Inauguracja obchodów 20. rocznicy rozpoczęcia pieriestrojki

Istotą pieriestrojki była demokratyzacja życia politycznego i ustroju państwowego, w tym zwiększenie swobód obywatelskich, częściowe urynkowienie gospodarki i ocieplenie stosunków ze światem zachodnim. Zmiany te pobudziły świadomość narodową w większości republik ZSRR, co w konsekwencji doprowadziło do rozpadu imperium i krachu systemu komunistycznego.

"Pluralizm w polityce i wolna gospodarka, swoboda wyznania i wielopartyjność, demokratyczne wybory i zniesienie cenzury - te i inne swobody, prawa oraz możliwości zostały wniesione do naszego życia przez pieriestrojkę. Nawet jeśli nie zostały urzeczywistnione w pełnej mierze, ruch w tym kierunku, zapoczątkowany dzięki pieriestrojce, jest nieodwracalny" - głosi raport zatytułowany: "Pieriestrojka - 20 lat później".

"Na arenie międzynarodowej pieriestrojka oznaczała przeforsowaną przez gorbaczowowskie kierownictwo rezygnację z dzielenia świata na "swoich" i "obcych", z wyobcowania, zamkniętej egzystencji i samoizolacji państw socjalistycznych, z maniakalnego dążenia do narzucania swojego stylu życia otaczającemu światu" - czytamy w raporcie.

Autorzy dokumentu nie szczędzą krytycznych uwag pod adresem obu prezydentów Rosji, poprzedniego, Borysa Jelcyna i obecnego, Władimira Putina. "Drugi prezydent Rosji stara się uwolnić kraj od najohydniejszych cech spuścizny politycznej swojego poprzednika, jednak nie dotyka wielu elementów tego, co wiąże się z systemem "dzikiego kapitalizmu". W efekcie wielu destrukcyjnych procesów, zapoczątkowanych w latach dziewięćdziesiątych, jeszcze nie powstrzymano, a tym bardziej nie zawrócono" - głosi dokument.

Gorbaczow przyznał, że jest szczególnie rozczarowany sytuacją w rosyjskich mediach. Oglądanie telewizji nie ma sensu. Magazyny informacyjne są strumieniami niepotrzebnych wiadomości. Gdyby nie było gazet, nie wiedzielibyśmy, co dzieje się w kraju i na świecie - ocenił. Dodał także, że stanowi to "potężny cios w demokrację".

Gorbaczow sceptycznie ocenił przyszłość Unii Europejskiej, jeśli ta nadal będzie się aktywnie rozszerzać. Daj Boże, aby Unia poradziła sobie z problemami, w obliczu których stanęła po przyjęciu nowych członków. UE może jeszcze przyjąć jakiś niewielki kraj, ale z dużymi państwami, takimi jak Ukraina, może mieć problem -powiedział.

Kulminacyjnym punktem obchodów będzie otwarcie w siedzibie Fundacji Gorbaczowa wystawy poświęconej pieriestrojce. Złożą się na nią zdjęcia, dokumenty i przedmioty, bezpośrednio odnoszące się do tych wydarzeń. Uroczystość odbędzie się 11 marca, w 20. rocznicę wyboru Michaiła Gorbaczowa na sekretarza generalnego KC KPZR. Planowane jest też specjalne posiedzenie Rosyjskiej Akademii Nauk z udziałem Gorbaczowa.

Jerzy Malczyk