Kiedy poznamy wyniki exit poll? Wyjaśniamy, jak przeprowadzane jest badanie

Exit poll to sondaż przeprowadzany przez agencję badawczą w dniu wyborów. Na podstawie exit poll podaje się pierwsze, przybliżone wyniki wyborów tuż po zamknięciu lokali wyborczych, na kilka lub kilkanaście godzin przed oficjalnymi wynikami podawanymi przez komisje wyborcze.

Badanie exit poll w 2023 roku

Według informacji, jakie pozyskaliśmy od Ipsos, badanie realizowane podczas wyborów parlamentarnych w tym roku będzie przeprowadzane praktycznie identycznie, jak poprzednie w 2019 roku.

Próba będzie liczyła 900 lokali wyborczych - obwodowych komisji wyborczych - 

"wylosowanych z operatu zawierającego spis wszystkich obwodowych komisji wyborczych zgodnie z rejestrem Państwowej Komisji Wyborczej".

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Losowanie próby exit poll

Jak dokonano losowania próby? Miało ono charakter warstwowo-proporcjonalny. Według informacji przekazanych nam przez Ipsos struktura próby jest identyczna, jak struktura wszystkich ponad 31 000 obwodowych komisji wyborczych.

Pierwszy przykład: w Polsce według Państwowej Komisji Wyborczej ponad 56 proc. wszystkich komisji znajduje się na wsi. Zatem i w Ipsos z 900 wszystkich lokali w badaniu 507 to lokale położone na wsi.

Drugi przykład: ze wszystkich komisji 12,6 proc. znajduje się w województwie mazowieckim, w próbie Ipsos jest to 114 komisji, czyli dokładnie również 12,6 proc.

Przy każdym wylosowanym lokalu wyborczym będzie pracował zespół ankieterów z Ipsos. Do zadań ankieterów będzie należało:

• zliczanie i dobór osób wychodzących z lokali wyborczych,
• zaproszenie respondentów do wypełnienia ankiety,
• przesyłanie danych do Centrum Analiz Ipsos.

Kto i jak będzie brał udział w badaniu?

Zliczając osoby opuszczające lokale wyborcze, ankieterzy będą posługiwali się licznikami. Średnio ankieter Ipsos będzie zapraszał do badania co 10. osobę. Będzie prosił ją o wypełnienie krótkiej ankiety.

Po samodzielnym wypełnieniu ankiety respondent wrzuci ją do urny Ipsos. Cała procedura będzie odwzorowaniem procedury głosowania w lokalu wyborczym, co oznacza, że będzie dawała respondentom pełne poczucie anonimowości.

Zastosowana ankieta będzie uproszczonym odwzorowaniem karty do głosowania, czyli będzie zawierała pytania odnośnie głosowania oraz dodatkowo pytania o cechy społeczno-demograficzne osób badanych. Ponadto znajdzie się pytanie o ich ostatnie zachowania wyborcze, czyli na kogo głosowali w poprzednich wyborach (parlamentarnych i prezydenckich).

Średni błąd szacunku poparcia w badaniu exit poll

Ankieterzy będą na bieżąco wyjmować ankiety, numerować i przesyłać informacje do Centrum Analiz Ipsos za pomocą nowoczesnej aplikacji na telefony komórkowe, umożliwiając tym samym dostarczanie wyników on-line.

Ipsos szacuje, że podczas całego dnia trwania badania przeprowadzonych zostanie około 90-100 tys. ankiet.

Dla badania exit poll zakłada się, że średni błąd szacunku poparcia dla ogólnopolskich komitetów wyborczych może wynieść 2 pkt proc.

Żaneta Gotowalska-Wróblewska, dziennikarka Wirtualna Polska