Grzyby trujące. Te śmiertelnie niebezpieczne grzyby łatwo uznać za jadalne
Grzybobranie 2022 ruszyło pełną parą. W lasach, zwłaszcza po deszczu, spotkać można wysyp owocników, a także wielu ochotników, szykujących się do zbiorów. Aby były one bezpieczne, powinny być przeprowadzane z zachowaniem należytych zasad, a także ostrożności - szczególną uwagę należy zwrócić na gatunek grzyba. Nie każdy grzyb, wyglądający na jadalny nadaje się do spożycia.
Grzyby występujące w polskich lasach możemy podzielić na 3 kategorie, rozróżniane ze względu na zawartość niebezpiecznych dla zdrowia i życia substancji. Są to:
- Grzyby jadalne, które nadają się do spożycia po obróbce termicznej lub nawet na surowo. Ich owocniki nie zawierają niebezpiecznych substancji. Co ważne, nie należy przesadzić z ilością zjadanych grzybów - wiele gatunków jest ciężkostrawnych, a zjedzone w nadmiarze mogą wywołać bóle brzucha.
- Grzyby trujące. Zawierają toksyczny związki muskaryny, która podrażnia ośrodek nerwowy i układ przywspółczulny, prowadząc do tzw. objawów muskarynowych. Należą do nich między innymi: ślinotok, zaburzenia oddychania, zwolnienie akcji serca czy łzawienie i poty.
- Grzyby śmiertelnie trujące. Jak wskazuje nazwa, ich spożycie w większości przypadków kończy się zgonem. Grzyby te zawierają toksyny atakujące wątrobę i nerki, a w dalszym ciągu śledzionę oraz serce.
Atlas grzybów trujących - wystrzegaj się ich zbioru
Każdego roku przez zatrucie grzybami umiera kilka osób. Jak wynika z raportu Głównego Instytutu Sanitarnego, w 2019 roku aż 27 osób zatruło się po spożyciu trujących grzybów - większość z nich wymagała hospitalizacji. Zatrucia najczęściej są powodowane przez nieznajomość gatunków oraz pomyłki owocników trujących z nadającymi się do spożycia.
GIS w przygotowanym przez siebie Dekalogu Grzybiarza przestrzega przed zbiorem nieznanych grzybów, a także zbyt małych okazów.
Trwa ładowanie wpisu: facebook
Atlas grzybów trujących w Polsce
Niektóre gatunki grzybów trujących łudząco przypominają jadalne owocniki. W przygotowanym atlasie grzybów trujących znajdziesz te, najczęściej występujące w polskich lasach.
- Muchomor sromotnikowy/ Muchomor zielonawy
To najbardziej trujący grzyb na świecie. Spożycie jego niewielkiej ilości potrafi zabić dorosłego człowieka w przeciągu kilku dni. Objawy zatrucia muchomorem sromotnikowym pojawiają się po upływie 9-12 godzin, a jedynym ratunkiem dla spożywającego jest przeszczep wątroby.
PAP Muchomor sromotnikowy najczęściej jest mylony z czubajką kanią, gąską zielonką i gołąbkiem zielonawym. Okaz ten występuje pospolicie w lasach, a jego rozpoznanie jest bardzo trudne. Grzyb ma jasną barwę - kapelusz ma oliwkową barwę, jednak może przybrać także jaśniejszy odcień, a nawet wyrosnąć całkowicie biały. Jedynym elementem, który może pomóc w zidentyfikowaniu muchomora sromotnikowego, może być jego trzon wraz z częścią osłony całkowitej. Najlepszym rozwiązaniem w przypadku wątpliwości będzie jednak powstrzymanie się od zbioru
- Muchomor plamisty
Spożycie Muchomora plamistego może powodować wymioty, zmęczenie, zawroty głowy i przyspieszoną akcję serca. Do charakterystycznych wyznaczników należą także maksymalne rozszerzenie źrenic, omamy wzrokowe i słuchowe. Objawy zatrucia postępują szybko i pojawiają się nawet po godzinie od spożycia trującego grzyba. W przypadku zjedzenia Muchomora plamistego należy jak najszybciej wezwać pomoc lekarską, a także opróżnić żołądek.
PAP Muchomor plamisty przypomina Kanię. Grzyb ten występuje pospolicie w lasach - najczęściej w okolicach dębów, buków, sosen i świerków. Charakterystyczną cechą, po której łatwo można rozpoznać trującego muchomora, jest jego aromat, przypominający zapach rzodkiewek. Trzon grzyba jest natomiast bulwiasty, pokryty białą osłoną.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Grzyby trujące zawierające amanitynę
- Borowik szatański
Spożycie Borowika szatańskiego może wywołać silne biegunki, wymioty, bóle głowy i drgawki. Toksyny zawarte w trującym borowiku mogą wywołać zapalenie żołądka oraz jelit - w skrajnych przypadkach może dojść do zapaści. Objawy zatrucia występują najczęściej po 3 godzinach od spożycia.
PAP Borowik szatański najczęściej jest mylony z zajączkiem. Najlepszym sposobem jego identyfikacji jest węch. Grzyb szatan wydziela odpychającą woń podobną do zapachu padliny. Mają także charakterystyczną nóżkę - pod kapeluszem żółtą, a poniżej krwistoczerwoną.
- Olszówka, czyli Krowiak podwinięty
Spożycie Olszówki może powodować bezpośrednie objawy – lekkie zaburzenia żołądkowo-jelitowe, czasem ból. Kolejne z symptomów zatrucia rozwijają się przez lata. Olszówka zawiera inwolutyny, szkodliwe dla zdrowia i życia związki. Regularne zjadanie trującego grzyba może prowadzić do zespołu hemolitycznego (rozpadu czerwonych krwinek), a co za tym idzie – do zgonu.
PAP Krowiak podwinięty najczęściej brany jest za rydza lub mleczaja rudego. Ten trujący grzyb występuje powszechnie w lasach, a spotkać go można od czerwca do listopada. Aby rozpoznać Olszówkę, wystarczy lekko ucisnąć dowolne miejsce kapelusza. Ich brązowienie potwierdza, że jest to grzyb trujący.
- Muchomor jadowity
To śmiertelnie trujący grzyb, który powoduje dolegliwości podobne, do tych wywoływanych przez muchomora sromotnikowego. Ze względu na zawartość fallotoksyny i amatoksycny, uszkadza wątrobę i nerki. Objawy zatrucia muchomorem jadowitym pojawiają się po kilku godzinach od spożycia, a nieodwracalne wyniszczenie organizmu, prowadzące do zgonu – po 4-9 dniach.
PAP Muchomor jadowity najczęściej mylony jest z pieczarkami i gęśnicą wiosenną - zwłaszcza młodociane formy trującego grzyba. Cechą charakterystyczną grzyba jest smukła nóżka. Muchomor ten występuje najczęściej w lasach iglastych.
Zobacz również: Mapa grzybów 2022. Gdzie na grzyby w Polsce w tym sezonie?
