Lepsze samopoczucie Polaków
Samopoczucie Polaków z roku na rok jest
coraz lepsze - wynika z sondaży dotyczących nastrojów polskiego
społeczeństwa prowadzonych przez CBOS od 1988 roku. W tym roku w
porównaniu z poprzednimi latami zmalał odsetek ankietowanych
deklarujących doświadczanie negatywnych emocji.
Sondaż został przeprowadzony w dniach 3-4 grudnia tego roku, poprzednie - w kolejnych latach, począwszy od 1988 roku, na reprezentatywnych grupach dorosłych respondentów z Polski.
Wyniki badania potwierdzają powszechne przekonanie, że samopoczucie zależy od sytuacji ekonomiczno-społecznej; przeżywanie pozytywnych emocji częściej deklarują ludzie młodzi, uczący się, inteligencja i kadra kierownicza, osoby dobrze sytuowane. Zniechęcenie i znużenie, rozdrażnienie, bezradność i wściekłość to uczucia często przeżywane i zauważane w swoim środowisku przez bezrobotnych, emerytów i rencistów.
Z sondażu wynika, że w 2004 roku najmniej respondentów, począwszy od 16 lat, zadeklarowało częste doświadczanie w mijającym roku negatywnych emocji, takich jak rozdrażnienie czy zdenerwowanie (52% w 2004 roku, 56% w 2003, 2001 i 1996 roku, 70% w 1989 roku i 72% w 1988 roku).
Znacznie mniej jest też w porównaniu z minionymi latami osób deklarujących zniechęcenie czy znużenie (36% w 2004 roku, 38% w 2003 roku, 41% w 1996 roku, 62% w 1991, 55% w 1988), a także wściekłość (25% w 2004 roku, 41% w 1989 roku).
Po 1991 r. zaczął wzrastać odsetek deklarujących zadowolenie, że w życiu coś się udało (34% w 1988 roku, 21% w 1991 roku i 45% w 2003 i 2004 roku).
W porównaniu z ubiegłym rokiem o 11 punktów procentowych zmalał odsetek ankietowanych odczuwających lekceważenie przez władze (32% w 2004 roku, 43% w 2003 roku; najniższy wskaźnik zanotowano w 1996 roku - 18%). Najczęściej poczucie lekceważenia przez władze deklarują mężczyźni, kobiety natomiast przeważają w deklaracjach odczuwania pozostałych negatywnych emocji.
Sondaż wskazuje, że w miarę upływu lat poprawia się też obraz nastrojów w środowisku społecznym badanych, choć nadal dominują w nim ciemne barwy.
Lęk i niepewność jutra zauważa wśród osób, z którymi się styka, 39% respondentów (47% rok temu, 51% w 2001 roku, 42% w 1988 roku). Apatię zauważyło wśród swoich znajomych i bliskich 17% respondentów (14% w 2003 roku, 12% w 2001 roku, 17% w 1988 roku).
Natomiast odprężenie i wiarę, że będzie lepiej, zauważyło w swoim środowisku 6% ankietowanych (4% w ubiegłym roku, 2% w 1988 roku), zaś "pewne" odprężenie i zadowolenie, że jest trochę lepiej - 14% respondentów (6% w ubiegłym roku, 14% w 1988 roku).
Autorzy sondażu wskazują, że najtrudniejszym rokiem ze względu na samopoczucie psychiczne był rok 1991, kiedy wprowadzano gospodarkę rynkową. Jednocześnie jednak był to rok, kiedy duża część badanych (ok. połowy) odczuwała dumę z własnych osiągnięć.