"Mam dwie teczki spraw, gdzie Polacy opluwali i wyzywali Ukraińców". Prawnik mówi dość

Dawid Dehnert od ponad dwóch lat zajmuje się obroną Ukraińców atakowanych w Polsce z pobudek ksenofobicznych. Jak mówi, ma już dwa segregatory podobnych spraw. - To zwykle sytuacje w taksówkach: oplucie, próba uderzenia, wyzwiska związane z narodowością. W ciągu półtora roku doprowadziłem do czterech prawomocnych wyroków – dwa zakończyły się karami więzienia w zawieszeniu, dwa bezwzględnym pozbawieniem wolności - wylicza w rozmowie z Wirtualną Polską.

Obecnie reprezentuje ukraińskiego taksówkarza, który oskarża gdańską radną Sylwię Cisoń o oplucie i próbę uderzenia. - Będziemy wnioskować, aby sąd zakwalifikował ten czyn nie jako zwykłe znieważenie czy naruszenie nietykalności, lecz jako atak na tle narodowościowym, czyli z art. 119 Kodeksu karnego - podkreśla Dehnert. - Taka kwalifikacja sprawia, że proces trafia do sądu okręgowego i wyroki są zwykle bardziej dotkliwe.

Jak już informowaliśmy, gdańska policja prowadzi czynności w związku z przeciwstawnymi zawiadomieniami obu stron awantury. Radna zarzuciła kierowcy, że zawiózł ją pod zły adres, a po zwróceniu uwagi - wykrzykiwał wulgaryzmy, a następnie próbował ją opluć i spryskał jej twarz gazem.

Rozmówca WP zaznacza, że decyzja o przyjęciu kwalifikacji zależy od oceny sądu, jednak jego zdaniem przebieg zdarzenia nie pozostawia wątpliwości. - Z nagrania zarejestrowanego w pojeździe wynika, że padły słowa "ty Ukraińcu", a po nich cała lawina obelg. To wyraźnie wskazuje na motywację narodowościową. Doszło też do oplucia i co najmniej próby uderzenia, więc mamy do czynienia z usiłowaniem ataku. To typowy przykład czynu opisanego jako stosowanie przemocy lub groźby wobec osoby z powodu jej przynależności narodowej - argumentuje.

Z radną Sylwią Cisoń nie udało nam się skontaktować. W mediach społecznościowych zamieściła jednak oświadczenie, w którym przeprosiła za użyte wulgaryzmy. Policja potwierdza, że oba zgłoszenia – zarówno radnej, jak i ukraińskiego kierowcy – są nadal analizowane.

"Policjanci prowadzili dwa postępowania. W przypadku zawiadomienia przyjętego od kobiety zgromadzone materiały, w tym opinia biegłego sądowego z zakresu medycyny zostały przekazane do prokuratury celem podjęcia dalszych decyzji procesowych. W związku z zawiadomieniem o znieważeniu na tle narodowościowym oraz naruszeniu nietykalności cielesnej, które złożył mężczyzna, policjanci wykonali czynności sprawdzające. Komplet dokumentacji również przekazali pod ocenę prokuratorowi" - przekazała WP gdańska Policja.

Dawid Dehnert nie ukrywa, że poradził kierowcy szybkie zgłoszenie sprawy na policję. - Ostrzegłem go, że jeśli tego nie zrobi, to w każdej chwili może się odwrócić sytuacja i to on zostanie przedstawiony jako sprawca. Widziałem już podobne przypadki. A skoro oskarżenia padają ze strony osoby publicznej, tym bardziej trzeba działać natychmiast - tłumaczy.

Z jego doświadczeń wynika, iż Ukraińcy w Polsce często napotykają trudności już na poziomie zgłaszania przestępstwa. - Policja potrafi powiedzieć, że to sprawa cywilna, że nie ma tłumacza albo że nie ma czasu. A kiedy pojawia się prawnik, nagle okazuje się, że można przyjąć zawiadomienie i znaleźć tłumacza - mówi.

- Niejednokrotnie interweniuję telefonicznie. Wystarczy, że przedstawię się policjantowi, powołam na przepisy i zagrożę skargą, a procedura rusza - dodaje.

Rozmówca Wirtualnej Polski szacuje, że prowadził już 22 takie sprawy. - Mam dwie teczki spraw, gdzie Polacy opluwali i wyzywali Ukraińców. (...) Niestety tempo ich rozpatrywania jest dramatycznie wolne. Mamy zaledwie cztery wyroki. To za mało, by odstraszyć sprawców. W dodatku większość zdarzeń to pozornie "drobne" ataki – oplucie, wyzwiska, naruszenie nietykalności. Ale dla ofiar to ogromny ciężar psychiczny - zaznacza.

Jak wynika z danych Komendy Głównej Policji, w pierwszej połowie 2025 roku zarejestrowano już 469 przestępstw motywowanych uprzedzeniami na tle rasowym, narodowościowym i religijnym. To znaczący wzrost w stosunku do całego roku 2024, kiedy odnotowano łącznie 761 takich przypadków, podała PAP.

Dehnert prowadził opisywaną w mediach sprawę ze Szczecina, gdzie reprezentował ukraińskie małżeństwo zaatakowane przez przechodnia tylko dlatego, że ich dziecko mówiło po ukraińsku. Do napaści doszło po tym, jak Tomasz A., słysząc rozmowę ojca z córką, nakazał, by ten "nauczył dziecko gadać po polsku". Kiedy mężczyzna odpowiedział, że córka świetnie zna polski, napastnik uderzył go pięścią w twarz, a następnie zaatakował jego żonę.

Sąd Okręgowy w Szczecinie uznał czyn za motywowany nienawiścią na tle narodowościowym i wymierzył sprawcy karę roku i dwóch miesięcy pozbawienia wolności oraz po 10 tysięcy złotych zadośćuczynienia dla każdego z poszkodowanych. Wyrok nie jest jeszcze prawomocny.

Prawnik widzi w tym szerszy problem społeczny. - Źródłem jest dezinformacja. Fałszywe informacje, powtarzane w internecie i polityce, nakręcają spiralę nienawiści. Trafiają na podatny grunt sfrustrowanych ludzi, którzy odreagowują to na przypadkowych Ukraińcach - uważa. - Od dawna mówię, że dezinformacja powinna być w Polsce karalna - podkreśla.

Sam Dehnert przyznaje, że jego działalność nagłaśniana wpisami w mediach społecznościowych wywołuje falę złości. - Gdybym chciał reagować na każdy komentarz, miałbym kolejne segregatory, tym razem pełne hejtu - mówi. - Czytam: "banderowcu", "nie jesteś Polakiem", "wyp…aj z Polski". Na początku bardzo to przeżywałem, ale po dwóch latach się uodporniłem - zwierza się.

Zanim zajął się sprawami Ukraińców, prowadził sprawy gospodarcze, zakładał spółki, ale też komentował bieżące wydarzenia w mediach społecznościowych. - W 2022 roku wybuchła wojna. Zacząłem jeździć do Ukrainy, do domów dziecka, zawoziłem dary i relacjonowałem te wyjazdy. Powstała internetowa publiczność, która mnie obserwowała. Z czasem ci ludzie zaczęli prosić mnie o pomoc, wiedząc, że jestem prawnikiem – wspomina.

- Dla mnie to kwestia elementarnej przyzwoitości. Jeśli ktoś jest atakowany tylko dlatego, że jest Ukraińcem, to trzeba stanąć po jego stronie. Inaczej pozwalamy, by język nienawiści stał się w Polsce normą - podsumowuje.

Tomasz Molga, dziennikarz Wirtualnej Polski