Krajowy Plan Odbudowy a rozwój polskiej wsi
Polska wieś jest ważna dla kraju - to miejsce życia dla ok. 40 proc. społeczeństwa i przestrzeń dla rolnictwa, turystyki oraz rekreacji. Mieszkańcy terenów wiejskich często borykają się z takimi problemami jak starzenie się społeczności, brak nowoczesnej infrastruktury albo ograniczony dostęp do usług publicznych.
29.11.2024 | aktual.: 29.11.2024 13:42
Materiał powstał we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej ze środków Funduszu Rozwoju Regionalnego
Odpowiedzią na potrzebę wsparcia terenów wiejskich jest Krajowy Plan Odbudowy (KPO). Jednym z jego celów jest rozwój wsi poprzez poprawę jakości życia mieszkańców, modernizację infrastruktury i promowanie ekologicznych rozwiązań.
Ekologia i innowacje
KPO wspiera zrównoważony rozwoju rolnictwa i ochronę środowiska na obszarach wiejskich. Z funduszy w programie można było wymienić pokrycia dachu na budynkach gospodarstwa rolnego. Chodzi o likwidację materiałów zawierających azbest. Nabór wniosków na takie działania prowadziła na przełomie 2023 i 2024 roku Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR).
Kolejny obszar to wsparcie dla innowacji i technologii w rolnictwie. ARiMR przeprowadził w listopadzie 2023 r. pierwszy konkurs. Rolnicy mogli otrzymać do 200 tys. zł na zakup maszyn, sprzętu lub oprogramowania. Celem miała być m.in. cyfryzacja gospodarstwa. Kolejny konkurs dotyczący tzw. Rolnictwa 4.0 planowany jest na koniec 2024 r. lub I kwartał 2025 r. Szczegółowe informacje o nim będzie można znaleźć na stronie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Rozwój infrastruktury technicznej i społecznej
Infrastruktura na terenach wiejskich odgrywa ważną rolę w zapewnieniu wysokiej jakości życia i pracy. KPO finansuje budowę małych zbiorników wodnych i urządzeń do retencji wody, co ma pomóc rolnictwu w czasach suszy. Samorządy będą mogły wnioskować o fundusze na realizację takich projektów jeszcze w 2024 r.
Dzięki KPO w Polsce powstają nowe sieci internetowe, szczególnie na terenach wiejskich, gdzie dotychczas brakowało dostępu. W KPO odbyły się już 3 konkursy dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych, którzy budują infrastrukturę potrzebną do zapewnienia dostępu do internetu. Już 168 firm dostało dofinansowanie o wartości ok. 3,25 mld zł. Ocena w trzecim konkursie jeszcze trwa. Kolejny konkurs dla firm telekomunikacyjnych ma się odbyć w 2025 roku, a teraz trwają konsultacje jego założeń.
Poprawa jakości usług publicznych
Jednym z priorytetów KPO jest zapewnienie mieszkańcom wsi dostępu do wysokiej jakości usług publicznych. Ma to zmniejszyć różnice między miastem a wsią. Dlatego KPO finansuje modernizację przychodni i innych placówek medycznych, także na wsiach, oraz wprowadzenie usług telemedycznych.
Kolejny obszar to edukacja. Tu z jednej strony KPO wspiera cyfryzację i dostęp do sprzętu komputerowego w szkołach, a z drugiej dba o modernizację szkół. W pierwszej dziedzinie szkoły wiejskie mogą liczyć na zestawy do nauczania zdalnego, wyposażenie sal dydaktycznych do nauk ścisłych czy tzw. laboratoriów sztucznej inteligencji. Założenia tych działań opisuje Polityka Cyfrowej Transformacji Edukacji, która powstała w ramach KPO.
Druga dziedzina to modernizacja budynków szkół, która ma zmniejszyć zużycie energii. Od 14 października szkoły i przedszkola mogły wnioskować o dotacje na poprawę efektywności energetycznej swoich budynków. Konkurs miał trwać do końca roku, ale zainteresowanie nim było tak duże, że już 18 października zapadła decyzja o skróceniu terminu naboru. Była ona efektem dużej liczby wniosków, które wpłynęły w konkursie.
Znaczenie KPO dla wsi
KPO umożliwia dynamiczny rozwój polskiej wsi. Poprawia warunki życia mieszkańców i zwiększa atrakcyjność terenów wiejskich jako miejsca do pracy. Dzięki temu wsparciu, wsie mogą stać się nowoczesnymi, dobrze skomunikowanymi i ekologicznymi przestrzeniami, które odpowiadają na potrzeby mieszkańców.
Polska wieś ma szansę na transformację - od tradycyjnego rolnictwa po innowacyjne i zrównoważone rozwiązania, które przyniosą korzyści obecnym i przyszłym pokoleniom.
Materiał powstał we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej ze środków Funduszu Rozwoju Regionalnego