Kontrowersyjni kandydaci do pokojowego Nobla

Nie trzeba być świętym, by otrzymać nominację do pokojowej Nagrody Nobla. W ponad stuletniej historii tego wyróżnienia wielokrotnie byli do niego nominowani ludzie o mało pokojowych intencjach.

W 1935 roku kandydatem do pokojowej Nagrody Nobla został Benito Mussolini, włoski faszysta i dyktator. Jego kandydaturę zgłosił Gilbert Gidel, profesor prawa z paryskiego Instytutu Prawa Międzynarodowego oraz naukowcy z wydziału prawa uniwersytetu w Giessen.

Co zadziwiające, jeszcze w tym samym roku wojska włoskie najechały i podbiły Cesarstwo Etiopii (Abisynię). Mussolini był również jednym z najbliższych sojuszników Adolfa Hitlera w czasie II wojny światowej.

Zobacz również pozostałych kontrowersyjnych kandydatów do pokojowej Nagrody Nobla. Trudno uwierzyć, że niektórzy z nich znaleźli się na tej liście.

(po/wp.pl)

W 1939 roku jednym z kandydatów był kanclerz Trzeciej Rzeszy Niemieckiej - Adolf Hitler. Jego osobę zgłosił szwedzki parlamentarzysta E.G.C. Brandt. Polityk szybko wycofał swoją nominację. Już w lutym 1939 roku wysłał do Komitetu Noblowskiego list z prośbą o unieważnienie swojego zgłoszenia.

Podobno Brandt, zgłaszając kandydaturę Hitlera, chciał jedynie zaprotestować przeciw nominacji brytyjskiego premiera Artura Neville'a Chamberlaina. Nie sądził, że jego wniosek będzie traktowany poważnie.

Józef Stalin był nominowany do pokojowej Nagrody Nobla dwukrotnie. Po raz pierwszy w 1945 jego kandydaturę zgłosił Halvdan Koht, historyk i były minister spraw zagranicznych Norwegii. Medal trafił jednak wtedy do Cordella Hulla, amerykańskiego sekretarza stanu, jednego z ojców ONZ.

Drugi raz Stalina do pokojowej Nagrody Nobla zgłosił w 1948 roku czeski naukowiec Wladislav Rieger. Część zbrodni Stalina ujawniono dopiero 8 lat później. Pod jego rządami na terenie ZSRR zginęło około 20 mln ludzi.

Polskiego generała, który dowodził polskim oddziałami wysłanymi w 1968 roku do stłumienia zamieszek w Pradze oraz wprowadził stan wojenny na terenie PRL, nominowano w 1982 roku. Pomysłodawcą był marksistowski filozof prof. Adam Schaff.

W 2002 roku jako kandydata do pokojowej Nagrody Nobla zgłoszono amerykańskiego prezydenta Georga W. Busha. Amerykańskie wojska w tym czasie prowadziły już "pokojową misję" w Afganistanie. A dowództwo szykowało kolejną wojnę, w Iraku. Po tym jak nie odnaleziono dowodów na posiadanie przez Bagdad programu produkcji broni masowego rażenia, wyszło na jaw, że Amerykanie i Brytyjczycy fabrykowali dowody nt. posiadania śmiercionośnych arsenałów przez Irak.

Innym kontrowersyjnym kandydatem do pokojowej Nagrody Nobla był Mordechaj Vanunu. Ten izraelski naukowiec pracował w ośrodku atomowym Dimona na pustyni Negew. W 1986 roku ujawnił szczegóły izraelskiego programu jądrowego. Jeszcze przed ukazaniem się artykułu z jego sensacyjnymi wyznaniami (Izrael do tej pory nigdy publicznie nie mówił o posiadanym arsenale jądrowym) został zatrzymany w Rzymie przez izraelski wywiad. W więzieniu spędził 18 lat. Wyszedł w 2004. W marcu 2009 roku napisał do Komitetu Noblowskiego o wycofanie jego kandydatury: "nie mogę być na liście laureatów, na której znajduje się prezydent Izraela Szymon Peres".

Już w XXI wieku kandydatem do pokojowej Nagrody Nobla był słynny bokser Muhammad Ali. Jego wielką zasługą, zdaniem zgłaszających, są działania na rzecz dzieci. W Los Angeles bokser zorganizował Zgromadzenie Ogólne Dzieci - na kształt "dorosłego" Zgromadzenia Ogólnego ONZ. W organizacji zasiada 100 dziecięcych ambasadorów. Inicjatywę Aliego poparły Narody Zjednoczne. Dzięki dziecięcemu zgromadzeniu głos najmłodszych ma być lepiej słyszany w świecie.

Muhammad Ali, urodził w 1942 r. w amerykańskim Louisville. Przez 22 lata życia nazywał się Cassius Clay. Na olimpiadzie w Rzymie w 1960 roku zdobył złoty medal w boksie, w wadze junior ciężkiej. Jako 22-latek zdobył tytuł zawodowego mistrza świata wagi ciężkiej. W latach 60. pod wpływem radykalnego działacza na rzecz praw czarnych Malcolma X, zmienił imię na Muhammad Ali. Nawrócił się również na islam.

W 2011 roku nominację otrzymał słynny demaskatorski portal WikiLeaks. Pomysłodawcą i założycielem strony jest Julian Assange, oskarżany przez dwie kobiety o gwałt.

WikiLeaks ujawniło tajne dokumenty dotyczące wojny w Afganistanie i Iraku, a także setki tysięcy amerykańskich depesz dyplomatycznych. Materiały przedstawione opinii publicznej za pośrednictwem tego portalu, założonego przez byłego hakera, wywołały kilka skandali dyplomatycznych, a amerykańskie wojsko musiało się tłumaczyć z zabójstwa reportera w Iraku.

Zdaniem zgłaszających kandydaturę WikiLeaks, dzięki istnieniu tej strony świat dowiedział się o łamaniu praw człowieka, zbrodniach wojennych i stosowaniu tortur. To sposób na walkę o prawa człowieka - uważa norweski polityk, który nominował portal Assange'a.

Jedną z nominowanych do pokojowej Nagrody Nobla była polska polityk i naukowiec Maria Szyszkowska. Jej zwolennicy byli jej wdzięczni za walkę o prawa gejów i lesbijek.

Maria Szyszkowska jest profesorem filozofii. Karierę naukową zaczynała na uczelniach katolickich - w Akademii Teologii Katolickiej (dziś UKSW) oraz na KUL-u. W latach 90. zaczęła wykładać filozofię na wydziale prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Naukowo zajmuje się etyką i filozofią polityki. Sama uważa się za kontynuatorkę myśli Immanuela Kanta.

W latach 2001-2005 była senatorem z ramienia SLD.