Kontrowersje wokół aborcji

W kwietniu 2016 roku Komitet Inicjatywy Obywatelskiej "Stop Aborcji" rozpoczął czwartą w ostatnich latach batalię o całkowity zakaz przerywania ciąży w Polsce. Za zbiórkę podpisów odpowiada Instytut Ordo Iuris i Fundacja Pro-Prawo do Życia. A po kilku miesiącach do Sejmu wpływa projekt ustawa całkowicie zakazujący aborcji przewidujący kary za spowodowanie śmierci poczętego dziecka, który podpisało 450 tys. osób.

W odpowiedzi na projekt całkowicie zakazujący aborcji do Sejmu wpłynął projekt liberalizacji prawa, pod którym podpisało się 130 tys. osób. W myśl projektu „Ratujmy Kobiety” przerywanie ciąży byłoby legalne do końca 12 tygodnia ciąży bez ograniczeń.

We wrześniu 2016 roku Sejm odrzucił projekt liberalizacji prawa aborcyjnego i skierował do dalszych prac w komisji projekt całkowitego zakazu przerywania ciąży, choć PiS zapowiadało, że nie będzie odrzucać w pierwszym czytaniu projektów obywatelskich, co zostało odczytane jako przygotowania do zaostrzenia ustawy antyaborcyjnej.

Czarny protest

3 października w wielu polskich miasta na ulice wyszły kobiety protestujące przeciwko decyzji Sejmu. Pomysł strajku kobiet zaproponowała aktorka Krystyna Janda, a inspiracją był strajk w obronie praw kobiet na Islandii w 1975 r. Tego dnia panie nie poszły do pracy i nie wykonywały obowiązków domowych. Łącznie w protestach, mimo złej pogody, wzięło udział 98 tys. osób.

6 listopada Sejm zdecydował, że nie będzie pracował nad obywatelskim projektem zaostrzenia przepisów aborcyjnych. Posłowie przyjęli stanowisko sejmowej komisji sprawiedliwości, która wczoraj opowiedziała się za odrzuceniem projektu komitetu Stop Aborcji.

Jednak kontrowersje wokół aborcji nie cichły. Jarosław Kaczyński zapowiedział, w wywiadzie dla PAP-u, że PiS będzie dążyć, „by nawet przypadki ciąż bardzo trudnych, kiedy dziecko jest skazane na śmierć, mocno zdeformowane, kończyły się jednak porodem, by to dziecko mogło być ochrzczone, pochowane, miało imię".
A PiS rozpoczęło prace nad projektem „za życiem”, który ma być uchwalony do końca życia. Projekt zakłada, że jeśli kobieta nie zdecyduje się na aborcję ciężko uszkodzonego płodu, to dostanie za urodzenie takiego dziecka 4 tys. zł. Dziecko będzie miało pierwszeństwo w przyjęciu do hospicjum prenatalnego.

Aspekty prawne aborcji

Kwestie prawne aborcji w Polsce od 7 stycznia 1993 roku są regulowane przez ustawę o planowaniu rodziny, zgodnie z którą aborcja jest legalna w trzech przypadkach:

• jeżeli ciąża stanowi zagrożenie dla zdrowia lub życia kobiety, aborcji można dokonać do chwili osiągnięcia przez płód zdolności do samodzielnego życia poza organizmem kobiety;
• jeżeli istnieją przesłanki medyczne lub badania prenatalne, według których płód jest zagrożony ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem albo nieuleczalną chorobą stanowiącą zagrożenie dla życia, aborcja może być przeprowadzona – podobnie jak w przypadku powyżej – dopóki płód nie jest w stanie samodzielnie przeżyć poza organizmem kobiety;
• jeżeli ciąża powstała na skutek czynu zabronionego (np. gwałtu), a przesłanki ku temu są uzasadnione, aborcję można przeprowadzić, jeśli od początku ciąży nie minęło więcej niż 12 tygodni.

Zgodnie z polskim prawem, jeżeli aborcja zostanie przeprowadzona nielegalnie, czyli w przypadku gdy nie została spełniona żadna z trzech wymienionych wyżej przesłanek, czyn podlega karze pozbawienia wolności:

• jeżeli został dokonany za zgodą kobiety – do 3 lat pozbawienia wolności dla kobiety ciężarnej oraz osoby pomagającej w usunięciu ciąży lub nakłaniająca do tego czynu; jeżeli aborcja odbyła się w momencie, gdy płód jest w stanie przeżyć poza organizmem matki, kara może wynieść od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności;
• jeżeli aborcji dokonano bez zgody kobiety, na przykład nakłaniając ją do czynu przemocą, podstępem czy groźbą, kara więzienia to 6 miesięcy do 8 lat; jeśli do tego płód był zdolny żyć samodzielnie poza organizmem ciężarnej, kara wynosi od roku do 10 lat pozbawienia wolności.

Poza Polską, Irlandią, Maltą, Watykanem, San Marino, Monako, Andorą i Liechtensteinem w całej Europie aborcja jest legalna na życzenie we wczesnym okresie ciąży, który określany jest indywidualnie przez poszczególne państwa. Niemal we wszystkich państwach europejskich legalna aborcja może być przeprowadzona na życzenie najczęściej do 12. tygodnia ciąży, a jeżeli ciąża trwa dłużej, dozwolona jest jedynie ze względów medycznych bądź eugenicznych.