Geremek: premierze, nie ulegaj szantażowi ws. Karty

Zaapelowali do rządów w Warszawie i Londynie o zmianę stanowiska.

Karta jest krokiem milowym od Europy państw do Europy obywateli. UE otrzymuje najbardziej nowoczesny katalog praw podstawowych, możemy być z tego dumni- przekonywał sprawozdawca PE, niemiecki socjalista Jo Leinen. Apeluję o jak najszybszą rezygnację z klauzul opt-out, tak by wszystkie 27 państw, bez wyjątków, tak samo chroniły prawa obywateli- dodał.

Brytyjski liberał Andrew Duff wyraził przekonanie, że głównym celem KPP jest ochrona obywateli przed nadużyciami ze strony państwa i instytucji państwowych, a polsko-brytyjski protokół to dowód, że oba kraje starają się "wymknąć spod kontroli Trybunału (Sprawiedliwości UE)".

Jestem przekonany, że protokół jest nieuzasadniony prawnie i zostanie uznany za poważny błąd polityczny. Sądy muszą rozwijać orzecznictwo dla całego systemu UE niezależnie od narodowości obywateli- dodał.

Niemiecki chadek Elmar Brok bardziej żałował opt-outu Polski, gdzie, w przeciwieństwie do Wielkiej Brytanii, "większość parlamentarna jest za (Kartą), a to prezydent nadużywa władzy".

Wbrew zapowiedziom niektórych polityków Platformy Obywatelskiej po wygranych wyborach parlamentarnych, w sejmowym expose w zeszłym tygodniu premier Donald Tusk ogłosił, że podpisze nowy Traktat Reformujący UE wraz z ograniczającym stosowanie Karty w Polsce protokołem. Tłumaczył, że w przeciwnym razie ratyfikacja traktatu w Polsce byłaby zagrożona.

Apel pod adresem premiera Donalda Tuska, by "nie ulegał szantażowi konserwatywnej prawicy", wystosowali w trakcie debaty polscy eurodeputowani LiD Józef Pinior i Bronisław Geremek. Pana ugrupowanie zwyciężyło, bo głosowała na pana ta Polska, która chce Karty. Niech w miesiąc po wyborach nie zawodzi pan tych, co na pana głosowali. Polska "Solidarności", Polska europejska, tolerancyjna i otwarta chce Karty- apelował Pinior, otrzymując oklaski.

Także występująca w imieniu Komisji Europejskiej komisarz ds. stosunków z instytucjami Margot Wallstroem przyłączyła się do chóru niezadowolonych z brytyjsko-polskiego protokołu.

KE jest bardzo zadowolona, że Karta wraz z wejściem w życie nowego traktatu będzie mieć wiążący charakter, choć tak jak Parlament Europejski wolelibyśmy, by była stosowana bez wyjątków w każdym państwie UE- powiedziała.

UE to nie tylko wspólny rynek, ale też przestrzeń oparta na wspólnych dla nas wartościach i prawach - podkreśliła Wallstroem.

Eurodeputowani PO w symbolicznym geście poparcia dla Karty składali na oczach dziennikarzy podpisy na specjalnych tablicach nawiązujących do KPP, ustawionych z inicjatywy frakcji chadeckiej.

Debata w PE odbyła się w związku z zapowiedzianym na czwartek głosowaniem raportu zatwierdzającego KPP przez Parlament Europejski. Eurodeputowani mają upoważnić swego przewodniczącego do uroczystego proklamowania KPP wraz z szefami pozostałych unijnych instytucji, co przewidziane jest na 12 grudnia, dzień przed podpisaniem w Lizbonie nowego Traktatu Reformującego UE.

"Apelujemy o podjęcie wszelkich starań w celu przyjęcia przez nasz kraj pełnej treści Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, będącej integralną częścią nowego traktatu tworzącego ramy jej funkcjonowania" - pisał 20 listopda w liście otwartym do premiera Donalda Tuska Marek Antoni Nowicki w imieniu Komitetu Helsińskiego w Polsce i Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.

"Z satysfakcją odnotowaliśmy wypowiedzi Pana Premiera z okresu przed wyborami, w których padły wyraźne zapowiedzi przyjęcia przez Polskę Karty Praw Podstawowych. Z tym większą niecierpliwością oczekujemy dziś jednoznacznego potwierdzenia tych deklaracji" - pisał Nowicki.

Przyjęta po raz pierwszy przez unijne instytucje już w 2000 roku Karta Praw Podstawowych ma stać się, wraz z wejściem w życie 1 stycznia 2009 roku Traktatu Reformującego, dokumentem prawnie wiążącym o takiej samej randze jak traktaty. To ważne z punktu widzenia obywateli państw Unii, którzy będą mogli powoływać się bezpośrednio na Kartę (w tych przypadkach, w których mowa o prawach samowykonalnych, czyli takich, na które można się powołać wprost, bez potrzeby dookreślania ich w prawie krajowym) i dochodzić swoich praw opartych na prawie UE przed sądami w UE (w tym krajowymi).

W zdecydowanej większości KPP nie tworzy nowych praw lub zasad, tylko w sposób widoczny odzwierciedla prawa już zapisane w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, ONZ-owskich Paktach Praw Człowieka i Europejskiej Karcie Socjalnej lub wynikające z konstytucyjnej tradycji państw członkowskich. (ap)

Inga Czerny