowej.

"Od wielu miesięcy w mediach są publikowane nieprawdziwe informacje o rzekomych, ministerialnych planach 'likwidacji' Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Niektóre media ogólnopolskie oraz opozycja polityczna z premedytacją wykorzystują sprawę połączenia Muzeum II Wojny Światowej z Muzeum Westerplatte i Wojny Obronnej 1939 do celów politycznych - napisał Gliński.

Dodał, że decyzja o połączeniu tych placówek ma wymiar "administracyjny i nie ma wpływu na kształt, charakter ani czas otwarcia ekspozycji w Muzeum II Wojny Światowej". W jego ocenie połączenie instytucji o podobnej tematyce i usytuowanych w tym samym mieście jest procesem "naturalnym, który w oczywisty sposób wzbogaci, a nie uszczupli potencjał nowo wybudowanego Muzeum II Wojny Światowej".

Gliński podkreśla, że MKiDN nie zamierza likwidować jakiegokolwiek muzeum, a celem działań obecnego kierownictwa resortu kultury jest rozbudowa sieci muzeów w Polsce, a nie ich likwidacja. "Pragniemy, by powstawały kolejne placówki" - zapewnił minister kultury. "Potrzebujemy nowych muzeów, tym bardziej, że w Polsce jest ich znacznie mniej niż w innych krajach Europy" - dodał.

Szef resortu kultury uważa, że medialny szum wokół muzeum powoduje "niepokój środowisk kombatanckich, które wprowadzane są w błąd, co do rzeczywistych intencji i działań ministerstwa".

Prof. Gliński ocenił, że muzea, w tym także MIIWŚ "budują świadomość narodową, pielęgnują historyczne dziedzictwo i stanowią atrakcję turystyczną". Dodał, że "sprawa otwarcia Muzeum II Wojny Światowej dla ogółu społeczeństwa jest bardzo istotna".

Minister zwrócił uwagę, że dyrekcja MIIWŚ w Gdańsku "już kilkakrotnie opóźniała termin otwarcia". Gliński przypomniał, że według zapewnień dyrektora muzeum prof. Pawła Machcewicza, placówka miała być otwarta już w 2014 r., na 75-lecie wybuchu wojny. "Nie dotrzymano także kolejnych terminów (grudzień 2016 r., luty 2017 r.), a muzeum nadal jest niedostępne dla ogółu społeczeństwa, co jest sprzeczne z deklaracjami dyrekcji i statutem placówki" - podkreślił szef resortu kultury.

Gliński zapewnił, że kombatantów AK darzy "szczególnym szacunkiem" i dlatego też dołoży wszelkich starań, by pamięć o AK i rola Polski w II Wojnie Światowej były godnie prezentowane w placówkach muzealnych podległych MKiDN. "Temu celowi służy m.in. decyzja o połączeniu obu muzeów" - zaznaczył minister kultury.

Decyzję o utworzeniu MIIWŚ w Gdańsku ogłosił we wrześniu 2008 r. rząd Donalda Tuska. Budowa obiektu trwała od 2012 do 2016 r. W grudniu 2015 r. resort kultury powołał w Gdańsku Muzeum Westerplatte i Wojny 1939. W połowie kwietnia 2016 r. ministerstwo zapowiedziało połączenie obu placówek.

We wrześniu 2016 r. minister kultury i dziedzictwa narodowego wydał rozporządzenie, o połączeniu MIIWŚ z MWiW1939 1 lutego 2017 r. Z apelem o nie łączenie placówek występowali do ministra kultury m.in. dyrekcja i Kolegium Programowe MIIWŚ, prezydent Gdańska Paweł Adamowicz, gdańska Rada Miasta, Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Muzeów, liczni historycy, ludzie kultury, przedstawiciele środowisk kombatanckich, a także osoby, które przekazały MIIWŚ pamiątki.

Skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na postanowienie resortu złożyli: dyrekcja MIIWŚ i Rzecznik Praw Obywatelskich, zarzucając ministerstwu m.in., że podjęło ono decyzję bez - koniecznej ich zdaniem - konsultacji z Radą ds. Muzeów.

30 stycznia WSA w Warszawie wstrzymał połączenie muzeów do czasu prawomocnego rozpoznania zażalenia na decyzję resortu kultury. WSA zajmował się wnioskiem MIIWŚ i RPO już po raz drugi. Pierwsza decyzja - również wstrzymująca połączenie placówek - zapadła w listopadzie 2016 r. Tę decyzję zaskarżył resort kultury. 24 stycznia Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił zażalenie i, wskazując niedociągnięcia formalne w decyzji WSA, nakazał WSA ponowne zajęcie się sprawą.

7 lutego MKiDN złożyło zażalenie na ostatnie postanowienie WSA i, czekając na jego rozpatrzenie przez NSA, wstrzymało wykonanie zarządzenia o połączeniu muzeów. Resort podtrzymał jednocześnie zamiar połączenia.

Dyrekcja MIIWŚ zapowiadała otwarcie placówki na przełom lutego i marca. Pod koniec stycznia zaprezentowano prawie gotową wystawę stałą dziennikarzom, architektom, designerom, muzealnikom, historykom, darczyńcom i kombatantom, a także mieszkańcom.